İzmir’in en kıymetli tarihi yapıları ortasında yer alan Vali Konağı bahtına terk edildi. Beş yıl evvel Katip Çelebi Üniversitesi Rektörlüğü’ne tahsis edilen kültür varlığı kapsamındaki tescilli konak harabeye döndü. Hiçbir önlem alınmayan yapıya evvelki gün bir sefer daha hırsızlar dadandı. Talan anları kameraya yansıdı. Toplumda oluşan büyük reaksiyon üzerine valilik bina etrafında polis nöbeti başlattı. Üniversite rektörlüğü ise Kültür Varlıklarını Muhafaza Heyeti ile İzmir Valiliği’ni suçladı.
İzmir Vali Konağı, kentin en bedelli yapıları ortasındaydı. Ön cephesi Mustafa Kemal Kıyı Bulvarı, art cephesi Mithatpaşa Caddesi’ne bakan Göztepe semtindeki üç katlı konak, yaklaşık 130 yıl evvel periyodun ünlü mimarı Anton Gavano tarafından inşa edildi.
Bodrum katı da olan ve inşa edildiğinde denize sıfır pozisyonda bulunan ikiz bina, Kuyumcu Sivrihisaryan ailesine aitti. Görkemli yapıyı, mübadele sırasında devlet satın aldı. 1931 yılından itibaren valilerin ikametgahı olarak kullanılmaya başlandı.
Yüzlerce davet ve merasime konut sahipliği yapan tarihi yapıda konuk olarak konaklayanlar ortasında, 22 – 23 Haziran 1934’teki ziyaretlerinde Kurucu Cumhurbaşkanı Atatürk, Başbakan İsmet İnönü ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras da yer aldı.
TARİHİ KIYMET YAZGISINA TERK EDİLDİ
Konak, 2016 – 2020 yılları ortasında kentte valilik yapan Erol Ayyıldız tarafından kullanılmamaya başlandı. Bir süre bu valilik konutunu kullanan Ayyıldız, taşınma kararı aldıktan sonra binayı takas etti.
Ayyıldız, 2017 yılında konağı, merkezi Çiğli’de bulunan Katip Çelebi Üniversitesi’ne tahsis ederken, karşılığında da Kabataş’taki eski Ege Ordu Komutanlığı lojmanını aldı. İzmir Vali Konağı’nın takasla devredildiği Katip Çelebi Üniversitesi Rektörü Galip Akhan, -daha sonra beraat ettiği- FETÖ soruşturması kapsamında vazifeden uzaklaştırılınca, yerine 2018 yılının Nisan ayında İslami İlimler Fakültesi dekanı Dr. Saffet Köse atandı. Akabinde tarihi yapı yazgısına terk edildi.
KONAK HARABEYE DÖNDÜ
Üniversitenin güvenlik işçisi görevlendirmediği, kapı ve pencereleri açık halde başıboş bıraktığı konak çürümeye başladı, husus bağımlıları ve hırsızların tahribat ve talanına uğradı. Konağın karşısındaki apartmanda yaşayan Erdinç Karademir, “Hırsızlar elektrik kablolarını sökerken tavan ve duvarları paramparça etmiş, o güzelim oymalar ve işlemeler mahvolmuş. İçerisinin durumu hazin” dedi.
Mahallelinin yetkililere davetlerinden olumlu sonuç alamadıklarını belirten Karademir, “Hem ben hem de komşularımız, gözlerimizin önünde yağmalanan konağın korunması için devletin ilgili her ünitesine telefon açarak, dilekçeler yazarak müracaatta bulunduk, adeta feryat ettik lakin hiçbir önlem alınmadı. Yalnızca geçen yıl bahçe kapıları zincirle kilitlendi lakin bu hırsızları durduramadı” diye konuştu.
BİNANIN İÇİNE EL BOMBASI ATILMIŞ GİBİ
Mahalle sakinlerinden, gazeteci Hanzade Ünuz da yapının korunması ve restore edilmesi için yıllardır uğraş gösterdiğini lisana getirdi.
Ünuz, “Elektrik kabloları, su boruları, demir ve alüminyum modülleri, çinko çatısı modül parça söküldü. Semt sakinlerinin bütün gayretleri boşa çıktı. Ben de bu bahiste üç yazı yazdım, öbür gazeteci arkadaşlarımız da yazmalarına karşın tedbir alınmadı. Binanın güzelim bahçesi de şarap şişeleri ve çöplerle dolu” dedi.
