20 sivil toplum kuruluşunu oluşturduğu Seçim Güvenliği Platformu, iktidarın Meclis’e getirdiği “dezenformasyon teklifi”ne reaksiyon gösterirken, “Basından toplumsal medyaya kadar her türlü irtibat aracına müdahale ederek bir manada dezenformasyon ve sansürün artırılmasının önü açılıyor” açıklaması yaptı.
“Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” cürmüne 3 yıla kadar mahpus cezası da getiren düzenlemeye ait olarak Seçim Güvenliği Platformu’ndan açılama yapıldı.
“‘Dezenformasyon kanunu’ teklifi, sansürcü bir seçim düzenlemesidir!” başlığı ile yapılan açıklama şöyle:
“Kamuoyuna ‘Dezenformasyon Kanunu’ ya da ‘Sosyal Medya Düzenlemesi’ olarak yansıyan ve aslında seçim ile ilgili olan “Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM Genel Heyetine geldi. Teklif ile eşitsiz propagandanın önü açılacak.
Teklif, toplumsal medyadan medyaya kadar pek çok mevzuyu düzenliyor ve 40 unsur ile eşit propaganda hakkını yok ediyor. Seçim Kanunu ile seçim düzenlemesini tek elde toplarken, burada da basından toplumsal medyaya kadar her türlü bağlantı aracına müdahale ederek bir manada dezenformasyon ve sansürün artırılmasının önü açılıyor.
Birinci dalga seçim düzenlemesi
İlk dalga düzenleme olan Seçim Kanunu, 15 Mart’ta TBMM’ye gelmiş, teklif (i) Milletvekili Seçimi Kanunu, (ii) Siyasi Partiler Kanunu, (iii)Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ve (iv)Mahalli Yönetimler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunu’nu değiştirmişti. 14 unsurluk Seçim Kanunu eşitsiz bir seçime yol açacak hususlar içermekle birlikte, en temel sorunu Cumhurbaşkanı’na seçimler konusunda yasaksız yetkiler vermesi idi.
Seçim kanunu TBMM’de görüşülürken muhalefet partileri gereğince ilgi göstermemiş, 14 Parti’nin yalnızca altısı kurul toplantılarında yer almış, Genel Heyet görüşmelerine milletvekili katılımı ise sınırlı kalmıştı. İncelediğimiz tutanaklardan “zaten gidecekler” diyen bir rehavetin hakim olduğu görülmüştü. Hakikaten kanun teklifi elektronik oylama bile yapılmadan geçmişti.
“İkinci dalga seçim düzenlemesi”
Seçimlerin düzenlemesine dair yetkileri yasaksız bir biçimde Cumhurbaşkanı’na veren ve önceki seçimlerde yapılan eşitsizlikleri yasal hale getiren bu kanunun devamında basına ve toplumsal medyaya müdahale yetkisi verilerek daha adaletsiz bir seçim için bir adım daha atılıyor.
‘Dezenformasyon Kanunu’ teklifi tali komite olarak Dijital Mecralar Komisyonu’nda
1 Haziran günü görüşüldü fakat toplantının raporu şimdi paylaşılmadı. Temel kurul olan Adalet Komisyonu’nda 9, 14 ve 15 Haziran’da 22 saat 59 dakika süren 3 toplantı ile görüşüldü. Kurul raporu 21 Haziran’da TBMM sayfasında paylaşıldı.
TBMM komitelerinde 37 saat 5 dakika görüşülen teklifle ilgili partilerin şerhlerine dair birkaç haber basında yer aldı. Lakin, seçim sürecini ve özgürlüğü bu derece etkileyecek olan teklife karşı parti teşkilatlarını ve seçmeni bilgilendiren tesirli bir çalışma görmedik.
“Üçüncü dalga seçim düzenlemesi de var”
Bu teklifin geleceği çok önceden muhakkak idi. İçeriğine dair basında pek çok haber çıkmıştı. Seçim için iki önemli adımın gerisinin geleceğini de biliyoruz. Üçüncü dalga düzenlemesinin bağımsız bilgi üreten kurumlara yönelik olacağını, örneğin TÜİK’e alternatif bağımsız ENAG üzere yapılara müsaade verilmeyeceğini önceki haberlerden öğrenmiştik.
“Adil bir seçim artık değilse ne vakit?”
Seçim kurallarının bir kişi tarafından belirlendiği bir seçim düzenlemesine kuralsız, kısıtsız bir sansür ve engelleme hakkı veren bir basın düzenlemesi de eklenirse 2018 seçimlerinden daha adaletsiz bir seçim ile karşı karşıya kalacağımız açıktır. Partilerin, milletvekillerimizin bu kanun teklifini önlemek için Genel Konsey oturumlarına tam takım katılmalarını talep ediyoruz, bekliyoruz. Seçim Güvenliği Platformu olarak dezenformasyonun önünü açacak, seçimde halkın bilgilendirilmesine hudut getirecek bu düzenlemeye dair basın örgütleri ve medya işçileri ile birebir yerde durduğumuzu belirmek istiyoruz.
Bizler sessiz bir seçim istemiyoruz, adil bir seçim, adil bir propaganda ve bilgilenme hakkının da olduğu demokratik bir seçim istiyoruz.
Seçim güvenliğini oluşturan sivil toplum örgütleri şöyle:
DİSK / KESK / TMMOB / TTB / SODEV / Alevi Bektaşi Federasyonu /
Eşit Haklar İçin İzleme Derneği / Hak İnisiyatifi Derneği / İnsan Hakları Derneği /
Mülkiyeliler Birliği / ODTÜ Mezunları Derneği / Anıtpark Forum / Anti Kapitalist Müslümanlar /
Demokrasi İçin Birlik / Doğu ve Güneydoğu Dernekleri Platformu /
Hak ve Adalet Platformu / Seçim 2023 Lokal Medya Uyumu / Sensiz Olmaz Hareketi /
Yurttaş Girişimi / Yurttaşlık Derneği