Rusya’nın Ukrayna’yı işgali devam ediyor. 2014’te başlayan ve bu yıl daha da alevlenen savaş Avrupa’nın çabucak kıyısında olduğu için dünyanın daha çok dikkatini çekiyor. Ukrayna’da tam olarak ne yaşandığını anlatan sinemalardan biri; Klondike…
Sadece Ukrayna’daki savaşı değil savaş olgusunu en uygun anlatan sinemalar ortasına giren Klondike vizyona girdi. Maryna Er Gorbach’ın yönettiği sinemanın imalcisi Mehmet Bahadır Er… Birinci olarak Sundance Sinema Festivali’nden büyük mükafatı alınca gündeme gelen sinema daha sonra Berlin’de de Altın Ayı’ya uzandı. TRT ortak üretimi olan sinema Ukrayna’nın da Oscar adayı olarak belirlendi. Oscar’da son 5’e kalacağına kesin gözüyle bakabiliriz. Hatta yabancı lisan kısmında en yeterli sineması alma ihtimali de yüksek. Çünkü güzel sinema olmasının yanında Ukrayna’da yaşananların Batı’nın gündeminde olması dikkat çekiyor.
17 Temmuz 2014’te Ukrayna-Rusya sonundaki bir köyde düşürülen sivil yolcu uçağının kıssasından esinlenilerek kurgulanan sinema, etrafı savaş alanına dönen köyünü terk etmemekte direnen gebe bir bayanın kıssası anlatılıyor.
KADININ YÜKÜ VE KALANI
Anadolu’da gebe bayan için “yüklü” denir. Çünkü o bayan bütün dünyayı yüklenmiştir. Yeni bir dünya doğuracaktır esasen. Yüklendiği dünyadan, yüklenecek dünyalar ve yok olacak dünyalar doğuracaktır. Hamilelik metaforu üzerinden hudut sınırında savaş öyküsü anlatmak sahiden çok yanlışsız bir tercih. Sinemanın sıkıntı final sahnesinde yaşananlar da savaşın son olmayacağını ve en makus durumda bile umudun var olacağını anlatıyor.
Bir sineması değerli kılan yalnızca anlattığı kıssa değildir. Nasıl anlattığı da en az öykü kadar mühimdir. Maryna Er Gorbach’ın sinemasını benzerlerinden farklı kılan da üslubunda bilinmeyen. Sakin ancak gergin atmosfere eşlik eden sinematografi ve oyunculuklar sineması tesirli kılıyor. Kesmenin kolaylığına sığınmadan mizansen içerisinde gerçekçi halde akan sahneler hem direktörün hem de grubunun maharetini ortaya koyuyor.
KENDİ GEÇMİŞİNİ EŞELEYEN…
Klondike özelinde de görüleceği üzere bir sinemacının yapacağı en düzgün şey kendine ilişkin olanı anlatmasıdır. Gorbach, Ukrayna savaşında yakınlarını kaybeden ve yakınları hâlâ savaş tehdidi altında olan biri. İçten hissettiği ve yaşadığı şeyi anlattı. Ve bu gerçek bir görüntü ortaya koydu.
Bu zaviyeden bakınca bir direktörün kıssa arayışının geçmişini eşelemek olduğunu söyleyebiliriz. Esasen değerli şeyler de derinlerde olmaz mı? Sanat tahminen de bu derinlere yapılan hafriyatın beşerlerle kendince paylaşılmasıdır. Klondike’nin de bu açıdan değerli olduğu aşikar.