Mert İnan – Suriçi hudutlarında kalan 553 yıllık İshak Paşa Hamamı, harap halde yok olma tehlikesi yaşıyor. İstanbul’un Osmanlı periyodundan kalan en eski tarihi yapılarından biri olan yapıtın manzarası içler acısı. Bakımsızlık nedeniyle viraneye dönen yapıtın hem çatı hem de duvarları otlarla kaplanırken, camların bulunduğu kısımdaki tahribat ise önemli boyutta. Kimi kısımları paslanmış levhalarla kapatılan hamamın önünde çöp konteynırı yer alırken, yan kısmındaki duvar kısım ise otoparka ilişkin eşyaların konulduğu bir yer durumda. Kubbe kısmı ilgisizlik nedeniyle adeta küçük bir ormanı andıran tarihi hamam sözün tam manasıyla viraneyi andırıyor. Yapıldığı devirde duvarları küfeki taşından, kubbe ve tonozları ise tuğladan örülen tarihi yapıtın mevcut durumu bölge sakinlerini de endişelendiriyor.
Önce onarım…
Yapının bir an evvel onarımdan geçmesi gerektiğini belirten Onarım uzmanı ve mimarlık tarihçisi Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, hamamı eski haline döndürmek için yapılması gerekenleri anlattı:
“Fatih Sultan Mehmed ve 2. Beyazıd’ın sadrazamı olan İnegöllü İshak Paşa’nın yaptırdığı yapı 15. yüzyıl tipoloji ve planını temsil ediyor. Tek hamam halinde yalnız erkekler için yapılan bu yapıtın ana giriş kısmı kaba taşlarla örülü. Tarihi yapı 20 yüzyılda fonksiyonunu kaybederken bir mühlet askeriyenin eski elbise deposu olarak kullanılmıştı. Ayrıyeten yapının sarsıntı hasarlı olduğunu biliyorum. Özel mülkiyet, devlet yahut vakıflardan yardım alabilir. Bu yapıtın kurtarılması için gerekirse devlet vatandaştan mülkü satın alabilir. İshak Paşa Hamamı 15. yüzyıldan kalma kıymetli bir tarihi eser. Maalesef ülke olarak tarihi eserlerimize gereğince sahip çıkmayı bilmiyoruz.
Dünya mirası
Tarihi eser tıpkı vakitte dünya miras alanı içerisinde ve İstanbul’un en bedelli yerinde bulunuyor. Ortaya çıkan imaj İstanbul’a yakışmıyor. Özgünlüğünü yitirmeyen yapılacak bir onarım hem yapıyı sağlamlaştırır hem etrafını zenginleştirir.”
Cami duvarına elektrikli ısıtıcı
Tarihi hamamın çabucak karşısında bulunan İshak Paşa Camii’ni gezdiğimizde ise iç kısımda duvarlara takılmış elektrikli ısıtıcılar ile klimaların uygunsuz manzarası de dikkat çekiyor. Tarihi yapıtın dış duvarlarında yerleştirilen klima motorları ise özgün yapıya ziyan verdiği üzere estetik açıdan da beğenilen olmayan bir görünüme neden oluyor.