Antalya Valiliği ile Akseki Belediyesi tarafından siyasetçi, şair, muharrir ve gazeteci Osman Yüksel Fedai’ye ilişkin konağın müze yapılarak turizme kazandırılması için 2020 yılında onarım çalışması başlatıldı. 10 Kasım 1983’te Ankara’da hayatını kaybeden Fedai’nin ilçede dünyaya geldiği konakta birinci etap onarım çalışması tamamlandı. Yöreye mahsus düğmeli mesken mimarisine sahip binanın yapı bloğu sağlamlaştırıldı. İkinci etap çalışmaları kapsamında ahşap doğrama, döşeme ile tavanın, devrin mimari özelliklerine uygun korunması için çalışmalar sürüyor.
KAPAKTAKİ EL YAZISI
Restorasyon çalışmalarında Osman Yüksel Fedai’nin odasındaki ahşap dolap kapağının iç tarafına yazdığı not bulundu. Osman Fedai imzalı notta, 6 Nisan 1967’de, ilçedeki kar yağışını anlattığı görüldü. Tükenmez kalemle yazılan notta, ‘6 Nisan 1967 tarihinde sabahtan akşama kadar kar yağdı. Gece de yağdı. 7 Nisan sabahı her yer bembeyaz. Dün 6 Nisan Perşembe günü ağaçları değnekle silkeledik’ sözü yer aldı. Fedai’nin notunun son 2 satırı ise okunamadı. Fedai’nin meskeninin onarımı sürecinde, sıva altına gizlenen kısımda, muharririn okul notlarını tuttuğu defterleri, deri kaplı Kur’an-ı Kerim ve ‘Akseki Müftülüğü’ mührü bulunmuştu.
İYİLEŞTİRME TAMAMLANDI
Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Ünite Yetkilisi Müdafaa ve Onarım Uzmanı Cemil Karabayram, Osman Yüksel Fedai’nin, Antalya’ya mal olmuş değerli bir isim olduğunu belirtti. Konağın gelecek kuşaklara aktarılması için restore edildiğine değinen Karabayram, binanın statik sorunlarıyla ilgili güzelleştirme çalışmasının tamamlandığını lisana getirdi.
KONAK MÜZEYE DÖNÜŞTÜRÜLECEK
Konaktaki çalışmalardan bahseden Karabayram, şunları söyledi:
“Yapıyı ele aldığımızda, vücut duvarlarının iklimsel şartlara dayanamadığını ve aşikâr bir göçük yaşadığını gördük. Yapıda güçlendirme öngörüldü ve sağlandı. Yapıdan aldığımız kesimler tek tek atölyelerde mimari unsurlar doğrultusunda konservatif olarak ele alındı. Düzgünleştirme çalışmaları yapılıyor. O modüller tekrar kapısından penceresine, dolap ayrıntısına kadar yerine yerleştirilecek. İkinci etap çalışmamız kapsamında ise etraf düzenlemesi, müştemilat yapısıyla konağın müzeye dönüştürülmesi planlanıyor. Önümüzdeki yıl ahşap uygunlaştırmayı tamamladığımızda konağı müze olarak faaliyete geçirmeyi planlıyoruz.”
KONAKTAKİ MİMARİ ÖZELLİKLER
Binada bulunan ahşap gereçlerin, yapıldığı periyoda ilişkin hoşluklar taşıdığını ve geleceğe aktarılması gerektiğini kaydeden Karabayram, “Kuzey kısımdaki odamızda bulunan dolap ayrıntılarına baktığımız vakit sedir ağacı üzerinde kündekari üslup görünüyor. Burada hayatı gayretle geçen bir kaplumbağa tasvirinin yapılmış olması da başka bir zarafet katıyor” dedi.
SERDENGEÇTİ’NİN YAZISI KORUNACAK
Konakta evvelden bulunan kıymetli yapıtların Akseki Belediyesi tarafından koruma edildiğini aktaran Karabayram, Fedai’nin bilinmeyen yazısının odasındaki ahşap dolap kapağında tesadüfen fark edildiğini söyleyerek, “Dolap kapağını açtığımızda 1967’de kaleme alınan ve Osman Fedai’nin ahşaba yazdıkları gözümüzün önüne geldi. Yazılı bölgenin özel bir jelle korunarak gelecek kuşaklara aktarılması gerekir. Osman Yüksel Fedai’nin hayatının geçtiği konak olduğu için onun kaleme aldığı her şey noktasına, virgülüne dokunulmadan yaşatılacak” dedi.
OSMAN YÜKSEL FEDAİ KİMDİR?
Antalya’nın Akseki ilçesinde 1917’de doğan, Türk siyasetçi, şair, müellif ve gazeteci Osman Yüksel Fedai, Ankara Üniversitesi Lisan ve Tarih-Coğrafya Fakültesi öğrenciliği sırasında 1944 Mayıs’ında yaşanan olaylara karıştığı için Hüseyin Nihal Atsız’la bir müddet mahpus yattı. Cezaevinden çıktıktan sonra tahsil için tıpkı fakülteye başvurduysa da bu isteği reddedilince devrin Ulusal Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’e hitaben yazdığı ve ‘Yüksek vekaletin alçak vekiline’ diye başlayan yazı yüzünden tekrar hapsedildi. Mahpustan çıktıktan sonra, 33 sayı yayımlanan ve birçok sayısı siyasi irade tarafından toplattırılan ‘Serdengeçti’ mecmuasını çıkardı. Mecmuadaki yazılarından ötürü okuyucuları onu ‘Serdengeçti’ olarak andı ve bu nedenle kendisi de ‘Serdengeçti’ soyadını aldı. 1965-1969 yılları ortasında Adalet Partisi listesinden Antalya milletvekilliği yaptı. Partisine yönelttiği tenkitler yüzünden bir müddet sonra Adalet Partisi’nden ihraç edilen Fedai, milletvekilliği sırasında kravat takmadığı için ihtar aldı, ikazları dikkate almayınca genel heyete girişi yasaklandı. Bu sefer beline bağladığı kravatla içeri giren Fedai, yakasına takması gerektiğini söyleyenlere ise “Kanunda nereye takılacağı aşikâr değil. İstediğim üzere takarım” dedi. Fedai, 10 Kasım 1983’te Ankara’da hayatını kaybetti ve Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa verildi.