AKP-MHP’nin ‘dezenformasyonla mücadele’ emeliyle hazırladığı kanun teklifi yarın Meclis gündemine geliyor. Düzenleme, toplumsal medyada tüm taşları yerinden oynatacak.
Meclis, 3 aylık ortanın akabinde yasama çalışmalarına 4 Ekim Salı günü tekrar başlayacak.
TBMM Genel Konseyinin 27. Devir 6. Yasama Yılı’ndaki birinci işi, “dezenformasyonla uğraş düzenlemesi” olarak bilinen Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşmek olacak.
Geride kalan yasama yılında TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen ve toplumsal medya ile internet haberciliğine ait düzenlemeler içeren kanun teklifinin görüşülmesi tartışmalar üzerine ekim ayına ertelenmişti.
AKP ve MHP’nin 26 Mayıs’ta Meclis’e getirdiği kanun teklifi toplumsal medya için ‘sansür yasası’ olarak nitelendiriliyor.
PAYLAŞANA DA MAHPUS CEZASI
Sosyal medyada halk ortasında tasa, endişe yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe ters bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli halde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak.
Failin, kabahati gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde kelam konusu ceza yarı oranında artırılacak.
TÜM BİLGİLER SAVCILIKLARA
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer alan, halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, anayasal sisteme ve bu tertibin işleyişine karşı hatalar, devlet sırlarına karşı hatalar ve casusluk cürümlerine mevzu internet içeriklerini oluşturan yahut yayan faillere ulaşmak için gerekli olan bilgileri, soruşturma basamağında cumhuriyet savcısı, kovuşturma etabında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili toplumsal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, isimli mercilere verecek.
Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı yahut mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.
İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması kararı verilmesi halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararın gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar kaldırılacak ve BTK’ye bildirilecek.
BAŞLIK ETİKETLERİNE DE KISITLAMA
Sosyal ağ sağlayıcı, kanun kapsamındaki hatalara ait içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ait kendi sistem, düzenek ve algoritmasında BTK ile iş birliği halinde gerekli önlemleri alacak, bu önlemler raporunda bulunacak. Toplumsal ağ sağlayıcıları, kurum tarafından istenen bilgileri kuruma vermekle yükümlü tutulacak.
REKLAM VE BANT YASAĞI
İdari önlemler gizli kalmak kaydıyla, BTK Lideri tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukuksal şahısların, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK Lideri tarafından karar verilebilecek. Bu kapsamda yeni kontrat kurulamayacak ve buna ait para transferi yapılamayacak. Reklam yasağı kararı Resmi Gazete’de yayımlanacak.
BTK Lideri, reklam yasağı kararının yanı sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmesine kadar toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Hakim tarafından bu tarafta verilen kararın ilgili toplumsal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren 30 gün içinde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının toplumsal ağ sağlayıcı tarafından yerine getirilmemesi halinde, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için BTK Lideri tarafından sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek.
EN GEÇ 4 SAAT…
Hakim tarafından verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmesi ve BTK’ye bildirmesi halinde sadece internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılacak.
BTK Liderince verilen idari para cezaları, yasal müddetinde 1 yıl içinde birden fazla ödenmezse, Lider tarafından yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî bireylerin ilgili toplumsal ağ sağlayıcısına 6 aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilecek. Bu kapsamda verilen reklam yasağına karşıt davranan Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukuksal bireylere 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanmasına BTK Lideri karar verebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafından yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uyacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri yahut öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı diğerine ilişkin yayın yoluyla işlenen kabahatten, yayını sunuş biçiminden kullanıcının kelam konusu yayına ulaşmasını amaçladığı açıkça belirli ise sorumlu olacak.
BTK İLE OLAĞAN ÜSTÜ DURUM PLANI
Sosyal ağ sağlayıcı, şahısların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait bilgileri yetkili kolluk üniteleriyle paylaşacak.
BTK, toplumsal ağ sağlayıcının bu kanuna ahengine ait olarak toplumsal ağ sağlayıcıdan kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, bilgi sürece düzenekleri ve ticari tavırlar dahil her türlü açıklamayı talep edebilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, BTK tarafından talep edilen bilgi ve dokümanları en geç 3 ay içinde verecek. BTK, toplumsal ağ sağlayıcının kanuna ahengini, toplumsal ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen inanılmaz durumlara ait kriz planı oluşturmakla ve kuruma bildirmekle yükümlü olacak.
BTK Lideri, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya bir evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek