Zekânın çok boyutlu bir kavram olduğunu, kalıtımsal, çevresel, sosyo-kültürel istikameti olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Zekâ, son 40-50 yıldır eğitim bilimleri alanında akıl yürütme mahareti, ahenk sağlama marifeti, muhakeme yeteneği olarak, sorunu manaya, kıymetlendirme ve soruna ait muhtemel tahlilleri üretebilme olarak tanımlanıyor” diye konuştu.
“HANGİ PERFORMANS GÖSTERGESİ İLE TEST EDİLDİĞİ ÖNEMLİ”
Konuya ait açıklamasında örnek veren Coşkun, “Bir atletin çok süratli koşabilmesi de hem bilişsel hem fizikî kapasitesini tıpkı anda gerçek biçimde kullanmasını gerektirdiği için bir zekâ performansıdır. Fakat şayet ben bir koşu müsabakası yapmıyorsam matematik imtihanına sokuyorsam sporcuyu ve o başarısız oluyorsa zeki değildir diyemem yalnızca o performans göstergesinde eksiktir diyebilirim” tabirlerini kullandı.
ZEKÂYI DAHA FONKSİYONEL NASIL KULLANABİLİRİZ?
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, zekânın daha fonksiyonel hale gelmesini sağlayan en temel özelliğin kaliteli ve nitelikli eğitim olduğunu belirtti. Zekâ ile eğitim ortasındaki bağın doğrusal olduğunu, zeki insanların eğitimde başarılı olabildiğine, eğitimli insanların ise zekâ kapasitelerini daha fazla geliştirebildiklerine dikkat çekti.
Coşkun zekânın gelişiminde öteki tüm bilişsel hünerleri besleyen temel maharet olan lisan kullanımının kıymetine de dikkat çekti. Erken yaşlardan itibaren okuma ve faal dinleme mahareti kazandırılmasının lisan maharetini münasebetiyle bilişsel performansı olumlu desteklediğini açıkladı.
“STRES, ZEKÂ GELİŞİMİNİ OLUMSUZ ETKİLİYOR”
Ebeveynlerin ve eğitimcilerin zekâyı geliştirme sürecinde dikkat etmesi gereken etmenlerin başında gerilimin olduğunu vurgulayan Coşkun, muhakkak bir seviyede korkunun maksadın gerçekleştirilmesinde tesirli olabildiğini fakat fazla gerilimin zekâ gelişimini olumsuz etkilediği bilgisini de verdi. Coşkun, “Stres düzeyi arttıkça kişi artık o bilişsel vazifeleri performansı göstermede sorun yaşamaya, dikkat dağınıklığı göstermeye başlar ve algılama suratı düşer” dedi.