Son vakitlerde konutlara yapılan fahiş kira artışları yüzünden dava yükü yüzde 50-60 düzeylerine çıktı. Devlet tarafından getirilen yüzde 25’lik yasal düzenlemeyi yüzde 100 düzeylerine çıkaran mesken sahipleri, kiracılara ruhsal baskı yapmaya devam ediyor. Hal bu türlü olunca da taraflar soluğu Sulh Hukuk Mahkemelerinde alıyor. Şunu bilhassa belirtelim, kirasını nizamlı ödeyen kiracıların karşısında haksız yaptırımlar yüzünden kaybeden tekrar konut sahipleri oluyor.
TEMMUZ AYI KİRA ARTIŞ ORANI NE KADAR?
Milyonlarca kiracıyı ilgilendiren kira düzenlemesi ile ilgili karar Resmi Gazete’de yayınlandı. Yayımlanan karara nazaran, 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek konut kira mukavelelerindeki artışın bir evvelki kiranın yüzde 25’ini geçemeyecek.
%25’DEN ÜSTÜ GEÇERSİZDİR!
Konut kiraları bakımından bu unsurun yürürlüğe girdiği tarih ilâ 1/7/2023 (bu tarih dâhil) tarihleri ortasında yenilenen kira devirlerinde uygulanacak kira bedeline ait mutabakatlar, bir evvelki kira yılına ilişkin kira bedelinin yüzde yirmi beşini geçmemek şartıyla geçerlidir. Bir evvelki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara nazaran değişim oranının yüzde yirmi beşin altında kalması halinde değişim oranı geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun periyodik kira kontratlarında de uygulanır. Bu oranları geçecek halde yapılan mukaveleler, fazla ölçü tarafından geçersizdir. Bu fıkra kararı, 344 üncü unsurun ikinci fıkrası uyarınca hâkim tarafından verilecek kararlar bakımından da uygulanır.
FAZLA ALINAN KİRA FİYATI GERİ ÖDENİR!
Kira fiyatlarına yüzde 25 artırım limitinin getirilmesi ile birlikte kiracılar ve mesken sahipleri ortasında uzlaşma sağlanması amaçlanırken birtakım konut sahipleri limiti aşmanın yollarını arıyor. Lakin bu durum yalnızca iki tarafın muahedesi ile mümkün. Bunun riski ise kiracının yıl içinde yargı yoluna başvurması. Olayın yargıya taşınması durumunda konut sahipleri yüzde 25’in üzerinde aldığı kirayı geri ödemek zorunda kalacak.
%25 YASAL SONU GEÇEMEZ!
Avukat Sefa Karcıoğlu, büyük bir kaos yaşandığını belirterek, mahkemelerde bu cins davaların önemli manada arttığını söyledi. İki tarafın istemesi durumunda bile yüzde 25 artırım oranının geçilemeyeceğini belirten Karcıoğlu “Yeni kanunda ‘üstüne yapılan ödemeler geçersiz sayılıyor’ diye bir ibare var. Yani kiracı ve konut sahibi anlaşarak ve yeterli niyetli halde yüzde 25 artırım hududunun üstüne çıkamıyor. Fakat kontratta belirtilen yüzde 25 artırımı bankaya yatırıp, kalanı elden verebilir. Bunun karşılığında da imzalı bir yazı alabilir. Ya da yüzde 25 artırımın üstünü kira ödemesi diyerek değil öbür biçimde hesaba yatırır” dedi.
TÜRKAD LİDERİ UYARDI!
Türkiye Adalet Araştırmaları Merkezi (TÜRKAD) Lideri avukat Mehmet Sarı da kelam konusu düzenleme öncesinde mal sahiplerinin kira artışlarını diledikleri oranda yapabildiğini, düzenlemenin akabinde üst sonun yüzde 25 olarak belirlendiğini lisana getirdi.
Ev sahibi ile kiracının muahedesi durumunda bunun yükseltilebileceğini belirten Sarı, bunun dışında kira artışının üst sonu geçemeyeceğini tabir etti.
Sarı, “Mal sahipleri ile kiracıların kira bedelinde uzlaşmadığı takdirde, mal sahiplerinin yasal olarak kira bedelinin tespiti için dava açma hakkı var. Bunu hem mal sahipleri hem de kiracılar açabiliyorlar. Bilhassa 5 yıldan uzun periyodik bir kira kontratı kelam konusu olmuşsa bu durumda kira tespiti davası açıldığında mahkemeler, 1 Temmuz’a (2023) kadar olan yeni kira mukavelelerinin güncellenmesinde yüzde 25’i yasal mecburilik gereği temel almak durumunda kalacaklar.” dedi.
Sarı, mevcut oranda artış yapılmış biçimde ve aksatmadan kiraların ödenmesi halinde mesken sahiplerinin tahliye davası açma hakkı bulunmadığını, bu davaların mahkemece reddedileceğini vurguladı.