Şeker bayramı: Bereketli hasat çiftçinin yüzünü güldürüyor

Türkiye’nin dört bir yanında çiftçilerin şeker pancarı sökümü mesaisi başladı. Üreticiler, tarlalardan hasat ettikleri şeker pancarlarını kamyon ve TIR’lara yükleyip şeker fabrikasına teslim etmeye başladı. Türkiye’de devlete ilişkin 15, özel dala ilişkin 12 ve pancar kooperatiflerine ilişkin 6 olmak üzere toplamda 33 şeker fabrikası faaliyet gösteriyor. Türkiye genelinde geçen yıl 86 bin 296 çiftçi pancar ekti ve hasat edilen 18 milyon ton pancardan 2,5 milyon ton şeker üretildi. Kuraklık nedeniyle geçen yıl düşük gelen şeker pancarı rekoltesinin bu yıl 20 milyon tona ulaşması bekleniyor.

BEREKETLİ HASAT ÇİFTÇİNİN YÜZÜNÜ GÜLDÜRÜYOR

Yağışların yeterli gitmesi nedeniyle bu yıl verimli bir şeker pancarı hasadı var. 1 Ekim prestijiyle sökümüne başlanan şeker pancarının tarladan fabrikaya uzanan seyahatine şahitlik etmek için Erzurum Aşkale’deki çiftçilerin ortasına karıştık. Bereketli tarlalarda pancar sökümünü ve fabrikadaki süreçlerini yerinde izledik. Albayrak Grubu’nun iştiraklerinden Mezra Ziraat’ın ve Erzurum Şeker Fabrikası ile kontratlı olarak çalışan çiftçilerin pancar tarlalarını ziyaret ettik. Üreticilerin bu yıl ki rekolte rahmetinden ötürü yüzü gülüyor.

SABAH ERKENDEN SÖKÜM BAŞLIYOR

Mezra Ziraat’ın sağladığı teknolojik makine ve ekipman sayesinde pancarın sökümünü yapan çiftçi, eserlerini kısa müddette hasat ettikleri için keyifli olduklarını söylüyor. Sabahın erken saatlerinde tarlaya varan çiftçiler, söküm süreci için randevulaştıkları 6 sıralı söküm makinesi öbür ekipmanları heyecanla bekliyor. Evvel söküm yapılıyor. Bir makine günde 200 dekar pancar söküyor. Pancar silosunda toplanıyor eserler, bir yandan da TIR’lara yüklenerek şeker fabrikasına taşınıyor.

İŞLENEN PANCARIN YÜZDE 14-15’İ ŞEKERE DÖNÜŞÜYOR

Fabrikaya ulaşan pancar; ayıklama, kıyım ve rafine süreçlerinin akabinde kristal şekere dönüştürülüp 50 kiloluluk çuvallara dolduruluyor. Pancarın randımanını kaybetmeden bir an evvel işlenmesi için fabrika 24 saat çalışıyor. Fabrikaya ulaşan pancarın işletmeye girip şeker olarak çıkması ortalama 24-36 saat ortasında değişiyor. İşlenen pancarın yüzde 14-15’i şekere dönüşürken, yüzde 25-30’u küspe, geri kalanı ise melas denilen yan esere dönüşüyor. Bölge çiftçisinin mutabakatlı olarak çalıştığı Şukkar Erzurum ve Erzincan Şeker Fabrikası, günde 6 bin ton pancar işleyerek kristal şeker üretiyor.

SÖKÜM KOLAYLAŞINCA EKİM ALANLARI ARTTI

Şeker pancarı söküm süreçlerinin makineler sayesinde kolaylaşması, yağmurlama sulama sistemlerinin Mezra Ziraat sayesinde yaygınlaşması ile çiftçinin pancar ekim alanları arttı. Çiftçiye verilen takviyelerin cazip hale gelmesi de üretimin artmasını sağlıyor. 1 Ekim’de başlayan söküm devri daha evvel 2-3 ay sürerken, teknolojik tarım aletleri sayesinde bu süreçler daha kısa sürüyor. Elle ve insan gücüyle yapılan 25 dönümlük şeker pancarında söküm daha evvel 15 gün sürerken, artık birebir büyüklükteki tarlanın hasadı söküm makinası ile 1 saatte tamamlanıyor. Evvelce bir çiftçi 20 dönüm bir yerle lakin ilgilenebiliyorken; şeker fabrikasının sağladığı çağdaş sulama sistemleri ve son teknoloji yeni makina ekipmanlarıyla 300-400 dekar alanda üretim yapabiliyor.

