Dışişleri Bakanlığında basın toplantısı düzenleyen ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Rusya-Ukrayna savaşı ve Rusya’da tutuklu bulunan ABD vatandaşlarının hür bırakılması konusunu kıymetlendirdi. Blinken, “Önümüzdeki günlerde, bizim için en öncelikli husus olan Brittney Griner ve Paul Whelan’ın özgür bırakılması için Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile savaş başladığından beri birinci kere konuşmayı bekliyorum. Onların hür bırakılması için birkaç hafta evvel masaya çok kıymetli bir teklif koyduk. Hükümetlerimiz bunu tekraren direkt görüştüler lakin mevzuyu şahsen takip etmek için görüşeceğim” dedi.
Ülke medyasında yer alan, ABD’nin Griner ile Whelan’a karşılık ABD’de tutuklu bulunan Rus silah tüccarı Viktor Bout‘u takas edeceğine ait haberler sorulan Blinken, teklifin ayrıntılarına girmeyeceğini söyledi.
‘Rusya’nın verdiği kelamı tutmasını bekliyoruz’
Lavrov ile görüşmesinde Ukrayna tahıl ve besin eserlerinin emniyetli bir halde ihraç edilmesinin sağlanması için Birleşmiş Milletler (BM), Ukrayna, Türkiye ve Rusya’nın İstanbul’da imzaladığı muahedeyi da gündeme getireceğini belirten Blinken, bir an evvel Ukrayna tahılının Karadeniz limanlarından ayrılmasını ve Rusya’nın verdiği kelamı tutmasını beklediğini vurguladı. Blinken, Rusya ile Ukrayna olmaksızın Ukrayna konusunda rastgele bir müzakerede bulunmayacağına vurgu yaptı.
Rusya’nın ihracatının yüzde 50 oranında düştüğünü savunan Blinken, Kremlinin bütçe fazlası savlarının bilakis ülkenin gelirinin yarısını yaptırımlar dolasıyla dondurulduğundan kullanamadığını argüman etti.
‘Griner konusunda etkin olarak çalışıyoruz’
Öte yandan Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Stratejik İrtibat Yöneticisi John Kirby de Blinken’ın açıklamalarına işaret ederek, Rusya ve öbür ülkelerde tutuklu ABD vatandaşlarının özgür bırakılmasının öncelikleri olduğunu söyledi.
Kirby, “Biden ve grubu, vatandaşlarımızı meskenine döndürmek için sıra dışı adımlar atmaya hazırdır. Bunu Trevor Reid’i konutuna döndürürken gösterdik. Griner konusunda da faal olarak çalışıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Griner konusundaki teklifin birkaç hafta evvel verildiğini belirten Kirby, “Biz teklifimizi verdik, Rusya’nın bu hususta olumlu yaklaşmasını umuyoruz” dedi.
Ne olmuştu?
Rusya Dışişleri Bakanlığı, nisan ayında uzun süren müzakereler sonucunda ABD’de tutuklu bulunan Rus pilot Konstantin Yaroşenko‘nun Rusya’da cezaevinde yatan ABD vatandaşı Trevor Reed’le takas edildiğini açıklamıştı. Yaroşenko’nun eşi de takas sürecinin Türkiye’de gerçekleştirildiğini söylemişti.
ABD’li Reed, 2019 yılında Moskova’da polise saldırdığı gerekçesiyle geçen yıl mahkeme tarafından 9 yıl mahpusa mahkum edilmişti. Yaroşenko ise Liberya’da uyuşturucu kaçakçılığı suçlamaları nedeniyle 2010’da gözaltına alınmış, 2011’de ABD’de çıkarıldığı mahkeme tarafından ülkeye 100 milyon doların üzerinde bir kıymette kokain sokmaktan 20 yıl mahpusa mahkum edilmişti.