Rusya’nın açtığı savaş nedeniyle durma noktasına gelen Ukrayna’nın tahıl ihracının yine başlatılması için geçen hafta İstanbul’da imzalanan muahedenin akabinde gözler, koridorun işleyişine çevrildi.
İstanbul’da kurulan Müşterek Uyum Merkezi’nin çalışmaya başlaması sonrası bu hafta içinde koridor sevkıyatın, başlaması bekleniyor. Lakin başlangıçta reddetse de Rusya’nın dün üstlendiği Odessa Limanı’na yapılan füze saldırısı koridorun işleyişi konusunda soru işaretleri doğurdu. Mevzuyla ilgili Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan emekli büyükelçi Mithat Rende, mutabakatların tüm taraflar açısından değerli olduğunu belirterek “Burada hem kendi açısından besin krizinin müsebbibi olmadığını göstermek isteyen Rusya hem ambarlarında bekleyen tahılı ihraç edip acil döviz muhtaçlıklarını karşılayacak olan Ukrayna hem de arabuluculuk ve kolaylaştırıcılık rolüyle ön plana çıkmak isteyen Türkiye yararlı görünüyor. Lakin uygulamayı görmek gerekiyor. Kıymetli olan koridorun nasıl işleyeceği, mutabakatta öngörülen konuların tam olarak uygulanıp uygulanamayacağı. Bunu da vakit gösterecek” dedi.
SORU İŞARETLERİ
İmzaların sonraki günü Odessa Limanı’nın füze saldırısına uğradığına dikkat çeken Rende, “Bu da Rusya sanki mutabakata ne ölçüde uyacak sorularını beraberinde getirdi. Bütün sıkıntı Rusya ve Ukrayna’da bu mutabakatların uygulanması için siyasi iradenin oluşup oluşmadığı. Umarım oluşmuştur ve devamı olmayacaktır. Mutabakat yaşama geçerse tahıl ve yağ fiyatlarında düşüş beklenir. Bu da global seviyede olumlu sonuç yaratır” diye konuştu. Tahıl koridorunun sağlıklı işleyişi için en değerli mevzunun burada çalışacak ticari gemilerin güvenliği olduğunu vurgulayan Rende, “Rusya’nın Ukrayna limanlarının güvenliğini sağlama kelamı verdiğini de görüyoruz. Muahede bu açıdan da değerli. Alışılmış bu koridora güvenlikli tahıl koridoru dememiz gerekiyor. Güvenliği olmayan bir koridor tahıl koridoru olmaktan çıkar” değerlendirmesinde bulundu.
MOSKOVA SALDIRIYI DOĞRULADI
Ukraynalı yetkililerin evvelki gün Odessa Limanı’na Rus güçlerce füze atıldığını duyurmasının akabinde Moskova’dan açıklama geldi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, uzun menzilli yüksek hassasiyetli füzelerle Odessa Limanı’nda, tersaneye ilişkin bölgeye atak düzenlendiğini söyledi. Konaşenkov akın sonucunda bir savaş gemisi ile ABD’nin Kiev’e gönderdiği Harpoon gemisavar füzelerinin bulunduğu bir mühimmat deposunun vurulduğunu söyledi. Bununla birlikte Ukrayna donanmasındaki tamirat ve geliştirme çalışmaları için kullanılan üretim alanları da yok edildi. Konaşenkov’un açıklamaları şu formda: “Hava araçları, füze ve topçu birlikleri Nikolayev bölgesinde Ukrayna ordusunun Kahovka birliklerinin ortak komuta merkezini ve ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde iki ABD imali M777 obüsünü vurdu. Gün içinde Ukrayna ordusuna ilişkin beş insansız hava aracı düşürüldü, Uragan ve HIMARS sistemlerine ilişkin 10 mühimmat engellendi. Nikolayev’de Ukrayna ordusunun 28. Tugayı’nın mühimmat deposunu ve 123. Bölgesel Savunma Tugayı vuruldu. Taarruz sonucunda 50’den fazla kişi öldürüldü. Kirovohrad bölgesideki Kanatovo Askeri Üssü’nde konuşlandırılmış havacılık teçhizatı vuruldu.” Öte yandan Rusya hükümeti “dostane olmayan ülkeler ve bölgeler” listesini genişleterek listeye İngiltere’nin Rus vatandaşları ve şirketlerine getirdiği yaptırımları destekleyen Guernsey ve Man adaları dahil edildi.