Hükümete yakınlığı ile bilinen Turkuvaz Medya’nın sahibi olduğu Sabah Gazetesi tarafından düzenlenen, Türkiye İhracat Seferberliği Tepesi’nin ikincisi Konya’da Ticaret Bakanı Mehmet Muş katıldı.
Bakan Muş, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında 22 Temmuz’da imzalanan tahıl koridoru muahedesine ait, “Burada 25 milyon ton civarında bir tahılın olduğu ve yeni mahsulün geleceği dikkate alındığında, bilhassa arz güvenliği konusunda önemli bir sorun aşılmış olacak” dedi.
Bakan Muş, burada yaptığı konuşmada tahıl koridoru muahedesine değinen Muş, Türkiye’nin teşebbüsleriyle BM nezaretinde ve ‘Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliği sayesinde’ bu sorunun tahlile ulaştığını söyledi. Bakan Muş, “Burada 25 milyon ton civarında bir tahılın olduğu ve yeni mahsulün geleceği dikkate alındığında, bilhassa arz güvenliği konusunda önemli bir sorun aşılmış olacak. Türkiye’nin tahıl ambarı olan Konya’dayız. Türkiye buğday ithal ediyor fakat Türkiye ithal ettiği buğdayı işliyor ve Türkiye dünyanın en büyük un ihracatçısı. En kıymetli makarna üreticisi. Bunu aslında bir ham husus olarak kullanıyor” tabirlerini kullandı.
“TÜRKİYE’NİN KENDİ ARZ GÜVENLİĞİNDE ÇOK BÜYÜK BİR ISTIRAP YOK”
Muş, Türkiye’nin tükettiği kadar üretimi olduğunu, birtakım eksikliklerin ise giderilmeye çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin kendi arz güvenliğinde çok büyük bir meşakkatinin olmadığını vurgulayan Muş, şöyle devam etti:
“İhracatımızla alakalı bu koridorun açılmasıyla bir arada gereksinim duyulan ham husus gelecek. Türkiye, işleyeceği bu ham hususla bir arada bu dünyadaki oluşabilecek olan arz derdini bir manada da ihracatçı ülke olarak gideren ülkelerin başında gelecek. İkinci husus, bizim buradaki ticari gemilerimiz şu an peyderpey oradan çıkmaya başladılar. Tıpkı biçimde farklı ülkelerin de gemileri var. Onlar da bu uyum merkezinden ayrılıyorlar. Bizim de bakanlık olarak görevlendirdiğimiz çalışanımız orada.”
Bakan Muş, uyum merkezinin, bütün dünyadan gelecek gemilerin uyumunu sağladığını lisana getirdi.
“Bir ülkenin ticaret bakanı beni çok etkilemişti. 5 sefer bu koridorun açılıp açılmayacağını sordu. Zira gereksinimi var. İthal etmek durumunda. Münasebetiyle bugün tahminen çok farkına varamıyoruz ancak bir sorun çıktığı vakit, bir felaket çıktığı vakit daha gözle görülür oluyor. Koridorun çok kıymetli olduğunu düşünüyoruz ve milletlerarası besin fiyatlarını da aşağı taraflı etkileyeceği beklentisi içindeyiz. Zira bu koridorun imzalanması bile üst gerçek gidişi kesti ve artık yavaş yavaş piyasa fiyatlarında bir rahatlamanın kelam konusu olduğunu göreceğiz.”
Bakan Muş, 2022 yılıyla alakalı orta vadeli programdaki gayelerinin 250 milyar dolardan daha aşağıda bir sayı olduğunu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2021 sonu ihracat sayılarının değerlendirmesinde yeni gayesi, orta vadeli programın dışına çıkararak 250 milyar dolar olarak belirlediğini söyledi.
Şu ana kadar, ihracatın yakalamış olduğu performansla 250 milyar doları yakalama konusunda bir tereddüt yaşamadıklarını tabir eden Muş, “Hala bu tereddüdü yaşamıyoruz. Hatta üzerine çıkabileceğimizle alakalı birtakım tahliller ve beklentiler, kestirimler de yapıyorum. Lakin son devirlerde bilhassa milletlerarası piyasalarda, bilhassa Türkiye’nin ihracat yaptığı kıymetli pazarlarındaki ekonomilerde birtakım yavaşlamalar görüyoruz. Amerika üst üste iki çeyrektir küçülüyor. Bu, teknik olarak bir resesyona girme manasına geliyor.” biçiminde konuştu.
Muş, IMF’nin dünya büyüme varsayımlarını ve dünya ticaret büyüme kestirimlerini aşağı istikametli revize ettiğini, bunun Türkiye’yi ihracatta zorladığını belirtti.
