Tek eser, tek gece

Beral Madra’nın Sefa Çakır’ın işi üzerinden kaleme aldığı özel yazısında şu kısımlar dikkat çekti:

“Sefa Çakır’ın özel olarak, alışılmamış bir sunumla tek bir gece ve birkaç saat sergilenmek üzere üretilen HUY başlıklı kâğıt üstüne marker tekniğiyle yapılan siyah-beyaz çizgi resmi, birinci bakışta sürrealist bir anlatımda olmasına rağmen, gravür gibisi ince işlenmiş bir çizgi fotoğraf olarak klâsik fotoğrafın yarattığı o bildik-tanıdık etkiyi bırakabilir.

Rönesans gravürlerinde, Albrecht Dürer, Vasari üzere ressamların gravürlerinde izlenen ve vakit içinde klasik fotoğraf sanatında yerleşik kompozisyonları çağrıştıran bir imajın tesiridir, bu. Çağlar boyunca toplumlara yeryüzü gerçekleri ve gökyüzü düşleri ortasındaki ilgilerin, büyük anlatıların yarattığı metaforları yansıtan bir manzaranın tesiridir, bu.

Resim, içerdiği nizam ve imgelerle üç etapta bakmayı öneriyor. Resme alttan başlayarak bakıldığında bir küme insanın gökyüzüne gerçek heyecanla ya da kaygı ile baktığı, harika bir olaya şahit olduğu izleniyor. Bu bakış günümüzün beklenmedik olaylarında, savaş ve terör şartlarında hiç de yadırganamaz. İkinci kademede bu bakışın sırrı açıklanıyor; bir kız çocuğu gökyüzünden aşağı yanlışsız düşmektedir. Burada iki yorum geçerli olabilir: Çocuk, klasik fotoğraflarda algılandığı üzere muhtemel bir ilahın armağanıdır; ya da çocuk bir kaza, bir şiddet sonucu tehlikeli bir biçimde düşmektedir. Lokal ve global bağlamda “çocuk” olgusunda toplumların yaşadığı ikilemlerini düşününce bu imge de karşılığını buluyor. Bu anlatıya art planda bir yer kurgulanıyor; tarihî geçmişi çağrıştıran sütunlu bir mimari, ki bu da klasik fotoğraflarda var olan bir metafordur, burada kişisel ve toplumsal epistemolojideki “bellek” sıkıntısına işaret ediyor.

DİJİTAL ÜRETİMLE HESAPLAŞMA

Sanat tarihindeki çizgi fotoğraflar günümüzde üretilen fotoğraflar için her vakit değerli bir altyapı oluşturur. Sefa Çakır’ın fotoğraflarındaki klasik çizgi fotoğraf üretimi günümüzdeki görsel lisanın içerdiği teknik ve dijital üretim ile bir hesaplaşmadır. Bilgisayar tekniklerinin ve dijital görsel lisanın aktif olduğu sanat üretiminde çizimin, çizgi fotoğrafın nerede olduğunu sorguluyor Çakır, 2008’den günümüze ürettiği çocuk imgesinin çoğul örneklerini içeren çizgi fotoğraflarında. 2017’den günümüze ise çocuk imgeleri daha kalabalık kompozisyonlarda ve zaman-mekan ilgisi içinde gösteriliyor. Kâğıt üstüne ve en sade biçimiyle çizgi fotoğraf hala dinamik bir görsel lisan mi oluşturuyor? İnsan elinin ürettiği çizimin sürdürülmesinde nasıl bir prosedür uygulanmalı? Öteki çeşitten bir yapıt, -renkli fotoğraf ya da heykel için bir eskiz değil de -bağımsız bir üretim olarak çizgi-resim onun yapıtlarında bu üretimin günümüzdeki tesiri ve gücü hakkında bir teminat veriyor”

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir