Birgün gazetesi muharriri Timur Soykan, “Sermaye Piyasası Kurumu’ndaki yolsuzlukların Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun gelişi ile başladığını lakin şirketler, aracı kurumlar ve manipülatörlerin küçük sermaye sahiplerinin dolandırılmasında birlikte hareket ettiklerini” yazdı.
Soykan’ın “Soygun çarkının dört ayağı” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Finans ve yatırım dünyasındaki tanıklıklara nazaran; Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun SPK’nin başına gelmesiyle rüşvet planı işlemeye başladı.
İlk 8 ay boyunca halka arz ve bedelli sermaye artırımı müracaatlarının çoğunluğu reddedildi ya da karşılık verilmedi. Danışmanlar ve şirketler ortasında ‘Ne yapalım, nereye, ne kadar ödeyelim’ konuşmaları başlamıştı. Bu sırada C.U. isimli bir kişi SPK’deki işleri çözebileceğini söyleyerek birtakım bekleyen belgelerle ilgili piyasaya çıkmıştı. Rivayete nazaran; C.U. Bodrum’da yatında Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nu sıklıkla ağırlamaktaydı. Bu bağ kulaktan kulağa yayılmıştı. 2019’da C.U. İzmir merkezli bir şirketin sahipleriyle buluştu. Bu şirket, bir yılı aşkın müddettir yaklaşık 30-40 milyon liralık halka arz için yaptığı müracaata cevap alamamıştı. C.U. ile görüşmelerinden çabucak sonra SPK uzmanı şirket ziyaretini yaptı. SPK ile temasını kanıtlayan C.U. ‘4 milyon TL istiyorlar’ dedi. Şirket bu parayı ödemediği için halka arz başvurusu 2 yıl bekletildi. Olağanda halka arz müracaatları 5-7 ay içinde sonuçlanıyor.
Bazı danışmanlar rüşvet taleplerini şirketlere iletirken SPK muslukları açmaya başladı. Piyasanın tecrübeli isimleri bugün ‘SPK Başkanı’nın bu rüşvet ağının başında olabileceğini hiç düşünemedik. Bir daire lideri ya da kimi memurların işler çevirdiğini zannetmiştik’ diyor.
İMKÂNSIZ SÜREÇLER TAHTADA
Ancak kısa müddet sonra imkânsız zannedilen süreçler tahtalarda görünmeye başlayacaktı. Piyasa kurallarına büsbütün muhalif olan halka arz ve bedelli sermaye artırımlarına Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun başkanlığındaki SPK onay veriyordu. İşin uzmanları, tahtalardaki manipülasyonları çabucak anlamıştı. Birtakım içi boş şirketlerin yahut matruşka üzere iç içe şirketlerin kasası, halka arz ve bedelli sermaye artırımı ile dolduruluyor, pay fiyatları manipülasyonlarla şişiriliyordu. Şişirilmiş pay fiyatlarından şirket sahipleri Borsa’da ortak satışı yapıyor, işverenler cebini doldururken rüşvet verdiği parayı da çıkıyordu. Paylar düştüğünde tek kaybeden binlerce küçük yatırımcıydı. Kağıtları düşük fiyattan yine toplayan işverenler bu tuzaklı yoldan çıktıklarında ceplerindeki parayı katbekat artırmış oluyordu.
Bu sırada iktidar, iktisat siyasetleri ile küçük yatırımcıyı borsaya itiyor, yatırımcı sayısında rekorlar kırılıyordu. Halka arzlarda rekor artış yaşanıyor, büyük çoğunlukla iktidara yakın şirketlerin büyük paralar toplaması sağlanıyordu. Yani yalnızca küçük yatırımcı dolandırılmıyor, büyük sermaye transferi yapılıyordu.
2020 yılında Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun adamı olarak Nedim Özbek ismi duyuldu. (Sedat Peker ifşalarında halka arz için SPK’ye başvuranların Nedim Özbek’e yönlendirildiğini söylemişti.) Ağabeyi SPK Lideri olan AKP Erzurum milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu’nun danışmanlık şirketi de devredeydi. Öbür danışmanlar da rüşvet ağının içine yerleşmişti.
TESLA VE DÜŞ ÇİFTLİĞİ
Zehra Taşkesenlioğlu ile 2019’da evlenen Ünsal Ban ise piyasalarda fırtına üzere esiyordu. Artık halka arz olmak için başvuran şirketlere aracı kurum yetkilileri ‘SPK müsaadesi için Hoca ile görüştünüz mü?’ diye soruyordu. ‘Görüşmedik’ diyenlere randevu alan aracı kurumlar türemişti.
