Hortense de Beauharnais’in oğlu Prens Louis-Napoleon seçim tarihi olan 1848’den beri Fransa Cumhuriyet Sarayı, ondan sonra şimdiki ismiyle yani Palais de L’ Elysee olarak anılıyor. Tıpkı cadde üzerinde çeşitli lüks mağazalar ve kafeler bulunuyor. Sarayın önüne gidip istediğiniz üzere özgürce “selfie” çekebilirsiniz. Fotoğraf çekerken rastgele bir maniyle karşılaşmazsınız. Paris’in epey içinde kalan sarayın karşısında bulunan rastgele bir dairede oturuyorsanız sarayın giriş avlusunu rahatlıkla görür, saraya gelen dünya başkanlarını kuş bakışı izleme bahtı bulursunuz.
BOZULMADAN
Paris’te gazetecilik hayatım boyunca haftada en az bir gün gelip basın toplantılarını izlediğim Elysee Sarayı’nda bu sefer saray fotoğrafçılarının çekmiş olduğu fotoğraf müsabakasının kokteyli için buluştuk. Elysee’de o alıştığımız devlet kuralları bugün pek yok, resmi içecek olan şampanya ve çeşitli şarap sunumları altında sıcak sohbetlere başlıyoruz. Sohbetlerimiz ekseriyetle çeşitli ülkelerin yeme içme kültürü üzerinde ağırlaşıyor, her hafta burada siyaset haberleri içerisinde koşturduğumuz için de kahve içmeye bile vakit bulamıyoruz. Bugün ise siyasetten uzak durup Elysee’nin tadını çıkarmaya çalışıyoruz. Basın olarak geldiğimizde toplantı başlayana kadar çoklukla sarayın tavanında bulunan devasa yağlı boya fotoğraflarına bakarak toplantı saatini bekliyoruz. Elysee’nin çalkantılı ve gizemli tarihini keşfetmek için elimden geldiği kadar içerisini dolaşıyorum. Duvarlara asılı olan tablolar sarayın tarihini anlatır üzere. Henri de la Tour d’Auverne tarafından yaptırılan bu cümbüş konutu, iki yıl süren çalışmanın akabinde 14 Aralık 1720’de büyük bir resepsiyon verilerek açılır. Champs-Elysees Caddesi’ne kadar uzanan büyük bir bahçeye sahip. Konağı daha sonraları 15. Louis’in metresi olan Madame Pompadour alır. Pompadour tarafından kızı Alexandrine tarafından yaptırılan kristal avizeler hâlâ odaları aydınlatıyor. Sonraları 1787’de 16. Louis’nin kuzeni Prenses Bathilde yaşamaya başlamasıyla birlikte konağın ismi “Hotel de Bourbon” olarak değişir. Fransız ihtilali sırasında prenses eşofmanlarıyla binadan kaçar. İhtilalden sonra saray bir depo ve matbaa olarak kullanılır. 19. yüzyılın başlarında saray, 1. Napolyon’un mülkü olur. 1809’da mülklerini imparatorluğa devretmesiyle birlikte saray Elysee – Napolyon ismini alarak birinci sefer bir devlet konutu oldu. Kapısından içeri girdiğimde epey sade bir Parizyen dekora sahip olan bir salon karşıma çıkıyor. Salon d’Argent ismindeki bu yer Napolyon’nun 1813’te Rus seferi için hazırladığı ve akabinde 22 Haziran 1815’te feragat kararını imzaladığı oda. Üçüncü Cumhuriyet ile birlikte yenilenen sarayın odaları bugün hâlâ birebir halde duruyor.
‘RUHSUZ VE ÖLÜ’
Eski cumhurbaşkanları, tarihinde dört vefat, iki evlilik ve çeşitli aşk kaçamaklarının da yaşandığı Elysee Sarayı için “ruhsuz ve ölü” bir saray olduğunu tabir ediyor.
Cumhurbaşkanı General de Gaulle yerleşmek istemediği Elysee sarayı için “ruhun nefes almadığı çok burjuva bir konut, güzel olmayan hayaletlerle dolu bir yer” olduğunu söyler. Beşinci Cumhuriyetin cumhurbaşkanlarından Valery Giscard d’Esting de Paris’teki dairesinde kalmayı tercih etti. Elysee Sarayı’nda birinci olarak Cumhurbaşkanı Pompidou ikamet etti. Cumhurbaşkanlarından Raymond Poincare, bir söyleşide Elysee için bir “ölü konutunda yaşadığını” söylüyordu. Poincare’ninki çok yanlışsız bir yaklaşım, Elysee’de ikamet ederek ülkeyi yöneten dört devlet lideri hayatını yitirdi. Bunlardan Sadi Carnot, 1894’te suikast sonucu öldürüldü. 1899’da Felix Faure sarayın bir odasında küçük metresinin kollarında kalp krizinden hayatını kaybetti. Paul Doumer 1932’de bir akın sonucu öldürüldü. Georges Pompidou ise 1974’te kanserden öldü.
Elysee’de bazen sevinç de yaşandı. Gaston Doumergue, 1931’de misyon müddetinin bitimine iki gün kala emekli bir profesör olan Jeanne Gaussal ile evlenirken Nikola Sarkosy, 2008’de müzikçi Carla Brunei ile hayatını birleştirerek Elysee’de evlenen ikinci cumhurbaşkanı oldu. Elysee Sarayı tıpkı vakitte 15. Louis’den günümüze uzanan liderlerin aşk kaçamaklarıyla da gündemden pek düşmez. Sarayda yaşanan aşk kaçamaklarının en süratlisi üç bayanı tıpkı anda yönetim ettiği ortaya çıkan dört çocuk babası François Hollande, eşi Segolene Royal ile evliliğini sürdürdüğü sırada bir taraftan gazeteci Valerie Trierweiler ile aşk kaçamakları yaşıyordu.
Ancak içinde “yaşanan” ve “yaşanmayan” her şeye rağmen Elysee daha nicelerini “yaşamaya” devam edecek.
[email protected]