Sukkar’ın kapasitesi yatırımlarla arttı

Sukkar Erzurum Şeker Fabrikası İşletme Müdürü Mustafa Acar, geçen yıl Erzurum ve Erzincan fabrikalarında 410 bin ton pancar işlediklerini söyledi. Bu yılki hasatta 2020’deki bilgilerin yakalanacağına işaret eden Acar, “Erzurum ve Erzincan fabrikamızda 77 bin ton şeker üretecek halde pancar alıyoruz. Bu yıl iki fabrikanın işleyeceği pancar ölçüsünde maksadımız 535 bin ton. 77 bin ton şeker üretimini yakalamaya çalışacağız. Pancarı alıp işleyip sonuncu eser olarak kristal şekere dönüştürüyoruz” dedi. Pancarın işletmeye girip şeker olarak çıkma mühletinin 24-36 saat ortasında olduğunu belirten Acar, yapılan yatırımlar sayesinde Erzurum Şeker Fabrikası’nın günlük pancar sürece kapasitesinin 4 bin tona çıktığına dikkat çekti.
FABRİKA KENDİ GÜCÜNÜ ÜRETİYOR
Pancar’dan yalnızca şeker elde edilmediğini anlatan Fabrika Müdürü Acar, şunları anlattı: “Pancarın içerisindeki şekeri aldıktan sonra difüzyondan çıkıyor. Buna küspe diyoruz. Hayvan yemi olarak satıyoruz. 100 ton pancar işlediğiniz vakit 14-15 ton şeker alırız. 25-30 ton küspe alıyoruz. Hiçbir şey çöpe gitmiyor ve israf olmuyor. Şeker fabrikalarının en değerli özelliği kendi gücünü kendisi üretebilmesi. Tesiste kullandığımız bütün enerjiyi kendimiz üretiyoruz. Ana eser kristal şeker, yan eserler ise küspe ve melas.”

Rekolteden memnunuz

Şeker pancarı üreticisi Sefa Soydan, 15 yıldır bu işi yaptığını belirterek, bu yılki hasattan çok şad olduklarını söyledi, Soydan, şu bilgileri verdi: “Son teknoloji yağmurlama sistemleri de var. Bundan ötürü verimimiz daha yüksek. Fabrikaya kontratlı tarım yaptığımız için eserimizin satış kederi yok. Pazarlamada hiçbir külfetimiz yok. Ekim ve sökümde daima bizim yanımızdalar. İlkbaharda avanslarımızı alıyoruz. Gübre ve tohumu da veriyorlar. İşimiz kolaylaşıyor. Yükleme ve söküm makinalarını da gönderiyorlar. Bu yıl 100 dekar bir alan ekim yapıp 600 ton eser aldım.”

Daha çok üreteceğiz

Şeker fabrikasında bölge çavuşu olarak çalışan Sinan Yıldız, kendisine bağlı bin 600 dekar yerde şeker pancarı ürettiklerini söz ederek şunları kaydetti: “12 sıralı ekim makinesiyle pancarın ekimini yapıyoruz. 6 sıralı makinalarımızla sökümü yapıyoruz. Bu işler artık son teknoloji makinalarımız ile çok kolaylaştığı için büyük dekarlarda ekim yapmak mümkün. Biz de bunu teşvik etmeye çalışıyoruz. Devletin verdiği imkanlar her neyse birebirini şu an Albayrak Kümesi da sağlıyor. Hoş bir dönem geçiriyoruz. Şu an hasadımızı yapıyoruz. Bu yılki hasat çok hoş. Üretmeye devam edeceğiz.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir