Türkiye Petrol Rafineleri A.Ş. 2022 yılı 6 aylık konsolide net periyot karını 11 milyar 507 milyon 65 bin TL olarak açıkladı. Geçen yıl tıpkı periyotta 939 milyon 368 bin TL kar ederken, şirketin performansı ilgi çekince uzmanlar durumu inceledi. Petrol fiyatlarında dünya çapında meselelerin enflasyona dönüştüğü 2022 birinci yarısında petrol fiyatları Rusya-Ukrayna savaşı tesiriyle doruğa taşınırken, bir petrol rafinerisi şirketinde bu derece kâr artışının nedenleri neler? Bir şirketin bu kadar kar artışı sağladığı bir ortamda devletin kasasına ne girdi?
Önce finansal sonuçlara bir göz atalım👇
Şirket geçen yılın birinci çeyreğinde ziyan ederken, sonrasında kârı arttı. 2022’ye pandemi çıkışı umutlarıyla başlanırken, şubat ay sonunda Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından olan Rusya’ya batının uyguladığı yaptırımlarla iki ülkenin fiziki fakat dünyanın finansal savaşına dönüştü.
Tüpraş (TUPRS) bu yılın birinci çeyreğinde 895 milyon 662 bin TL net kâr açıklarken, 2. çeyrekte karını 10 milyon 611 bin lira artırdı.
Belki de tek kazanan Tüpraş olmamıştır. Bakalım mı?
Petrolde ikili piyasa!
24 Şubat 2022’de Rusya, Ukrayna’ya savaş açtı. 2021 Aralık ayı başlarında 70 dolar altına sarkan Brent petrol fiyatı, yılbaşında 78 dolardan iki ülke ortasındaki gerginlikle başladığı yükselişini savaşın başladığı gün 100 dolara taşırken, ABD, İngiltere ve AB’den açıklanan yaptırımlarla 133 dolara taşıdı. 2008 dünya finansal krizinde görülen 147 dolarlara taşınmasa da bilhassa AB’nin Rusya’ya karşı olan güç bağımlılığı, pandemiden çıkarken talebin arttığı dünyada enflasyonu da patlattı.
Savaşın başladığı birinci günlere ilişkin Prof. Dr. Özgür Demirtaş’ın Twitter space yayınında kullandığı bir görselle de Rusya’nın gelirlerinde güç eserlerinin hissesi görülebiliyor👇
Rusya, yaptırımlarla birinci etapta bocalasa da güç gelirini artırdı. Brent petrolle paralel hareket eden Rus petrolünün fiyatı ucuzladı.
www.ft.com
Peki yatırımlara karşın Rusya’dan kimler daha fazla alım yaptı? 2021’e nazaran 2022’de Rus petrolünün gittiği limanların değişimi 👇
www.ft.com
Bu da savaşın birinci 100 gününde Rusya’dan alım yapan ülkeler👇
www.visualcapitalist.com
Japonya Nikkei Asia’nın aktardığına nazaran, Türkiye savaş sonrası Rusya’dan petrol ithalatını yüzde 54 oranında artırıyor.
Tabi sorun yalnızca Rusya’dan petrol almak ya da ticareti artırmak değil👇
Dünyada da enflasyonu fırlatan güç fiyatları Türkiye’de canımızı kurdaki yükselişle de ziyadesiyle sıkıyor. Geçen yılın son çeyreğinde tırmanışa geçen döviz kurlarıyla başlayan yükseliş, savaşla artan güç maliyetlerine yine kur yükselişi eklenince nerelere geldi hepimiz yaşıyoruz.
Geçen yıl 7 lira olan akaryakıt ve motorin bu yıl 30 liralara dayanırken, şimdilerde bir ölçü gerilese de oynaklık sürüyor. Mesela bugün dahi motorine 76 kuruş fiyat artırım, akaryakıta 83 kuruş indirimi yapıldı.
Petrol ayrıştırılarak akaryakıta dönüşüyor ve akaryakıtın dünyada fiyatlandığı piyasa da İtalya Cenova’da bulunuyor. Alım göstergelerinin bu piyasadan olduğunu lakin akaryakıtın yarısından birçoklarını yaklaşık yüzde 25-30 olan Rusya’dan aldığımız söylesek ne dersiniz?
Biz demiyoruz geçen ay evvel Dünya’da Mehmet Kaya akabinde da Gazete Duvar’da Başkan Algedik değiniyor bahse.
Sadece petrol almıyoruz. Rusya’dan aldığımız doğal gazda da durum ne bilmiyoruz. Avrupa’da doğal gaz fiyatlarında üst istikametli seyir devam ederken, muhtemelen bundan da etkileniyoruz
Almanya’nın doğal gaz depolarının doluluk oranının yüzde 75’e ulaştığı, Rus gazı büsbütün kesilse de 3 ay yetecek gaz bulunduğu açıklamalarına karşın Avrupa’da gaz fiyatlarının üst istikametli seyri devam ediyor.
Hollanda’da TTF’de Eylül vadeli gaz fiyatı düne nazaran yüzde 2,25 artarak 227 euro/MWh düzeyinden süreç görüyor.
Akaryakıt bayilerinde de sorun yaşandığı bilenen bir gerçek
Akaryakıt bayilerine fiyatlardaki yükseliş periyodunda getirilen sabit kar marjı da bir çok bayinin ziyan etmesine yol açmıştı yakın süreçte. Bunda da hala tam manasıyla bir tahlil bulunmadı. Dünya’dan Hüseyin Gökçe’nin aktardığına göre görüşmeler sürüyor.
Kârlı çıkanlar ortasında öbür kimler yok ki?👇
twitter.com
Bitti mi? Bitmedi! Devletin kasasına da vergiyle giriyor yüksek fiyatlı satışlar👇
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ne demişti geçen hafta?
Türkiye toplamda yüzde 26,6’lık vergi tahsilatıyla kurşunsuz akaryakıtta, yüzde 23,6’lık vergi toplamıyla da motorinde AB ülkelerinin tamamından daha düşük vergilere sahip olan ülkedir.
Küçük hesaplar peşine düşelim o zaman!
Diyelim ki 80 dolardan 2 varil, 100 dolardan da 1 varil toplamda 3 varil petrol aldık. Ortalama varil maliyeti 87 varil olur.
80 dolar Rusya’dan gelen, 100 dolar da Cenova fiyatı olarak düşünülürse, maliyette yüzde 13 indirim demekti. Bu hesapla biz 100 dolar düz hesaptan gitmeye devam ettiğimiz için farazi 20 TL litresi olan akaryakıtı maliyetleri üstteki üzere hesaplasak 17,4 TL’ye satabiliriz. Vergi geliri de 5,32’den 4,63 TL’ye gerilemiş olur.
Savaşın kazananı var mı? Yaptırımlarla yara aldı sanılan Rusya gelirlerini artırırken, halk bazında dünyada kazanan gözükmüyor. Ne dersiniz? Yorumlara bekliyoruz👇
