Bir küme siyaset bilimci, muhalif kamuoyu ile Altılı Masa’ya yönelik 6 sorunun sorulduğu bir metin yayımlandı. İmzaya açık olan metni şu ana kadar 49 akademisyen imzaladı. Metinde ortak cumhurbaşkanı adayı, İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu için yürütülen soruşturma ve seçimdeki mümkün başarısızlık durumuna dair sorular yer aldı. İmza atmak isteyenlere de açık olan metinde şu tabirlere yer verildi:
‘İŞBİRLİĞİNİ DEĞERLİ BULUYORUZ’
“Ülkemiz hayati değere sahip, hatta varoluşsal bir seçime hakikat gidiyor. Bu seçimin sonucu, ülkedeki siyasi rejimin geleceğini, Cumhuriyetimizin kimliğini, vatandaşların kişisel özgürlük ve refah düzeylerini ve bürokratik kurumların niteliğini temelden etkileyecek.
Bu metni imzalayan siyaset bilimciler olarak bu değerli seçim arifesinde, muhalefet partileri ortasında yapılan işbirliğini son derece değerli buluyoruz. Masanın iki değerli kurucusunun CHP ve İYİP olduğunu biliyoruz, öteki dört partinin varlığını da temsili genişlettiği için önemsiyoruz. Siyasi önderlerin ortak bir yapı etrafında birleşmesinin demokratikleşme sürecine katkıda bulunacağını düşünüyoruz. Lakin yaşanılan pek çok örneğin de gösterdiği üzere, muhalefeti temsil etme tezinde olan her yapı ve işbirliği modeli seçim zaferiyle sonuçlanmıyor.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılını demokrasiyle taçlandırmak için evvel seçimleri kazanmak gerekiyor. Bu somut amaca ulaşmak için Altılı Masa’nın kullanacağı araçları netleştirmesi ve karar alma süreçlerinde muhalif kamuoyunun tercihlerini dikkate alacak bir iştirak sistemini da kurması/şekillendirmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu sürecin farklı muhalif görüşlerin katkılarıyla daha güçlü formda yürüyeceğini düşündüğümüz için, aşağıdaki soruları muhalif kamuoyunun dikkatine sunuyoruz. Bu soruların muhalif kamuoyunda tartışılmasının ve Altılı Masa’nın gündemine gelmesinin demokratik siyasetin en değerli ögelerinden katılımcılık ve şeffaflık prensiplerinin gereği olduğunu düşünüyoruz.
“Ortak aday ne vakit ilan edilecektir?”
1) Medya ve bürokrasiyi büyük oranda denetim eden bir iktidar karşısında kampanya yapmanın zorlukları düşünüldüğünde, ortak adayın açıklanmasının ertelenmesi birçok muhalif seçmeni kaygılandırmaktadır. Ortak aday ne vakit ilan edilecektir? Altılı Masa’da ortak aday konusunda görüş birliği sağlanamazsa nasıl bir aday seçme yolu takip edilecektir?
“İBB’ye kayyum atanmasının önüne nasıl geçileceği düşünülmektedir?”
2) Geçtiğimiz haftalarda İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’na karşı hukuk düsturları ve kurallarını çiğneyerek açılan davada siyasi yasak kararı çıkmıştır. Bu süreç, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne kayyum atanması ve İmamoğlu’nun siyasetten menedilmesiyle sonuçlanabilir. Altılı Masa’nın bu yargı müdahalesine karşı ortak stratejisi nedir? İmamoğlu’nun siyasi yasaklı hale gelmesinin ve İBB’ye kayyum atanmasının önüne nasıl geçileceği düşünülmektedir?
“Milletvekili adayları birbiriyle rekabet içerisinde mi olacaktır?”
3) Seçmenler bu seçimlerde iki oy kullanacaklar: Bunlardan biri Cumhurbaşkanlığı seçimi, oburu ise milletvekilliği seçimi için olacak. Bu doğrultuda, partiler parlamento seçimlerine ortak bir liste ile mi girecek, yoksa Altılı Masa üyesi partilerin milletvekili adayları birbiriyle rekabet içerisinde mi olacaktır?
“Altılı Masa’daki temsilcilerin karar alma süreçlerininin objektifligini nasıl etkileyecektir?”
4) Anayasamıza nazaran, yürütme erkinin siyasi kontrolü parlamento tarafından yapılır. Hasebiyle, seçileceği düşünülen lider adayı Altılı Masanın öngördüğü icraat programını uygulamadığı takdirde, masa üyesi partilerin parlamento dışında bir kontrol ve yaptırım uygulaması, anayasaya ters bir duruma işaret edecektir. Münasebetiyle, masa üyesi bütün partilerin parlamentoda olması gerekir. Bilhassa, Altılı Masa’nın her temsilcisinin yürütme sürecinde de aktif olmayı amaçladığı düşünüldüğünde, DEVA, GP, DP ve Saadet Partisi’nin CHP ve YETERLİ Parti listelerinden mi seçime girmeleri planlanmıştır? Bu durum Altılı Masa’daki temsilcilerin karar alma süreçlerininin objektifligini nasıl etkileyecektir?
