Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün yaptığı açıklamada, müddeti sona eren Tahıl Koridoru Mutabakatı’nı her iki tarafla yaptıkları görüşmelerin sonunda uzattıklarını bildirmişti. Erdoğan, “Bugüne kadar 800’den fazla gemiyle 25 milyon ton tahılın dünya piyasalarına sevkini sağlayan bu mutabakat, global besin tedarikinin istikrarı bakımından hayati ehemmiyete sahiptir. Mutabakatın bir defa daha uzatılması konusunda uğraşlarını esirgemeyen Rusya ve Ukrayna tarafları ile Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne teşekkür ediyorum.” sözlerini kullanmıştı.
IAOM Avrasya Lideri Ulusoy, mevzuya ait AA muhabirine yaptığı açıklamada, muahedenin uzamasına ait dün başta Cumhurbaşkanı Erdoğan olmak üzere taraflarca yapılan mutabakatları memnuniyetle karşıladıklarını söz ederek, müddetin uzatılmasının tüm dünyayı yakından ilgilendirdiği için çok değerli olduğunu vurguladı. Mutabakat öncesi buğday fiyatlarının rekor kırdığını, kuraklıkla birlikte ülkelerin önemli tasalar içerisine girdiğini belirten Ulusoy, birinci mutabakattan sonra yaşanan rahatlamayı hatırlattı.
Eren Günhan Ulusoy, daha evvel Rusya’nın “taahhütlerin yerine getirilmemesi ve fakir ülkelere gereğince tahılın ulaştırılmaması nedeniyle” muahedeyi sonlandırmasının akabinde piyasalarda yaşanan gerginliği anımsatarak, Türkiye’nin arabulucuğuyla mutabakatın uzatıldığını ve piyasaların rahat bir nefes aldığını söyledi. Son olarak, Tahıl Koridoru Mutabakatı müddetinin Türkiye’nin de katkılarıyla tekrar uzatıldığını belirten Ulusoy, Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric’in “diplomatik ve operasyonel dayanak sağladığı için Türkiye’ye teşekkür ettiğini” söyledi. Ulusoy, piyasaların muahedenin devam edeceği tarafında konum aldığını aktararak, “Chicago Borsası’nda buğday fiyatları son 20 ayın en düşüğüne geriledi. 6,61 dolarla Temmuz 2021’den bu yana en düşük seviyeyi gördü. Muahedenin uzatılması sonrası buğday fiyatlarındaki düşüş seyrinin devam etmesini ve fiyatlarda bir artış yaşanmamasını bekliyoruz.” sözlerini kullandı.
IAOM Avrasya Lideri Ulusoy, Türkiye’nin tahıl stoklarının kâfi olduğunu belirterek, yeni dönemin haziranda başlamasına 3 aylık mühlet kaldığını, bu devir için kâfi stokun bulunduğunu söyledi. TMO’nun 2022-2023 döneminde ithalatının 4 milyon tona yaklaştığını bildiren Ulusoy, bu ithalatın büsbütün yurt içi stokları güçlendirmeye yönelik olduğunu vurguladı. Ulusoy, bugüne kadar yaşanan kuraklığın tesirinin ileriye yönelik kalıcı tesir bırakmasa da bundan sonrası için kaygı duyulması gerektiğini tabir ederek, nisan ve mayıs aylarında yaşanabilecek beklenen bir kuraklığın düşünceye neden olacağını kaydetti.
Eren Günhan Ulusoy, sarsıntı bölgesinden yaşanan göçlerin, buğday tarımına tesirinin ne derece olacağını şimdi ölçemediklerini belirterek, “Depremden etkilenen vilayetlerin bulunduğu alanda geçtiğimiz dönem Türkiye buğday üretiminin yüzde 18,9’u gerçekleştirilmişti. Bu bölgede üretimin sürdürülmesi, Türkiye’nin buğday üretim tüketim istikrarı açısından büyük değer taşıyor.” dedi.
Dünyada buğday üretim ve tüketimi ortasında 10 milyon tonluk bir açığın kelam konusu olduğuna işaret eden Ulusoy, buna rağmen Rusya’da 15 milyon tonluk, Ukrayna’da 5 milyon tonluk periyot stoku görüldüğünü söyledi. Ulusoy, bu ülkelerden dünya pazarlarına gereğince eser ulaştırılamadığı için evre stoklarının yükseldiğini aktararak, kelamlarını şöyle tamamladı: “Türkiye içinde bulunduğumuz dönemde bu fotoğraftan ayrılıyor. TÜİK’in ikinci ziraî üretim varsayımında 19,8 milyon tonluk bir buğday üretimi var. Tekrar 8,3 milyon ton mısır ve 8,5 milyon ton arpa üretimiyle 36 milyon tonu aşan bir tahıl üretiminden bahsediyoruz. Türkiye için kendini dengeleyecek bir düzeye yakın. İthalattan yoluyla yapılan güçlü desteklerle TMO’nun Türkiye iç piyasasındaki dengeyi sağladığını görüyoruz. TMO’nun halihazırda yürüttüğü un ve yem regülasyonu programı sayesinde iç piyasadaki fiyatların dünyadaki dalgalanmalardan çok daha az etkilendi.”