Türk Eğitim Derneği’nin Genel Lideri Selçuk Pehlivanoğlu “18-24 yaş ortası gençlere nazaran Türkiye’nin en büyük sorunu imtihan sistemi. Test ve tost ortasında sıkıştırılmış bir jenerasyon yetiştiriyoruz. Bizimki eğitim sistemi değil zihinsel soykırım’’ dedi. Pehlivanoğlu, eğitim sisteminin temel meseleleri ve alınması gereken tedbirlerle ilgili Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı.
– Türkiye’deki siyasi partilerin seçim siyasetlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’deki en büyük problemlerden biri imtihandır. Her gelen ulusal eğitim bakanı “Sınavları kaldıracağım, dershaneleri yok edeceğim’’ vaadiyle gelip yeni imtihanlar icat ediyor. Türkiye’de vaatlere baktığınız vakit bir birden fazla genel, her bahse dokunan ve bir kısmı da pedagojik olmayan aktüel beklentilere karşılık verecek biçimde yaklaşımlar. Siyasi partilerde çeşitli ideolojik yaklaşımlara nazaran ayrışmalar olduğunu görüyorsunuz. Dünya eski dünya değil. Seçmen eski seçmen değil. Artık genel, hayal satan süreçlere seçmenin karnının tok olduğunu gördük.
– Eğitim siyasetleri, gençlerin partilere yönelmesinde sizce ne kadar tesirli?
Z neslinin toplumun geneline nazaran daha şuurlu olduğunu görüyoruz. Toplumun büyük kısmı eğitimin insanlara iş imkânı sağladığını söylerken, gençler bilgi ve maharet katacağını söylüyor. Seçmenin büyük bir kısmının geleceğiyle ilgili kendini ikna edecek taahhütlerden oy değiştirme eğiliminde olduğunu gördük. Çok büyük bir oranda olmasa da lidercilerde ve partililerde de oy değiştirme eğilimi var.
“ZİHİNSEL SOYKIRIM”
– Eğitim sisteminde temel ve acil olarak değişmesi gerekenler nelerdir?
Öğrencilere 16 yıl eğitim veriyoruz. Bu öğrenciler niye iş bulamıyorlar ve iş kuramıyorlar? Ezberden ötürü. Bizimki eğitim sistemi değil zihinsel soykırım. Çocuklarımızı 21. yüzyılın yetkinlikleriyle donatacağımıza, yani eleştirel fikir, dijital okuryazarlık, alışılmış ki matematik, Türkçe bunlar değersiz manasında söylemiyorum, lakin ezberin müfredattan çıkarılması gerekiyor. 18-24 yaş ortası gençlere nazaran Türkiye’nin en büyük sorunu imtihan sistemi. Test ve tost ortasında sıkıştırılmış bir jenerasyon yetiştiriyoruz. Bu ülkede 12. sınıfa kadar kalmak imkansız. Artık barajı kaldırdık, üniversiteye girememek de imkânsız. Niçin çocuklarımızı zorluyoruz ki? İmtihanı kaldırmamız, okulu değerli kılmamız lazım. Geçen yıl Fen lisesi mezunlarının dört yıllık bir üniversite kazanma oranı yüzde 48 oldu. Fen liselerinin kurulma gayesi bilim insanı yetiştirmek. Kaç kişinin bilim insanı olduğunu ne devlet biliyor ne de biz. Bu nedenle liseye giriş imtihanını yüzde 80’in giremeyeceği hale getirmemiz lazım. Üniversite imtihanını birden kaldıramayız. TED olarak 11. sınıfta lise diploması verilmesini öneriyoruz. Açık öğretim, önlisans programları, maharetle girilen meslek yüksek okullarına öğrenciler 11. sınıfta okul muvaffakiyet puanlarıyla bu okullara girmeli. 12. sınıf ise üniversite imtihanına hazırlanma yılı olmalı. Öğrenci testini okulda çözecek. Annesinin kolundaki bileziği satıp yolladığı dershanede çözmeyecek. İnsanların cebindeki parayı dershane baronlarına aktarmayacağız.
– Türkiye mesleksel eğitimde ne durumda?
Meslek lisesine giden öğrenciler meslek yüksek okullarına okul muvaffakiyet puanlarıyla direkt geçsinler. Meslek yüksekokullarındaki çocuklarımız vakitlerinin yüzde 90’ını hatta yüzde 100’ünü kesimde geçirsin. Üniversite de onlara akademik koç versin. Yalnızca yüzde 10’luk akademik dayanak olsun. Bizim üzere ülkelerde en büyük sorun genç işsizlik. Herkesi üniversite mezunu yapmaya çalışmak muvaffakiyet değildir. Geçen yıl Türkiye’de üniversite mezunu işsiz oranı lise mezunu işsiz oranını geçti.