Ünsal Ban çok cüretkardı. Birinci vakitler birtakım şirket işverenlerini, Bolu Mengen’deki Hayal Çiftliği’ne çağırılıyordu. 250 dönümlük, lüks lokantalar, ağaç konutlar ve otel bulunan çiftliğe Ünsal Ban, Bolu plakalı Tesla marka aracıyla gelirdi. 200 milyon lira kıymetindeki bu çiftliğini daha sonra sürücüsü Ahmet Karakaş’ın üzerine geçirecekti.
Rüşvet pazarlıklarının başka adresi ise Ankara’da kamu ilişkili karanlık işlerin en kıymetli merkezi Next Level’dı. Borsa işverenleri, Ali Fuat Taşkesenlioğlu’na ulaşamayınca Next Level’daki danışmanlık şirketine yönlendiriliyordu. Ünsal Ban burada rüşvet tarifesini önlerine koyuyordu.
GÖKDELENDEKİ 54 NUMARA
İddialara nazaran; bir müddet sonra İstanbul’da da ofis kullanmaya başladılar. Maslak’taki bir gökdelenin 14. katında 54 numaradaki danışmanlık şirketinde rüşvet pazarlıkları yapılıyordu. Bu ofiste Ünsal Ban’ın yanında AKP Genel Lider Yardımcısı ve Samsun Milletvekili Çiğdem Karaaslan’ın eşi Direnç Karaaslan vardı. Direnç Karaaslan, parmağındaki Osmanlı tuğralı büyük yüzüğüyle oynarken rüşvet oranlarından ve Borsa’ya açıldıktan sonraki pay fiyatının nereye ve nasıl çıkarılacağından bahsediliyordu.
YÜZDE 3 BİN ORANLI SERMAYE
Hiç olmayacak işler SPK bültenlerinde yayınlanıyordu.
Mesela 2020’de 6 milyon 750 bin TL sermayeli, üstelik yüzde 70’i fiili sirkülasyonda yani halka satılmış bir şirkete, yüzde 3 bin 85 oranıyla bedelli sermaye artırımı müsaadesi çıktı. Bu daha evvel görülmüş bir örnek değildi. Argümana nazaran; bu şirketin sahibi Ali Fuat Taşkesenlioğlu ile görüşmüş ve ‘Kurulda şu an senin profilin bozuk, 3 ay sonra seni arayacağım’ cevabı almıştı. Sahiden 3 ay sonra inanılmaz orandaki bedelli sermaye artırımı SPK’dan onay aldı. Şirket 200 milyon TL üzerinde yatırımcıdan para topladı, pay fiyatı bedelli öncesi yapılan manipülasyonla 10-13 TL den 250 TL ye çıkartıldı, bu esnada işveren yüksek fiyattan ortak satışı yaptı.
Bir öbür çok konuşulan teze nazaran; bir gayrimenkul yatırım paydaşlığı şirketinde, bedelli sermaye artırımı için koşul olan izahname bile SPK’ya sunulmadan onay kararı çıkmıştı. Karardan haftalar sonra izahname sunuldu. Yüzde 80’i halka açık olan, yatırımlarının birden fazla yurtdışında olan şirketin işvereni hiçbir taahhütte bulunmadan piyasadan 1 milyar lira toplayacaktı. Bu işverenin Ali Fuat Taşkesenlioğlu’na 20 milyon lira rüşvet verdiği tez ediliyordu.
ARACI KURUMLAR KAZANDI
Yatırım piyasalarındaki konuşmalara nazaran; rüşvet tarifesindeki oranlar halka arz yahut bedelli sermaye artırımının yüzde 5 ile yüzde 10’u ortasında değişiyordu. Lakin rüşvetin 5 milyon liradan az olmaması kuralı vardı. Doğal ki tek kazanan onlar değildi. Argümana nazaran; bu süreçte işbirliği yaptıkları aracı kurumlar da servetler kazandı. SPK Başkanı’ndan aldıkları cüretle yasaya, mevzuata ters işlere imza atıyorlardı. Eski SPK yöneticilerinin de aracı kurumlarda çalışması dikkat cazipti. Ali Fuat Taşkesenlioğlu’ndan evvel SPK koltuğunda oturan Vahdettin Ertaş bile, daha evvel büyük manipülasyonlarla gündeme gelmiş bir ismin şirketinde danışmanlık yapıyordu.
