Gözde S. Kadıoğlu
TÜİK istatistiklerine nazaran sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet dalları toplamında fiyatlı çalışan sayısı Şubat 2022’de 13 milyon 614 bin 855 kişi iken Şubat 2023’te yüzde 6,6 artışla 14 milyon 515 bin 554 bireye yükseldi. Kelam konusu ayda fiyatlı çalışan sayısı sanayi kesiminde yıllık bazda yüzde 4,2, inşaat dalında yüzde 15,4 ve ticaret-hizmet kesiminde yüzde 6,7 artış gösterdi.
Türkiye, 14 Mayıs’ta sandığa gidiyor. Üstteki istatistiğe nazaran yaklaşık 15 milyona yakın proleter seçmen oyu var. Tüm siyasi partiler seçime hazırlanırken programlarına personel sınıfının birtakım taleplerini de ekliyor.
Peki 4 büyük partinin milletvekili adayları ortasında kaç personel var?
Tüm vilayetlerin milletvekili listeleri ayrıntılı olarak incelendiğinde bu sayının çok düşük olduğu ortaya çıkıyor.
Listenin tamamı şöyle:
Batman – MHP – 4. Sıra) Hakan Atala
Bingöl – CHP – 2. Sıra) Mehmet Canlı
İstanbul 3. Bölge – MHP – 36. Sıra) Bülent Özcan
Karabük – CHP – 3. Sıra) Bayram Karadağ
Kilis – MHP – 1. Sıra) Mustafa Demir
Kocaeli – AKP – 14. Sıra) İbrahim Efe
Ordu – MHP – 4. Sıra) Alpaslan Türkkan
Şanlıurfa – MHP – 8. Sıra) Havva Birsen Kıymet,
10. Sıra) Mustafa Ayğırcı
Tokat – CHP – 5. Sıra) Cem Çıtak
Van – MHP – 7. Sıra) Abdülaziz Gülbay
Zonguldak – MHP – 5. Sıra) Semih Aydın
Bu listeye nazaran 4 büyük partiden milletvekili seçilme talihi olan isim neredeyse yok. Hatta Düzgün Parti’den hiç emekçi aday adayı yok…
15 MİLYONA YAKIN SEÇMEN SAYISINA KARŞILIK YALNIZCA 12 ADAY…
YSK Lideri Ahmet Yener’in 17 Nisan’da yaptığı açıklamaya nazaran 14 Mayıs 2023 seçimlerinde oy kullanacak seçmen sayısı 60 milyon 697 bin 843… Yurt dışında bu sayı 3 milyon 286 bin 786 kişi.
15 milyona yakın personel sınıfı, bu sayının önemli bir kısmını oluşturuyor. Fakat emekçiyi en güzel temsil edecek emekçi adaylar bir elin parmağını geçmiyor.
Parti bazında incelendiğinde AKP’nin 1, MHP’nin 8, CHP’nin ise 3 adayı var.
Bu adaylardan yalnızca bir kişi Kilis’te MHP’den milletvekili aday adayı olan Mustafa Demir birinci sırada yer alıyor.
15 milyon emekçi oyuna karşılık (seçilme bahtı görece yüksek olan 4 partiden) sırf 12 emekçi milletvekili adayı…
Bu noktada proleter sınıfa ilişkin başka istatistiklere de bakmak gerekiyor:
TÜİK bilgilerine nazaran 2016’da emekçiler ulusal gelirin yüzde 40’ını alırken bu oran 2020’de yüzde 38’e, 2022’de ise yüzde 25’e geriledi.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) datalarında yer alan 27 Avrupa ülkesi ortasında Türkiye, Arnavutluk’un akabinde en düşük taban fiyatı veren ikinci ülke oldu.
Yoksulluk hududu olarak açıklanan dataları dikkate alacak olursak bugün çalışan nüfusun neredeyse yüzde 90’ı fakir.
AKP iktidara geldiğinden beri 200 binin üzerinde çalışanın grevi “ertelendi” denilerek fiilen yasaklandı.
Türk-İş tarafından hazırlanan ‘Açlık ve Açlık Sınırı’ raporuna nazaran, 2023 mart ayı açlık sonu 9 bin 591 TL’yi aştı. Minimum fiyat 8.506 TL.
Bu bilgiler, işçilerin yaşadığı meşakkatlerin sadece küçük bir kısmı.
Partiler her ne kadar temel olanın sokak olduğunu söylese de günün sonunda vaatler aksiyonsuz kalıyor ve personelin yoksulluğu değişmiyor. Siyasetin ve siyasetçinin sahnede olduğu bu periyotta aslında kelam hakkının işçilerde olması gerekiyor. Fakat 15 milyona yakın bir seçmen kitlesine, seçilme ihtimali yüksek olan sıraların büyük partilerce verilmemesi de, eşitsizliğin bir diğer resmi olarak karşımıza çıkıyor.