Teknolojik dünyaya ŞAŞAA’lı eleştiri

Tarihi mimari yapısıyla Nişantaşı’nda çabucak dikkati çeken Taş Konak artık Kalyon Kültür Merkezi ismiyle dijital sanata konut sahipliği yapıyor. Irmak ve Ceren Arkman kardeşlerin küratörlüğünde birbirinden hoş stantların açıldığı yer bu sefer dünyanın önde gelen isimlerinden Amerikalı sanatçı Jonathan Monaghan’ı ağırlıyor.

Sanatkarın yeni teknikler kullanarak ürettiği görüntü eserler binanın iki katına yayılmış durumda.Animasyon alanında işler üreten sanatçı bir manada animasyonu dijital sanatla buluşturarak kendi sanatsal işlerini masalsı bir başlıkta ortaya koyuyor.

KUSURSUZ TEKNOLOJİYE BAKIŞ

Dijital bir stantla klasik bir sergiyi gezerken dikkatimi çeken en değerli farklardan birisi eserler önünde sanatseverlerin harcadığı vakit. Klasik bir stantta yapıtların önünde ortalama bir dakika kalan sanatseverler dijital sanat yapıtlarının olduğu yerlerde çok daha uzun vakit harcayabiliyor. Bu yüzden Monaghan’ın 20’den fazla yapıtının olduğu sanat merkezinde en az iki saatlik bir vakit dilimi ayırmakta yarar var.

Baskı, heykel ve animasyon teknikleri kullanarak işlerini üreten sanatçı seyirciye masalsı bir dijital tecrübe yaşatıyor. Monaghan bu masalsı anlatımda dijital çağın dayattığı aşırılığa barok devri mimari yapıtları kullanarak yanıt veriyor. Zira sanatkara nazaran ikisi de insanı ‘aşırılıkla’ imtihan ediyor.

TÜKETİME BAŞ KALDIRI

Sergide Disco Beast benim en fazla ilgimi çeken işlerden biri oldu. Görüntüde terk edilmiş bir alışveriş merkezinden lüks bir otel lobisine hakikat yol alan boynuzlu bir at dikkatimizi çekiyor. Sanatkarın antik çağdan ilhamla ele aldığı tek boynuzla atın uyanmasıyla başlayan görüntü atın vefatına dek devam ediyor. Tüketim alışkanlığa hapsolmuş günümüz insanını tanınan kültür üzerinden eleştiren sanatkarın yapıtlarında insan ögesinden çok hayvan, mimari ve eşyalar öne çıkıyor. Bilim kurgudan mimariye kadar sanatın farklı şekillerinden esinlenen sanatçı aslında görüntü oyunlarından ilhamla sanat yapıtlarını tasarlıyor.

New York doğumlu olan sanatkarın animasyona olan ilgisi daha sonra görüntü oyunları ve cümbüş kesiminden sanat dünyasına kaymış. Zira bu ilgisini estetikle birleşince çağdaş sanat alanına kendini daha yakın bulmuş ve bu alanda işler üretmeye başlamış ve kısa müddette de sanat dünyasının dikkatini çekmiş.

İÇ YERLERE VE BEŞERE DAİR

Sanatçının görüntülerinde canlandırdığı yerler genelde iç yerler ve binalar. Barok sanatının albenisi üzerinden ürettiği yapıtlarda insanı içe dönük bir seyahate davet ediyor. İç yerler kusursuz denecek kadar tertipli. Tıpkı teknolojinin bize sunduğu kusursuz hayatlar üzere. Meğer sanatçı bu fantastik mimari yapıların içinde adeta diğer bir dünyanın kapılarını aralayarak insanı bir iç hesaplaşmaya davet ediyor. Bu kusursuz sistem içinde gücün ve savurganlığın yarattığı tahribatı beşere farklı bir bakış açısıyla sorgulatıyor.

Manoghan’ın yapıtlarında gerçekle gerçeküstü ortasında seyirci gidip geliyor. Adeta alışık olduğumuz durumun içindeki seyirciyi uyandırmak istiyor. Teknolojiyle birlikte mekanikleşen hayatın çemberinden insanı kendi iç sesine yanlışsız yönlendiriyor. Bir hayalden silkelenerek uyanmak üzere. Sanatkarın yapıtlarında altını kıymetle çizdiği konulardan birisi de dijital çağda ekonomik güç ve otoriter ortasındaki irtibat. Bilhassa pandemiyle birlikte bu güç istikrarını çağın güçlü yapıları üzerinden tekrar yorumluyor. Sergiyi gezip kapının önüne çıktığınızda adeta kendinizi pembe bir dünyadan sarsılarak uyanmış üzere hissediyorsunuz. Jonathan Monaghan’ın “ŞAŞAA” başlıklı şahsî standını 27 Ağustos tarihine kadar Nişantaşı Taş Konak Kalyon Kültür binasında görebilir teknolojinin dayattığı kusursuz dünyayı sorgulayabilirsiniz.

MASAL ÜZERE LAKİN DEĞİL

Bilimkurgudan Barok devri mimarisine kadar sanatın farklı biçimlerinden esinlenen ve görüntü oyunu yaratıcılarıyla Hollywood profesyonellerinin de kullandığı en gelişmiş teknolojileri kullanan sanatçı, standında izleyicileri masalsı ve bir o kadar da sonları zorlayıcı öykülere şahit olmaya davet ediyor.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir