Ticaret Bakanı Mehmet Muş, 2023 yılına ait Ticaret Bakanlığı’nın bütçe teklifi konuşmasında yılın birinci 10 ayında ihracatın 209.5 milyar dolara, ithalatın ise 300 milyar dolara yükseldiğini açıkladı.
Ticaret Bakanı Muş, ihracattaki artışın yıllık bazda yüzde 15.4 olduğunu belirtti. İthalat ise yıllık bazda yüzde 39.5 arttı. Muş, paritenin dış ticarete tesiriyle ilgili “2021 Ocak ayında 1.22 düzeyinde olan Dolar/Euro paritesi, 2022 Ekim ayında ortalama 0.98’e kadar gerilemiştir. Paritenin birinci 10 ayda ihracatımıza 12 milyar dolar ve dış ticaret açığına ise 2.8 milyar dolar negatif tesiri olmuştur” dedi.
Muş, ihracattaki artışla ilgili “İhracatımız 2022 yılı Ocak-Ekim periyodunda, geçtiğimiz yıla nazaran yüzde 15.4 oranında artarak 209.5 milyar dolar olmuştur. Bu sayılarla, ihracatta hem birinci 10 ay bazında, hem de aylık bazda en yüksek düzeylere ulaşılmıştır. 2022 yılının birinci 10 ayında dünyanın farklı coğrafyalarına yaptığımız ihracat güçlü bir biçimde artmaya devam etmiştir. Oransal olarak en fazla ihracat artışı Amerika kıtasına gerçekleşirken, en kıymetli ticari partnerimiz olan Avrupa Birliği’ne ihracatımız yüzde 13.5 oranında artmış; AB ile ticaret fazlamız 9.7 milyar dolara ulaşmıştır” değerlendirmesini yaptı.
Enerji ithalatı yüzde 118 arttı
Muş, ithalatın yılın birinci 10 ayında ithalatın 300 milyar dolar olduğunu açıklayarak “Öncelikle, başta güç olmak üzere emtia fiyatlarındaki artışlar, emtia ithalatçısı pozisyonunda olan ülkemiz ithalatı üzerinde direkt ve keskin bir artış yaratmıştır. Enerji ithalatımız birinci 10 ayda geçen yıla nazaran yüzde 118.4, yani 43.7 milyar dolar artmıştır. Bu artışta fiyatların tesirli olduğunu görmekteyiz; gerçekten 2022 Ocak-Ağustos devrinde güç ithalat ölçü endeksi yüzde 10.2 düşüş gösterirken güç ithalat ünite kıymet endeksi yüzde166.4 artmıştır” tabirlerini kullandı.
Ticaret Bakanı, altın ithalatına dikkat çekerek “Öte yandan, son periyotta altın ithalatında yaşanan yükseliş de ithalat faturamızı değerli ölçüde arttırmaktadır. Toplam altın ithalatı geçtiğimiz yılın birinci 10 ayına nazaran yüzde 198.4, yani 10.1 milyar dolar artmıştır. Hasebiyle ithalatta izlenen artışın yüzde 63’ü güç ve altın kaynaklı gerçekleşmiştir” diye konuştu.
Muş’un konuşmasından öne çıkan başka başlıklar ise şunlar oldu:
“Ekonomimiz 2021 yılında yüzde 11.4 oranında büyüyerek son 50 yılın en yüksek performansını göstermiştir. Bu büyümeye mal ve hizmet ihracatının katkısı 5.3 puan üzere yüksek bir düzeyde gerçekleşmiştir.”
“Türkiye iktisadı pandemi öncesi periyoda nazaran 3 milyon 400 binin üzerinde ek istihdam yaratmıştır. 2022 yılı Ocak ayına kıyasla dahi bakıldığında sağlanan ek istihdam 1 milyon 100 bin kişinin üzerindedir.”
“2021 yılında global iktisattaki süratli toparlanma sonrasında mal ihracatı yüzde 33 artışla 225.2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiş, global mal ihracatından alınan hisse birinci sefer yüzde 1’in üzerine çıkmıştır.”
“Türkiye’nin tek resmi ihracat dayanak kuruluşu olan Türk Eximbank, 2022 yılının birinci 10 ayı prestijiyle ihracatçılarımız için 37.3 milyar dolar finansman dayanağı sağlamıştır. Bankanın toplam müşteri sayısı, 2022 yılında da artmaya devam etmiş olup bu firmaların yüzde 80.7’si KOBİ’dir.”
“Hizmet ihracatımız son 20 yılda 4 kattan fazla artmıştır. Bu kapsamda, pandeminin tesirlerini geride bırakarak 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 74.3 oranında artarak 61.3 milyar dolar düzeyine ulaşmış, tıpkı devir hizmetler istikrarı ise 31.7 milyar dolar olmuştur.”
“Bakanlığımızın 2023 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanun Teklifi, program bütçe sisteminin Program-Alt Program yapısına uygun olarak ve harcama ünitelerimizin faaliyet teklifleri temel alınarak hazırlanmıştır. Program bütçe sisteminde Bakanlığımızın da içinde yer aldığı üç adet ana program yapısı bulunmaktadır.
Söz konusu programlar; ‘Kayıt Dışı İktisatla Mücadele’, ‘Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması’ ve ‘Tüketicinin Korunması, Eser ve Hizmetlerin Güvenliği ve Standardizasyonu’dur.”
“Ticaret Bakanlığımızın, sizlere takdim olunan hedef ve faaliyetleri doğrultusunda kullanılmak üzere, 2023 yılı bütçesi toplam 17 milyar 124 milyon 310 bin TL’dir.”