İktidar, faiz indirimleri sürecinde iktisatta genel kabul görmüş ‘ortodoks‘ siyasetleri bir kenara koyarak, ‘heterodoks’ siyasetlere geçtiğini açıklamıştı. Bu durum enflasyon ve dövizde yeni rekorlar getirdi. Başka yandan büyüme ve öbür göstergelerde de düzgünleşme sağlanamadı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’sa bu siyasetleri ne derece desteklediğini ”Bu can bu deride epeyce tezle söylüyorum: Faiz sebeptir enflasyon netice” diye anlatmıştı. Memleketler arası kurumlar, faiz indirimlerinde ısrarcı olan Erdoğan’ın yönlendirmesinde hareket eden Merkez Bankası’nın önümüzdeki hafta da faiz indireceğini öngörüyor.
Ancak enflasyonun baz tesiriyle yıllık olarak azalıp aylık arttığı ve dövizin baskılandığı bu durum riskleri artırıyor.
‘Türkiye’nin meçhul seçimi’ başlığıyla 16 Şubat tarihinde Standard Chartered ekonomistleri Geoff Kendrick ve Farooq Pasha’nın imzasıyla yayımlanan raporda da bu risklere işaret edildi.
Buna nazaran raporda, seçim sonucunda ortodoks siyasetlere dönüş halinde dolar için yıl sonu 20 TL iddiası yapıldı. Mevcut siyasetlerin devamı halinde dolar/TL’nin 36 düzeyine çıkabileceğini öngörüldü. Kurumun yıl sonu için kestirimi bu iki iddianın orta noktası olan 28 düzeyinde bulunuyor.
Bloomberg’e nazaran raporda şunlar söylendi: “Seçim sonrasında mevcut idarenin devam etmesi büyüme siyasetlerinin sürmesi manasına gelebilir. Yıl sonu dolar/TL varsayımımız – Erdoğan’ın yine kazandığı ve kazanamadığı – iki farklı seçim sonucu varsayımlarımızın orta noktası olan 28 düzeyinde bulunuyor. Bu, bizim şu anda seçim senaryoları için yüzde 50-50 mümkünlük gördüğümüz mevcut görüşümüzü yansıtıyor.”
Dolar/TL saat 16:27 itibariyle 18,87’den süreç görüyor.
Ne olmuştu?
Merkez Bankası, kur krizini tetikleyen 2021 eylül-aralık ortasındaki 500 baz puanlık faiz indiriminin akabinde bir müddet sabit tutmuştu.
Merkez Bankası daha sonra, yüzde 80’i aşan resmi enflasyona karşın ekonomik aktivitede yavaşlamayı münasebet gösterip ağustosta 100 baz puan indirerek yüzde 13’e çekmişti. Misal münasebetlerle eylülde 100, ekimde 150 baz puanlık indirim gelmişti.
Kasımda da 150 baz puanlık indirimle faiz tek haneye inmişti. PPK, bununla birlikte faiz indirim döngüsünün sonlandırılmasına karar verildiğini bildirmişti.
Faiz indirimlerinin başladığı Eylül 2021’den bu yana dolar/TL yüzde 126 yükselerek, 8,32’den 18,87’ye kadar çıktı.