Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Osman Kavala kararıyla ilgili açıklamada bulunan Türkiye Barolar Birliği (TBB), “AİHM kararının uygulanması, Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden doğan bir yükümlülüğü olduğu kadar hukuk devleti olmanın da gereğidir. Türkiye’nin AİHM yeni kararını uygulamamakta ısrar etmesi, Bakanlar Komitesi’nin Türkiye’nin Avrupa Konseyi’nden ihracına kadar uzanan yaptırımlar uygulamasına yol açacaktır” açıklamasında bulundu.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Büyük Dairesi, Sözleşme’nin 46/4 unsuru çerçevesinde aldığı kararla Türkiye’nin Osman Kavala ile ilgili 10.12.2019 tarihli AİHM kararını uygulamadığını ve bu nedenle 46. hususun ihlal edildiği sonucuna vardığını açıklamıştı.
Gelişmeyi kıymetlendiren Türkiye Barolar Birliği’nden (TBB) yapılan açıklamada şöyle denildi:
“DİKKAT ÇEKEN NOKTA HİÇBİR YENİ DELİL BULUNMAMASI”
*Hatırlanacağı üzere, AİHM 2019 yılında aldığı kararla; Osman Kavala’nın tutuklanmasının, cürüm işlendiğine dair bir kuşku doğuracak datalara dayanmadığından Sözleşme’nin 5/1 hususu ile Anayasa Mahkemesi’nin Kavala başvurusunu gereken hızla incelemediği için 5/4 hususunun ve tekrar tutuklamanın birebir vakitte Türkiye’deki insan hakları savunucularını susturmak üzere bir siyasal hedefi olduğu saptandığından 18. unsurunun ihlal edildiğine karar vermiş ve Osman Kavala’nın derhal özgür bırakılmasını talep etmişti.
*Kararı uygulamakla sorumlu Bakanlar Komitesi de Kavala’nın hür bırakılmasını ve AİHM kararının uygulanmasını öngören birçok karar kabul etmiş, lakin bütün bu kararlara karşın tahliye kararı verilmeyip AİHM kararının uygulanmaması üzerine Bakanlar Komitesi, “ihlal prosedürünü” başlatmış ve kararı AİHM’e göndermişti.
“KARAR KESİNDİR”
*Bu ortada yargılama İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde devam etmiş ve Mahkeme, 3 Nisan 2022’de Osman Kavala’yı TCK md. 312’den yani Seyahat olayları nedeniyle, cebir ve şiddet kullanarak hükümeti devirmeye kalkmak kabahatinden ağırlaştırılmış müebbet mahpusa mahkum etmişti.
*Burada dikkati çeken nokta, AİHM’in 2019 yılındaki kararıyla Kavala’nın hata işlediğine dair makul bir kuşku bile oluşturmadığı sonucuna vardığı olgularla, müebbet mahpus cezasına yol açan olguların tıpkı olması ve hiçbir yeni delilin bulunmamasıdır.
*AİHM’in 11 Temmuz 2022 tarihinde açıklanan kararı katidir. Artık yapılması gereken, AİHM kararlarının uygulanarak Osman Kavala’nın özgür bırakılması ve eski halin iadesidir.
*Eski halin iadesinden anlaşılması gereken, atılı cürümlerin kayıttan silinmesi ve buna ait mahkeme kararlarının bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasıdır.
“AİHM KARARININ UYGULANMASI YÜKÜMLÜLÜKTÜR”
*AİHM kararının uygulanması, Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nden doğan bir yükümlülüğü olduğu kadar hukuk devleti olmanın da gereğidir.
*Türkiye’nin AİHM yeni kararını uygulamamakta ısrar etmesi, Bakanlar Komitesi’nin Türkiye’nin Avrupa Kurulu’ndan ihracına kadar uzanan yaptırımlar uygulamasına yol açacaktır.
*Türkiye Barolar Birliği olarak AİHM kararının derhal uygulanmasını; hukukun üstünlüğü unsurunun, Anayasa’nın 90/5 unsurunun ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin 46/1 ile 19. unsurlarından doğan taahhütlerimizin gereği olarak gördüğümüzü belirtiriz.