Büyük halka arzları, Ünsal Ban ile bağlantılı, iktidara yakın aracı kurumlar tek başına yapıyor ve yalnızca istediğine pay satıyordu. Halbuki bu SPK’nin maksat hususuna ters olduğu üzere, Hisse Tebliği’nin oransal eşitlik prensiplerine de tersti. Bu süreçler SPK’ye tekraren bildirildi ancak bir sonuç çıkmadı.
Birkaç aracı kurumun, 2020’de yatırım bankası kurmak için BDDK’den müsaade alması da finans dünyasında şaşkınlık yaratmıştı. Aracı kurumların aldıkları komitelerle yatırım bankası açacak noktaya gelmesinin imkansız olduğu anlatılıyor.
‘ORTAK SATIŞ’LI DÜMENLER
Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun periyodunda pek çok halka arz ‘ortak satış’lı oldu. Yani halka arz ve bedelli sermaye artırımı ile şişirilen payların karlarının hepsini işverenler topladı. Yalnızca işverenler ve rüşvet ağı ceplerini doldurdu.
2020’de toplam halka arz büyüklüğü 1 milyar 258 milyon TL’ydi. Bunun yüzde 38’i ortak satışıydı: 477 milyon 500 bin TL. Bedelli sermaye artırımı ise 780 milyon 600 bin TL olmuştu. 2021’e gelindiğinde ise halka arz büyüklüğü fırladı. 1 milyar 258 bin TL’den 22 milyar 574 milyon TL’ye çıktı. Bunun yaklaşık 12 milyar TL’si ortak satışıydı. Ortak satışı oranı yüzde 52.69’a çıkmıştı. 2022 Eylül ayı prestijiyle halka arz büyüklüğü yaklaşık 13 milyar TL. Bunun yaklaşık 6 milyar TL’si ortak satışı. 2022 oranı yüzde 45’i geçti.
MANİPÜLATÖRLERE YÜZDE 25
Elbette bu çarkta manipülatörler çok değerliydi. Birtakım büyük aracı kurumların manipülasyon tertiplerini yönettiği de savlar ortasında. ‘Tahtayı yapmak lazım’ diyorlar ve manipülatörler için yüzde 25 istiyorlardı. Muahede sağlandıktan sonra bilhassa internette büyük bir ağa sahip olan manipülatörler kâğıdı yükseltip indirecek haberleri yayıyordu. Sedat Peker ifşalarında bahsettiği üzere ‘Borsa Gündem’ isimli sitenin de bunun için kullanıldığı uzun vakittir konuşuluyordu.
Yüzde 10 rüşveti Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun şebekesine veren şirketler, yüzde 25’i de manipülatörlere teslim ediyor yeniden de çıkarlı çıkıyorlardı. Zira para küçük yatırımcıdan geliyordu.
Tahtaya bakan herkes payları 10 liradan 73 liraya, 3 liradan 21 liraya fırlayan şirketleri gördü. Bu kağıtların süratli düşüşüne de tanıklık ettiler. Lakin bunları incelemesi gereken SPK’nin başındaki kişi esasen kirli tezgâhın merkezindeydi. Toplam 2.5 milyon yatırımcının bu süreçte parasını büyük oranda kaybettiği kestirim ediliyor.
1 MİLYAR TL’LİK VURGUN
Ali Fuat Taşkesenlioğlu’nun devrinde 33 milyar TL halka arz, 22 milyar TL bedelli sermaye artırımı yapıldı. Toplam para; 50 milyar TL. Piyasadaki tecrübeli isimler bu periyotta en az 1 milyar TL’lik rüşvet toplandığını öne sürüyor.
Şimdi Ali Fuat Taşkesenlioğlu hakkındaki rüşvet ve devasa mal varlığı savları ortada duruyor. Kardeşi Zehra Taşkesenlioğlu ile Ünsal Ban’ın 5 yıllığına 3 milyon 850 bin avro ödediği tekne Yunanistan’da demirli. Yurt dışında her gün yeni bir gayrimenkulleri ortaya çıkıyor. Zehra Taşkesenlioğlu’nun Ünsal Ban’a elden 2.5 milyon dolar verdiğini de biliyoruz. Ülke babalarının çiftliği olmuş ve bâtın mal varlıkları yalnızca kestirim edilebiliyor. Hepsi gözümüzün önünde yaşandı. Haftalar geçti ve 85 milyonun vergileriyle var olan yargı bu güruha karşı bir adım atmadı. Bu süreçte hangi kanıtlar yok edildi, konuşabilecek kimler susmaya karar verdi?” (YAZININ TAMAMI)