Saat 2007 yılında ayarlanırken nükleer tehditlerin yanı sıra iklim değişikliği de dikkate alınmıştı. Yani felaket için ne cins tehdit varsa saat onu da hesaba katarak yeni yeni değerlendirmeler yapıyor. Metaforik bir saat de olsa insan ürküyor doğrusu. Global felakete her zamankinden daha yakın olduğumuzu anlamak için hakikaten de ürkütülmeye gereksinimimiz var. Öteki türlü akıllanmayacağız yoksa.
Yedi dakika vardı
Saatten sorumlu olan kurumun yayın organı Bulletin of the Atomic Scientists’in saatin akrep ile yelkovanının yıllık açılışını düzenleyen şurası, Rusya-Ukrayna savaşının “uluslararası davranış normlarını” aşındırdığını, “çatışmanın denetimden çıkma ihtimalinin yüksek olduğunu” duyurarak kıyamete yalnızca 90 saniye kaldığını açıkladı. Kıyaslanabilsin diye anımsatayım; saatin yepyeni ayarı, 1947 yılında Bulletin’in kapağında yer aldığında gece yarısına yedi dakika vardı. O vakit epey uzakmışız demek ki yok olmaya.
Felaketin bu kadar yakın olmasında Çin’in nükleer kapasitesini değerli ölçüde genişletmesi, Kuzey Kore’nin uzun menzilli füze denemelerini, İran’ın da uranyum zenginleştirme kapasitesini arttırması, ayrıyeten Hindistan’ın cephaneliğini geliştirmesi de tesirli olmuş. İklim krizi ile karbondioksit emisyonları, Covid-19 üzere biyo-tehditlerin sayısının artması, yıkıcı teknoloji de nedenler ortasında. Bu canına yandığımın saati ABD ile Batı’nın nükleer başta olmak üzere ölümcül silahlara sahip olmasını kıyametin yaklaşma sebepleri ortasında görmüyor nedense.
En yakın olduğumuz ikinci zaman
İlk sefer bu kadar yakın olmuyoruz alışılmış kıyamete. Daha evvel de yaklaşmışız. En yakın olduğumuz öteki vakit, bilim insanlarının nükleer silahlar, iklim değişikliği, siber takviyeli dezenformasyon kampanyalarının yükselişinden dolayı sivil çöküş riskinin belirdiği yıl dedikleri 2020 yılıydı. Kıyamet Saati’nde 2019’da rastgele bir hareketlenme olmadı. 2017’de saatin yelkovanı 30 saniye ileri alınarak gece yarısına iki dakika kalaya ayarlanmıştı. Uzmanlar kıyamet saatinin felakete yakın bir vakit dilimini göstermesinde üstte da değindiğim savaş, iklim değişikliği, büyük salgın hastalıklar, yeni teknolojiler üzere münasebetler olsa da hepsinden daha tesirli olanın nükleer savaş tehdidi olduğunu söylüyor.
ABD hükümetinin rastgele bir atom bombasından daha ölümcül olan hidrojen bombasını geliştirdiği 1953 yılında da Kıyamet Saati “gece yarısına iki dakika” olarak gösterilmişti. Yani bugünkü kadar değilse de sözkonusu yıl “kıyamet” gerçekleşebilecek durumdaymış global olarak.
Dünyanın en sakin, en huzurlu olduğu yıl ise 1991 yılıymış. Bu yılın güzel oluşuna ait hatırladığım bir şey yok doğrusu. Lakin Kıyamet Saati dünyanın şimdiye kadar en inançlı olduğu vaktin Soğuk Savaş’ın sona erdiği bu yıl olduğunu sav ediyor. Sözkonusu yıl, saat kıyamete 17 dakika kalayı gösteriyordu. Yani kıyamet çok çok uzakta idi.
Gerçek vakitle ilgisi olmayan ancak dünyanın başına bir felaket geleceğini “dakikalarla, saniyelerle” ölçen Kıyamet Saati’ni hızlandıracak olan gelişmeler yaşadığımız bir gerçek. Hiçbir ihtar, yaşanmış hiçbir facia, şu yaşanmakta olana benzeyen hiçbir savaş “kıyametin yaklaştığı” konusunda aklımızı başımıza getirmedi. Çevreyi kirletmeye, ölümcül kitle imha silahları üretmeye devam ediyoruz.
Aptallar. “Komünizm çökünce” huzur geldi dedikleri dünyanın, etraf kirliliği, savaşlar, nükleer tehdit üzere nedenlerle “90 saniye” sonra yok olacağını söylüyorlar artık de. Komünizm çökünce gelen huzur değilmiş demek ki.
Dünya yakında tekrar huzurlu olacak fakat. Kıyamet Saati ne gösterirse göstersin özgür bir dünya kurulacak eninde sonunda.
Yeter ki insanlığın “Eşref Saati” gelsin.
Gelecek.