Hürriyet muharriri Sedat Ergin, 12 Eylül idaresinin Dışişleri Bakanı İlter Türkmen’in vefatından sonra aleniyet kazanan evrakların, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin sivil hükümeti deviren 1980 askeri darbesini “anlayışla karşıladığını” belirttiğini gösterdiğini aktardı.
Ergin’in Hürriyet’teki köşesinde yer verdiği 16 Eylül 1980 tarihli, o devir Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri olan Türkmen ile SSCB Ankara Büyükelçisi Aleksey Rodionov hakkındaki servis notuna nazaran Moskova’nın temsilcisi, ülkesinin Kenan Cihan’ın idareye el koymasını “anlayışla karşıladığını” bildirdi.
Servis notuna nazaran Sovyet Büyükelçisi, “Sovyetler Birliği basın, radyo ve TV’de Türkiye’deki gelişmelere ait haberleri yeterli niyetli ve objektif bir biçimde vermektedir” dedi.
Belgelerin birinci olarak tutanakta ismi olan emekli büyükelçi Uğur Ergun tarafından toplumsal medya hesabından paylaşıldığını belirten Ergin, Türkmen’in verdiği izahatin periyodun SSCB önderi Leonid Brejnev’in darbeden kısa mühlet evvel Başbakan Süleyman Demirel’e bir ileti gönderdiğine; lakin bildiriye onu deviren Kenan Cihan’ın yanıt verdiğine işaret ettiğini söz etti. Ergin, şu değerlendirmede bulundu:
“Emekli Büyükelçi Ergun’un toplumsal medya hesabında paylaştığı bu tutanağın taslağından görüşmenin Türkmen’in daveti üzerine yapıldığını öğreniyoruz. Tıpkı gün bu görüşmeden kısa bir müddet evvel Orgeneral Kenan Evren de Ulusal Güvenlik Kurulu Lideri olarak birinci basın toplantısını düzenlemiş ve askeri idarenin programını, bu ortada izleyeceği dış siyasetin asıllarını anlatmıştır.
Ancak Türkmen’in büyükelçiyi bakanlığa davet etme nedeni, Sovyetler Birliği Devlet Lideri ve Komünist Partisi Genel Sekreteri Leonid Brejnev’e Orgeneral Evren’in bir iletisini iletmektir.
Türkmen’in verdiği izahattan, bu iletinin aslında Brejnev’in 12 Eylül’de koltuğundan indirilen Başbakan Süleymen Demirel’e darbeden kısa bir mühlet evvel gönderdiği iletiye karşılık olduğunu öğreniyoruz. Burada enteresan olan nokta, seçilmiş başbakana gelen bildiriye karşılık verme misyonunun darbenin lideri Evren’e geçmiş olmasıdır.”