Geçen yıl binanın içine girdiğinde gözlerine inanamadığını vurgulayan Ünuz, “Burada yapılanlar bir gemi söküm muamelesi üzere. Şayet birisi içine el bombası atsaydı anca bu kadar tahrip olurdu. Savaştan çıkmış üzere, hatta daha beter” diye konuştu.
BEŞ YIL SONRA POLİS NÖBETİ BAŞLATILDI
Önceki gün toplumsal medyada yayınlanan bir manzara ise kamuoyunda büyük reaksiyon oluşturdu. Konakta, bayram arefesinde alenen yapılan hırsızlık yurttaşların cep telefonu kameralarıyla görüntülendi.
“İzmirde Çevirme” isimli toplumsal medya sayfasında yayınlanan manzaralar kamuoyunda büyük reaksiyon oluşturdu. İmajlarda iki hırsızın yapının içinde ve çatısındaki çinko ve alüminyum modülleri söktükleri görüldü. Hırsızlar, yapıyı güpegündüz talan ettikten sonra, elini kolunu sallayarak gitti.
BİRİ YAKALANDI, OBURU ARANIYOR
İzmir Valiliği, evvelki gün hırsızlık imgelerinin toplumda büyük reaksiyon çekmesinin akabinde dün bir açıklama yaptı.
“Mithatpaşa Caddesi, No: 763 sayılı adreste bulunan eski valilik konutunda 7 Temmuz 2022 tarihinde hırsızlık olayı meydana geldiğinin birtakım toplumsal medya hesaplarında ve internet haber sitelerinde paylaşılan imajlardan anlaşılması üzerine vilayet emniyet müdürlüğümüz tarafından gerekli çalışma başlatılmıştır” kelamlarıyla başlayan valilik açıklamasında, zanlıların tespit edildiği, hırsızlık kaydı bulunan Yunus A’nın Anafartalar Caddesi üzerinde yakalandığı, Kadir U’yu yakalama çalışmalarının devam ettiği bildirildi.
Valilik, binanın 24 saat temeliyle korunması için Konak Kaymakamlığı’nın görevlendirildiğini duyurdu.
MECLİS’TE SORULDU: BU UTANÇTAN KURTARILMAYACAK MI?
CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, tarihi yapının durumunu TBMM gündemine taşımıştı. Bakan, 29 Mart 2022 tarihinde, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’dan cevap istediği verdiği soru önergesinde şu soruları yöneltmişti:
*130 yıllık İzmir Vali Konağı’nın bu hale gelmesinin sorumluları kimlerdir?
*Konağın içinde bulunduğu bu utançtan kurtarılması için Katip Çelebi Üniversitesi Rektörlüğü neyi beklemektedir?
*İhmali ve sorumluluğu bulunanlar hakkında idari soruşturma başlatılacak mıdır?
REKTÖR, MUHAFAZA KONSEYİ VE VALİYİ SUÇLADI
Kültür ve Turizm Bakanlığı soru önergesini yanıtsız bıraktı. Ulusal Eğitim Bakanlığı ise sıkıntıyı Yüksek Öğretim Heyeti’ne havale etti. YÖK, Katip Çelebi Üniversitesi’nden açıklama istedi. Rektör Saffet Köse, muhafaza konseyi ve valiliği suçladı. Köse, YÖK’e verdiği yazılı yanıtta şu sözleri kullandı:
“İzmir Vali Konağı’nın kültür varlığı olması nedeniyle projelendirme sonrası müsaade ve onay süreçleri uzun sürmüştür. Pandemi, zelzele, süreçleri uzatmış ve onay süreçleri gecikmiştir. Rektörlüğümüzce müsaade ve onay süreçleri tamamlanan binanın projeleri, ihaleye çıkılması için 2021 yılında İzmir Valiliği’ne teslim edilmiştir.
İzmir Valiliği tarafından ihale süreçleri devam etmekte olup kısa müddet sonra ihale edilerek imaline başlanması planlanmaktadır. Bu kapsamda süreç takip edilmekte olup, şu evrede rektörlüğümüzce yapılacak rastgele bir süreç bulunmamaktadır.”
NİÇİN BEKÇİ KONULMADI, KONAKTAKİ EŞYALAR NE OLDU?
Rektör Saffet Köse, bu vakit diliminde, sorumluluğu altındaki İzmir Vali Konağı’nın korunması emeliyle neden güvenlik çalışanı görevlendirmediği hakkında ise hiçbir açıklama yapmadı. Ayrıyeten, binanın içindeki kıymetli eşyaların akıbeti de bilinmiyor.