Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ağustos ayının başında Tayvan ziyareti sonrasında Taipei ile Beijing ortasında yükselen tansiyon inmiyor. Tayvan Savunma Bakanlığı tarafından yapılan son açıklamada Çin’in askeri baskılarına karşı, Beijing’in Ada hava alanına giren savaş jeti ya da dronlarının “Saldırı” olarak değerlendirileceği söz edildi.
Ada’nın Savunma Bakanı Chiu Kuo-cheng, “saldırı” olarak pahalandırılacak hava alanı ihlallerine ve Beijing uçak ve dronlarının bölgesel hududunu geçmesine Taipei’nin nasıl bir karşılık vereceğine dair bir bilgi vermedi.
Savunma Bakanı milletvekillerine yaptığı “İhlalin hücum sayılacağını” söylediği açıklamalarında, “İlk saldıran tarafın Tayvan olmayacağını geçmişte de söylediklerini” hatırlatarak Çin’in saldırmadığı halde onların da bir karşılık vermeyeceklerinin altını çizdi.
Pelosi’nin ziyareti
Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Lideri Pelosi’nin uçağının evvelki gün Tayvan’a inmesinin çabucak akabinde yaptığı açıklamada, ziyareti kınadığını bildirmiş, Savunma Bakanlığı da ada etrafında “bir dizi askeri tatbikat” düzenleyeceğini duyurmuştu. Dışişleri Bakanlığı, gece saatlerinde ABD’nin Beijing Büyükelçisi Nicholas Burns‘ü çağırarak ziyarete dair rahatsızlığını iletmişti.
Pelosi’nin ziyaretinde “demokrasinin korunması ve savunulması” bildirileri öne çıkmıştı. Temsilciler Meclisi Lideri, Tayvan başkanı ile görüşmesinde, “ABD’nin Tayvan ile dayanışması hayatidir. Tayvan’da ve dünyanın geri kalanında demokrasiyi müdafaa kararlılığımız değişmemiştir. Ziyaretimiz, ABD’nin Tayvan’a dayanak kelamını terk etmediğini açıkça göstermiştir” sözlerini kullanmıştı.
82 yaşındaki Pelosi’nin birincinin nisan ayında yapmayı planladığı ziyaret, Covid-19’a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “tek Çin” unsurunun tanımladığı “kırmızı çizginin aşılması” manasına geleceği ihtarında bulunmuştu.
Pelosi, 25 yıl ortadan sonra Ada’yı ziyaret eden birinci ABD Temsilciler Meclisi Lideri oldu. Daha evvel 1997’de Newt Gingrich, bu misyonu yürütürken Tayvan’ı ziyaret etmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında yaşanan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek burada süreksiz hükümet kurmuştu.
Çin Halk Cumhuriyeti’nin kendi topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasındaki ayrılık hala sürüyor.
halktv.com.tr // Dış Haberler