ÖNDER YILMAZ Ankara – ÖSYM’ye inancın tekrar sağlanması için merkezin yapısı ve işleyişinde önemli değişiklikler yapılması gerektiği savunulan raporda, belirli kriterler doğrultusunda el değmeden soru hazırlayan yazılımların devreye sokulması önerildi.
Üç kriter var
SODİMER Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan ve Dr. Tuğba Yulet Yılmaz tarafından hazırlanan raporda, iptal edilen imtihana ait tarihî sürece değinilirken, “Öncelikle, bir ölçme aracında bulunması gereken üç özellik vardır: Güvenirlik, geçerlik ve kullanışlılık” vurgusu yapılarak 2022 KPSS’nin, bir imtihanın en kıymetli özelliklerinden olan güvenirliğini ve geçerliğini kaybettiği kaydedildi.
Raporda, yaşanan olayın ÖSYM’ye reaksiyon doğmasına, toplumun kuruma duyduğu itimadın sarsılmasına neden olduğu kaydedildi. İtimadın tekrar sağlanması için merkezin yapısında, sisteminde ve işleyişinde önemli değişikliklerin yapılması, liyakat asıllı yeni atamaların olması gerektiği belirtilen raporda, ÖSYM’nin güvenlik sistemlerini gözden geçirmesi gerekliliğine işaret edilerek, şu tekliflerde bulunuldu:
“Sınav güvenliği kurallarının tartışmasız uygulanması gerekmekte. Beşerden bağımsız olarak muhakkak kriterler doğrultusunda el değmeden soru hazırlayan yazılımların devreye sokulması, soru havuzundan otomatik olarak soru çekme sistemlerin hayata geçirilmesi, bilgi işleyebilme, yorum, planlama ve denetim aktivitelerini gerçekleştirip karar verebilme kapasitesi olan yapay zekâlar yoluyla soruların dağıtılması, imtihan süreçlerinin otomasyonu, e-imza ile çalışılması, kriptolu bilgi transferlerinin sağlanması gerekmektedir.”
Mülakat da tartışmalara sebep oluyor
Raporda, 2016 yılında sürece dâhil edilen ve KPSS’nin son kademesi olan mülakatın da tartışmaları beraberinde getirdiğine vurgu yapılarak, “KPSS’de yüksek puan almasına karşın elenen mülakat mağdurları neden elendiklerine dair yanıtlar aramaktalar. Mülakatların kimler tarafından yapıldığı ve hangi hedefe hizmet ettiği çeşitli tartışmaları beraberinde getirirken, kelamlı imtihanların sübjektif olması da mülakatların kaldırılması tarafında adımların atılmasını ve yeni bir sistemin kurulmasını gerekmektedir. Ülke genelinde yapılan imtihanların ve kurumların tekrar itimat inşa edebilmesi için imtihan sistemlerinin büsbütün dönüşüm geçirmesi, yalnızca imtihanlara endeksli yapının değiştirilmesi, gençlerin çok taraflı bilgi ve hünerlerinin de ölçüt olarak kıymetlendirilmesi gerekmektedir” denildi.