‘Seçimlere giderken Türk milliyetçiliği’

Sinan Ateş suikasti, davacılar ortasındaki çatışma ve çelişkilerin kamuoyuna yansımasına neden oldu. Birgün muharriri İtimat Gürkan Öztan, davacıların 2023 seçimlerine giderken birbirlerine karşı konumlanışlarını “Seçimlere giderken Türk milliyetçiliği” başlıklı yazısında şöyle kıymetlendirdi:

“Bahçeli’nin MHP’si, AKP’nin 7 Haziran seçimlerinden sonra netleşen makas değişikliğiyle ‘muhalif’ taraftan ‘muktedir’ tarafına geçti. MHP idaresi bu süratli geçişi kolay bir yer değiştirme olarak değil, bir ‘devlet projesi’ olarak niteledi ve kendi tabanına da bu türlü aksettirdi. Erdoğan-Bahçeli yakınlaşmasının çimentosu ise 15 Temmuz Darbe Teşebbüsü ve akabinde 17 Nisan Referandumu oldu. İç siyasette müttefik arayan Erdoğan bu süreçte Bahçeli’nin milliyetçi telaffuzunu pragmatik bir biçimde benimserken Bahçeli de yakın vakte kadar dillendirdiği Erdoğan ve AKP tenkitlerine dair bir amnezi icat etti. Kelam konusu süreç elbette salt Erdoğan ve Bahçeli’nin şahsî tasarruflarıyla açıklanamaz. Milletlerarası siyasetin dinamiklerinden devlet içindeki kaotik duruma kadar birçok nedeni vardı kelam konusu iştirakin. Ve AKP-MHP zarurî işbirliğinin her iki taraf için avantajları kadar dezavantajları da olacaktı.

MHP, Saray rejiminin kurulmasındaki rolü ve ardından bürokraside elde ettiği güçle profesyonel takımlarının bir kısmını mutlu etti. Bilhassa güvenlik bürokrasisinde AKP ile asimetrik olarak tanımlayabileceğimiz bir orana ulaşırken MHP aksisi AKP’li bürokratların yükselişine de set çekmenin keyfini sürdüler. Bununla birlikte MHP idaresi, partinin 2000’lerde Batı’da kazandığı seçmenin yansısıyla yüz yüze geldi. MHP içindeki iktidar gayretinde iktidar güdümlü müdahalelerle önü kesilen Akşener, kelamını ettiğimiz yansıyı yeni bir politik parti inşa etmek için bir fırsat olarak gördü. Gerçekten Akşener ile bir arada hareket eden ‘küskün MHP’liler’ laik Cumhuriyetçi bedellerle Türk milliyetçiliğin klasik sağcı yorumunu sentezleyerek kıyılarda, görece gelişmiş kentlerde serpilmeye başladı. Bugün Batı bölgelerinde UYGUN Partili olanların kıymetli bir kısmı sosyolojik olarak CHP tabanına yakın. GÜZEL Parti, Orta Anadolu’da ise hâlâ MHP’nin kurduğu klâsik bağlantılarının gölgesinde ve bu bölgede takımlar ve tabanın sosyolojik profili CHP’ye bir oldukça uzak. Akşener’in Bahçeli’nin ‘eve dön’ davetlerine, Erdoğan’ın Cumhur İttifakı’na çekme denemelerine neden prim vermediğini partinin bu sosyolojik yapısına bakarak anlamak mümkün.

Kılıçdaroğlu ve Akşener’in milliyetçilerden beklentisi

Akşener başta olmak üzere ÂLÂ Parti idaresi de Kılıçdaroğlu da mevcut iktidara muhalif olan Türk milliyetçisi takımları, muhtemel bir seçim zaferi sonrasında devlet mimarisi yine inşa edilirken başvurulacak kaynak olarak görüyor. Kılıçdaroğlu’nun ‘en ülkücü benim’ çıkışları, Bahçeli’nin siyasetine karşı çıkan ülkücü ‘kanaat önderleri’ ile sık sık mesai yapması sadece ‘sağa açılmayla’ izah edilebilecek işler değil. AKP-MHP iştirakinden rahatsız davacılar, CHP Lideri’nin ‘kucaklaşma’ siyasetinin kıymetli bir ögesi. Hatta Kılıçdaroğlu, davacıların liberaller, toplumsal demokratlar, Kürtlerle kendisinin elçiliğinde barışabileceğine ve yeni bir toplumsal uzlaşmanın filizlenebileceğine inanıyor. Akşener ise merkez sağa pozisyonlanma amacından vazgeçmeden Türk milliyetçilerinin ‘doğal’ adresinin UYGUN Parti olduğunu her fırsatta kanıtlamaya çalışıyor. HDP ile yan yana görünmekten Akşener’in bu kadar kaçınması bir yanıyla Kılıçdaroğlu’ndan kendini ayırt etme başka yanıyla MHP’deki erimeyi kendi lehine çevirme arayışının bir yansıması. Seçimi kaybeden bir MHP’nin makam vererek partide kalmasını sağladığı davacıları artık tutamayacağı kestirim ediliyor.

MHP ise seçmenini büyüterek siyasette kelam sahibi olmayı hedefleyen bir parti değil artık. 1990’ların ikinci yarısında girdiği kitleselleşme eğiliminden çok uzakta, devlet içindeki takımlara ve mafyatik münasebetler ağına geri çekilmiş, mukadderatını AKP ile iştirake bağlayarak ipotek altına almış bir parti görünümünde. Bu münasebetler ağının o denli ya da bu türlü modülü olan ve kendini MHP’nin müstakbel genel başkanlığına hazırlayan parti dışında da çeşitli isimler var. Şayet iktidar bloku kaybederse MHP’de hem idare hem de seçmen seviyesinde değişim kaçınılmaz görünüyor.
Özetle, 2023 seçimleri yalnızca rejimin akıbetini değil milliyetçi aktörlerin de siyasetteki pozisyonunu belirleyecek. Milliyetçilerin politik örgütler ve bilhassa devlet içinde uzun müddettir devam eden paylaşım arbedesi yeni bir faza geçecek. Sonuç ne olursa olsun, aşikâr ki kaybedenler koltuklarına veda edecek.” (YAZININ TAMAMI)

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir