Geçtiğimiz günlerde TV100’de yayınlanan Ertan Özyiğit ile Kayıt Dışı programının bu haftaki yayınına araştırmacı ve muharrir Oktan Keleş, konuk oldu.
Programda Keleş, Mustafa Kemal Atatürk’e ilişkin olduğunu tez ettiği fotoğrafı birinci sefer gösterdi.
Atatürk’ün 5 yaşındaki fotoğrafı olduğunu sav eden Keleş “Bunu birinci sefer burada gösteriyorum. Mustafa Kemal bir halı üzerine oturuyor. Mustafa Sabri Efendi, 1893’te Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e Kemal ismini veren kişi. Rumi ve miladi takvim karışımı ay ve gün farkı olduğu düşünürsek 1 sene yanılma kusuru olabilir. 1885 tarihli bir fotoğraf” sözlerini kullandı.
Hürriyet’ten Musa Kesler’in haberine nazaran, tarihçiler ve hususun uzmanları ise fotoğraftaki kişinin Atatürk olamayacağını söylüyor.
Tarihçi ve uzmanların mevzuya ait açıklamaları şöyle:
O DEVİRDE KALPAK KULLANILMIYORDU
Doçent. Dr. Mehmet Emin Elmacı (Tarihçi): Bu fotoğrafın 1885 tarihli olduğu, gerideki şahıslardan birinin de 7 yıl sonra ona ‘Kemal’ ismini verecek hocası Mustafa Sabri olduğu tez ediliyor. Burada vakit uyuşmazlığı var. Ayrıyeten çocuğun başındaki kalpak o periyotta kullanılmıyordu. Bu, değerli bir husus üzerindeki çok önemli bir savdır. Kesinlikle akademik disiplinle kanıtlanması gerekir. Şu ana kadar biz bu türlü bir delil göremedik. Dolasıyla sav tartışmalıdır.
UZAK-YAKIN ALÂKASI YOK
Dr. Suat Akgül (Emekli Albay, Harp Tarihi Uzmanı): Fotoğrafın Atatürk ile uzaktan yakından alâkası yok. Fiziken benzemiyor, birebir vakitte kıyafetler de o periyoda ilişkin değil. Ayrıyeten bahsedilen öğretmen Mustafa Sabri Efendi, Harp Okulu mezunu bir subay. O fotoğrafta Mustafa Sabri Bey’in 23-24 yaşında genç bir subay olması gerekir. Oradaki şahısların ortasında bu türlü bir genç yok. Ayrıntılara çok girmeye gerek yok. Bu fotoğrafın doğrulanması için gerekli kriter ve ispatlar ortada yok. Bu haliyle tartışmaya bile gerek yok.
O VAKİT BASKILI TİŞÖRT MÜ VARDI
Sinan Meydan (Araştırmacı-Yazar): Yıllardır bu husus üzerinde çalışan biri olarak bu haberin, argümanın ‘asparagas’ olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. Bir sefer 1880’lerde çekilmiş bir fotoğrafta kalpak olması mümkün değil. Çünkü kalpak 1908’den sonra yaygınlaştı. O vakte kadar Avusturya’dan ithal edilen fesler giyiliyordu. Avusturya, Bosna’yı işgal edince Osmanlılar fes boykotu yaptı ve kalpak modası başladı. 1910’lardan itibaren de yaygınlaştı. Ulusal Mücadele’nin de sembolü oldu. Fotoğraftaki imajlar periyodun ruhuna uygun değil. Fotoğraftaki çocuğun giydiği tişörtte Göktürk alfabesiyle ‘Kayı’ yazıyor. O periyot baskılı tişört mü vardı? Bu cins tezleri yaymadan evvel hususun akademik uzmanlarından yahut Türk Tarih Kurumu üzere kurumlardan teyit almak gerekir.