“Karar alma yordamı oy birliği mi, yoksa oy çokluğu mudur?”
5) Altılı Masa’nın lider adayı dahil birçok hususta karar alma metodu oy birliği mi, yoksa oy çokluğu mudur? Şayet masanın karar alma sistemi oy birliği prensibi ile ilerleyecekse, karar verme süreci tıkanma tehlikesi yaşayabilir ve birçok mevzuda muhalefet durum belirlemekte zorlanabilir. Bu türlü bir durumda nasıl hareket edilmesi düşünülmektedir?
“Başarısızlık durumunda kendileri açısından ödemeyi taahhüt ettiği bir bedel var mıdır?”
6) Altılı Masa başkanlarının omuzlarında büyük bir yük olduğunu biliyoruz. Bilhassa lider adayının belirlenmesi, genel liderlerin riskli bir kararın altına imza atmaları manasına gelmektedir. Her riskli karar üzere, alınacak kararın başarısızlık getirmesi durumunda bir maliyeti olacaktır. Öncelikle milyonlarca vatandaş, binlerce akademisyen, gazeteci ve aktivist büyük bir maliyet ödeyeceklerdir ve onları koruyacak hiçbir garanti yoktur. Lider adayı kararını alan önderlerin, başarısızlık durumunda kendileri açısından ödemeyi taahhüt ettiği bir bedel var mıdır?
Halen imzaya açık metne 3 Ocak Salı akşamı prestijiyle imza koyan isimler şöyle:
1. Tuğba Bozçağa, King’s College London
2. Berk Esen, Sabancı Üniversitesi
3. Burak Bilgehan Özpek, TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi
4. Mustafa Ali Sezal, University of Groningen
5. Beyza Büyüker, Indiana University
6. Soli Özel, Kadir Has Üniversitesi
7. İhsan Sezal, TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi
8. Can Kakışım, Karabük Üniversitesi
9. Hasret Dikici Alım, Bilgi Üniversitesi
10. Şebnem Gümüşçü, Middlebury College
11. Pelin Ayan Musil, Anglo-American University
12. Karabekir Akkoyunlu, SOAS University of London
13. Kemal Büyükyüksel, Koç Üniversitesi
14. Orçun Selçuk, Luther College
15. Ahmet Erdi Öztürk, London Metropolitan University
16. İştar Gözaydın, Bağımsız Akademisyen
17. Metehan Tekinırk, Boston University
18. Yusuf Sarfati, Illinois State University
19. Nurettin Kalkan, Hacettepe Üniversitesi
20. Nuri Salık, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
21. Birol Lider, Bağımsız Akademisyen
22. Nezih Onur Kuru, Koç Üniversitesi
23. Mert Kayhan, Bağımsız Akademisyen
24. Semuhi Sinanoğlu, Trudeau Centre for Peace, Conflict and Justice
25. Burcu Çevik-Compiegne, Australian National University
26. Umut Özgüç, Deakin University
27. Ruşen Yaşar, Universität Konstanz
28. Salih Yasun, Indiana University Northwest
29. Pınar Tremblay, California State Polytechnic University, Pomona
30. Hakan Yavuzyılmaz, Başşehir Üniversitesi
31. Tezcan Gümüş, Melbourne University
32. Serkant Adıgüzel, Sabancı Üniversitesi
33. Özgün Emre Koç, İstanbul Üniversitesi
34. Sezin Öney, Politikyol
35. İhsan Dağı, ODTÜ
36. Beken Saatçioğlu, MEF Üniversitesi
37. Beyza Büyüker, Indiana University Bloomington
38. Dilara Hekimci-Adak, Florida International University
39. Barış Büyükokutan, Koç Üniversitesi
40. Aybike Mergen, Özyeğin Üniversitesi
41. Ender Fırat, Bağımsız Akademisyen
42. Nazlı Konya, Colby College
43. Korhan Koçak, NYU Abu Dhabi
44. Kağan Sarıkaya, İstanbul Teknik Üniversitesi
45. Feryaz Ocaklı, Skidmore College
46. Berna Can, Bağımsız Akademisyen
47. Gülgün Erdoğan Tosun, Bağımsız Akademisyen
48. Tanju Tosun, Bağımsız Akademisyen
49. Emrah Gülsunar, Lund University