Raporda başta Almanya olmak üzere yurt dışındaki Türkler ve Türk dünyası ülkelerinde Türkçenin yeri ve ehemmiyetine ait teklifler yer aldı. Mültecilerin ve Türkiye’de tahsil gören yabancı öğrencilerin Türkçe eğitimini de kapsayan rapor, kurumlar ortasındaki uygulama farklılıklarının giderilmesi, ahengin sağlanması açısından YÖK’ün de sürece dahil olmasını öneriyor.
YABANCILAR İÇİN YÖK’TEN DAYANAK ALINMALI
Çalıştayda masaya yatırılan başlıklardan biri Türkçenin yabancı lisan olarak öğretimiydi. “Türkiye hâlihazırda dünyada en çok göç alan ülkelerden biridir. Göçün doğuracağı olası problemlerin en aza indirilmesi açısından lisan öğretimi, toplumsal ahenk ve bütünleşme için anahtar durumundadır” tabirlerinin yer aldığı raporda, son yıllarda artan göç oranları ve yabancı öğrenci sayısına bakılarak yurt dışından gelenlere Türkçe öğretmenin temel meseleleri, Türkçe öğreten kurumlar ve öğretim sistemi ele alındı. Türkçe öğreten kurumların uygulama farklılıklarının giderilmesi, ahengin sağlanması açısından Yükseköğretim Heyetinde (YÖK) yabancı öğrencilerle ilgili bir uyum merkezinin oluşturulması ve bu uyum merkezinin sertifikasyonla ilgili genel çerçeveyi lisan merkezlerinin iştirakiyle hazırlayıp yürütmesi önerildi.
GURBETÇİLER VE TÜRK DÜNYASI İÇİN ‘Türkçe’
Çalıştayda gündem başlıklarını oluşturan öbür bir bahis ise; Türkçenin iki dillilere yani yurt dışında yaşayan Türklere öğretilmesi ve Türkçenin Türk dillilere yani Türk dünyası devletlerinde yaşayanlara öğretilmesiydi.
Raporda, başta Almanya olmak üzere yurt dışındaki Türklere, Türkçe ve Türk kültürü öğretimi dersinin verilmesinin kıymetine “yurt dışında yaşayan Türklerin Türkiye ile olan bağının devamlılığının sağlanması açısından son derece kıymetlidir” cümleleriyle değinildi. Almanya’daki Türkler için verilen Türkçe ve Türk kültürü öğretiminin güzelleştirilmesi gerektiği vurgulandı.
Türk dünyası devletlerine üye Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve gözlemci Macaristan, Türkmenistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Türkçenin değerine de değinilen raporda Türkiye Türkçesine ilginin süreceği ön görüldü. Hususla ilgili teklif; “Uzaktan öğrenme sürecinin Türkiye Türkçesinin öğretimine uyarlanması Türkçeyi dünyada daha yaygın bir lisan hâline getirecektir. Teknolojinin sunduğu imkânlardan yararlanılarak sanal bir Türk dünyası üniversitesinin kurulması, bu sanal üniversiteden verilecek diplomanın Türk dünyasında akredite edilmesi, düşünülmesi gereken hususlardandır” formunda oldu.