Prof. Dr. Deniz Demirci, açık havada spor yapmanın sıhhate yararlarını ve spor yapılırken dikkat edilmesi gerekenleri paylaştı.
Demirci, idmanın hem ruh hem de vücut sıhhatine yararlarının tartışılamayacağını belirterek, şu sözleri kullandı:
“Sporun tipi kadar nerede yapıldığı da çok kıymetli. Havaların ısınmasıyla birlikte kapalı alanlar yerine açık havada idman yapmak tercih ediliyor. Zira dışarıda spor yapmak spor salonuna nazaran çok daha sağlıklı.
Sabah saatlerinde güne dışarıda spor yaparak başlamak çok daha zinde olmayı ve gün uzunluğu enerjik hissedilmesini sağlıyor. Pak havada spor yaparak bedene çok daha fazla oksijen alınabilir.
Kan dolanımı sistemli olduğu takdir de ise hem fizikî olarak hem de ruhsal olarak çok daha âlâ hissedilebilir. Bu yüzden havaların ısınmasıyla ile birlikte açık havada kişisel ve/veya gurup halinde antrenman yapanların sayısı artıyor. Ayrıyeten açık havada ormanlık bölgeler, deniz kenarı ve parklar, tabiat ile iççice olma fırsatı da sağladığı üzere, gerilimden arındıran keyifli birer idman alanı olarak şahıslar tarafından tercih sebebi oluyor.“
SPOR YAPARKEN SICAK HAVA VE NEME DİKKAT EDİLMELİ
Açık havada spor yaparken hava durumu, spor yapılan yerin özellikleri, bireylerin kondüsyon seviyeleri üzere birtakım faktörlerin spor yaralanmalarına neden olabildiğine de dikkat çeken Demirci, kelamlarını şu formda sürdürdü:
“Burada değerli olan sakatlanmaya neden olacak etmenleri miminize etmektir. Özellikle sıcak ortamda idmanın bedenimize ek yük yetireceği unutulmamalı. Zira hem idman hem de sıcak hava beden ısısını yükseltecek, bulunulan ortamdaki nem oranı yüksekse gerilim daha da artacaktır.
Yüksek ısı ve nem, idman yapan bedende hipertermi ve dehidrasyon sıkıntılarına yol açarak performansın olumsuz etkilenmesine neden olacaktır. Çok sıcakta ve nemli ortamda antrenman yapmakla bedenin soğutucu sistemleri yetersiz kalacaktır. Böylelikle sıcak krampları, sıcak bayılması, sıcak tükenmişliği ve sıcak inmesi üzere rahatsızlıklar ortaya çıkacaktır. Ayrıyeten bu üzere rahatsızlıkların yanı sıra burkulmalar, kırıklar ve sarsıntı üzere yaralanmalar görülebilir.“
Demirci, ısınmadan spor yapmak, çok yüklenme sonucunda aşil tendonunda yıpranma, ayak sabitken diz üzerinde dönmek, diz üstü düşmek, aksi dönüşler, deniz ve havuza atlayarak girmek, bilinçsizce spor salonunda uzun vakit geçirmek, yüklenme sonucu oluşan kırıklar, hangi spora uygun ayakkabı giyeceğini bilememek üzere nedenlere bağlı olarak yaralanmaların görülebileceğini söz etti.
Hava durumunun ve sıcak ikazlarının dikkate alınması gerektiğine dikkati çeken Demirci, şu tekliflerde bulundu:
“Aşamalı olarak açık havada ve sıcakta antrenman yapılmalı. Bitkinliğe sebep olacak çok antrenmanlardan sakınmalı ve ortada mola verilmeli, idman öncesi bol su içilmeli ve susuz kalınmamalı. Dar, ağır ve koyu kıyafetler yerine, uygun kıyafetler tercih edilmeli. Sabah ve öğlenden sonra spor yapılmalı.
Egzersiz sonrasında kaybedilmiş olan suyu tamamlamak üzere sık sık ve bol ölçüde su alınmalı. İdman esnasında şiddetli ağız kuruluğu, baş dönmesi, kaslarda güçsüzlük, bulanık görme ve gibisi belirtiler görüldüğünde antrenman kesilerek gölge ve serin bir ortama gidilmeli. Güneşin ziyanlı tesirlerinden kurtulmak için şapka ve güneş kremi üzere yardımcı materyaller kullanılmalı. Risk oluşturacak hastalıklar var ise temkinli olunmalı. Bu üzere durumlarda hekim tavsiyelerini dinlemek ve ona nazaran bir plan yapmak yararlı olacaktır.“
HAFTADA EN AZ 150 DAKİKA ORTA YOĞUNLUKLU ANTRENMAN ÖNERİLİYOR
Demirci, Amerika Hastalık Tedbire ve Denetim Merkezi (CDC) ile Dünya Sıhhat Örgütü’nün (WHO) haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aerobik aktivite ve haftada en az iki sefer kasları güçlendirecek antrenmanların yapılmasını ruh ve vücut sıhhati için önerdiğine vurgu yaparak, “Açık havada yalnız yahut daha fazla kişi ile spor yapılabilir. Yalnız yapılabilecek sporlar ortasında yürüyüş, koşu ve kasları güçlendirecek antrenmanlar birinci sırada yer alıyor. Bisiklete binmek, paten kaymak ve yüzmek de yalnız yapılabilir. Bunların yanı sıra iki yahut daha fazla kişi ile tenis, voleybol, basketbol ve futbol da oynanabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Açık havada yapılan sporların hem fizikî, hem ruhsal hem de zihinsel olarak kişi ve toplumlara yarar sağladığının kanıtlandığını belirten Demirci, “Kişilerin özgüveninin daha yüksek olduğu, salınan endorfin ile daha keyifli oldukları, öğrenme ve bellek faaliyetlerinin geliştiği ve hatta toplumsal müsamahanın arttığı, cürüm oranlarının ise azaldığı yapılan çalışmalarla da gösterildi” dedi.