“TÜRKİYE KAPASİTE ARTIRIMINA GİDİYOR”
Türkiye’nin ihracatının yüzde 55’inin Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği üyesi olmayan Avrupa ülkelerine olduğunu aktaran Muş, şöyle devam etti:
“Dolayısıyla oradaki bir yavaşlama bizi direkt etkileyebiliyor. O açıdan biz 250 milyar dolarlık amacımızı koruyoruz. Üzerine çıkmayla alakalı beklentilerimiz konusunda şu an bekleme içerisindeyiz. Üzerine çıkabiliriz. Hasebiyle bu maksadı şu an koruyup yakalayacağımıza inanıyoruz. İthalat sayılarına baktığımız vakit yatırım mallarındaki artışı görüyoruz. Türkiye kapasite artırımına gidiyor. Bir noktadan sonra bu üretime dönecek. Üretime döndükten sonra ihracata dönecek. Alışılmış bunlar biraz vakit alıyor. Artık bugün yaptığımız yatırımlar yahut başlattığımız yatırımlar bir sene sonra ihracat sayılarına yansıyor. Şu an inanılmaz bir yatırım iştahı var.”
Muş, Türkiye’nin son on yılına bakıldığında, ortalama güç ithalatının 35-40 milyar dolar civarında olduğunu anlattı.
Bu sayının geçen yıl 51 milyar dolar olduğuna işaret eden Muş, “Biz ne vakit ihracat sayılarını açıklasak, çabucak karşısında, ‘İthalat sayılarını niçin söylemiyorsunuz?’ diye kimileri bizi eleştiriyor. Ortalaması 35-40 milyar dolar olan güç ithalatı, geçen sene 51 milyar dolar. Bu sene 100 milyar dolara çıkıyor. Güç fiyatlarını klasiğin üç katı, yani 35 milyar dolar olarak hesaplarsanız üç katını, geçen seneye nazaran iki katına çıkması bizde cari açıkta bir sorun oluşturdu.” diye konuştu.
Bakan Muş, Çin’in son 40 yılın en düşük büyüme sayılarıyla karşı karşıya bulunduğuna, hasebiyle ülkelerin küçüldüğü bir ortamda, Türkiye’nin yüzde 5 büyüme maksadını muhafazası, bu büyümenin yanında da ihracat gayelerini muhafazasının kıymetli olduğuna dikkati çekti.
“İHRACATTAKİ BÜYÜMEMİZDEN DE TAVİZ VERMEMEYE ÇALIŞIYORUZ”
Fiyat artışları ve enflasyon oranlarının vatandaşların şikayetine sebep olabildiğini lisana getiren Muş, “Bunu anlıyorum lakin herkesin uğraştığı bir bahis. Biz bir taraftan bu enflasyonla uğraşırken, bir taraftan da büyüme ve ihracattaki büyümemizden de taviz vermemeye çalışıyoruz. İş dünyasıyla iştigal edenler, cirolarını, kapasite kullanım oranlarını mukayese edilmeyecek formda işlerini büyütmüşler, kapasite artışına gitmişler. Gelecekle alakalı da artış istikametinde bir beklenti kelam konusu.” değerlendirmesini yaptı.
ABD ile karşılıklı ticaretin gelişmesinin kelam konusu olduğunu aktaran Muş, “ABD, muhtemelen çok uzun sürmeden birinci sıraya gelecek. Birebir halde oradan ithalatımız da arttı. Biz artık orada eyalet bazlı bir çalışma yapmak istiyoruz. Ticaret alım heyetlerimizi buradan oralara göndereceğiz.” diye konuştu.
Muş, Türkiye’nin arabası TOGG’un test üretimlerinin de devam ettiğini, standartlarının ve kalitesinin dört dörtlük olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’nin kalite standartlarının muhakkak bir noktanın üzerinde olduğunu vurgulayan Muş, şunları kaydetti:
“Şu anda sertifikalarını almaya başladılar. Şubata kadar bitirecekler. Olağanda fabrika üretim yapabiliyor ancak sertifikalardan ötürü mart ayı bekleniyor. Münasebetiyle fabrikanın dünya standartlarında üretim yapabilecek bir kapasitesi var. Gereksinim duyulan bir çok şeyi o civardan, yan endüstrisinden, oradaki altyapıdan ve başka üreticilerden sağlayabiliyor. Modellere nazaran çok süratli vakitte üretim bandını süratli halde değiştirme kabiliyeti var. Buna nazaran dizayn edilmiş. Tıpkı vakitte batarya fabrikası da kuruldu. Türkiye, bu kalite standardıyla dünyaya daha kaliteli eser ihracatı yapabiliyor. İhracat potansiyeli var. İnsanlarımız merakla bekliyor. Çok çağdaş bir tesis yapılmış. Çağdaş üretim bantları ve yüzde 90 otomasyon var. İnsan hakikaten hayran kalıyor.”