HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar, TBMM Genel Kurulu’ndaki bütçe görüşmelerinde, “Bu bütçe, bir seçim bütçesidir. Seçim yatırımı olarak yapılacak harcamalar bütçeye bir açık kalemi olarak evvelden konulmuş durumda. Bu iktidar 2023 bütçesini seçim bütçesi yapmaya çalışsa da bu kaynaklarla ayakta tutmaya ve varlığını sürdürmeye çalışsa da hayır, bu mümkün değil. Bu bütçe, sizlerin son bütçesidir. Sizlerin tabelaları depolara inecek, çürümeye terk edilecek. Bu bütçe, bu iktidarın veda bütçesidir. Küçük ortağının da bedelsiz yalnızlığının müjdecisi bir bütçe olacaktır” dedi.
TBMM Genel Kurulu’nda bugün 2021 Yılı Kesin Hesap Kanun Teklifi ve 2023 Yılı Bütçe Kanun Teklifi görüşülüyor. 12 gün boyunca kesintisiz devam edecek görüşmelerin birinci gününde bütçenin tümü üzerine konuşmalar yapılıyor.
ANKA’nın haberine nazaran Genel Kurul’da kelam alan HDP Eş Genel Lideri Mithat Sancar’ın konuşmasında öne çıkan başlıklar şöyle:
İŞSİZLER, İŞÇİLER, EMEKLİLER, GENÇLER, BAYANLAR, ENGELLİLER, ÇİFTÇİLER VE KÜÇÜK ESNAF ÇOK BÜYÜK BİR KRİZ İLE KARŞI KARŞIYA: “Türkiye, her geçen gün daha fazla yoksulluk, daha fazla açlık ve sefalet, daha fazla yolsuzluk ile tarihinin en kıymetli seçimine hakikat gidiyor. İktidar ortaklarının sözcüleri pembe tablo çizmeye çalışıyorlar fakat gerçek o denli değil. İşsizler, işçiler, emekliler, gençler, bayanlar, engelliler, çiftçiler ve küçük esnaf çok büyük bir kriz ile karşı karşıya. Çok boyutlu bir krizin yarattığı enkazın altında bırakılmak isteniyor.
ADALETSİZLİĞİ, EŞİTSİZLİĞİ, SÖMÜRÜYÜ HER ALANDA DERİNLEŞTİRİYOR: İktidar bloğu, bu enkazın üzerinden yükselmek, yaratılan devasa imtiyaz sistemini sürdürmek için devletin büyük imkanlarını kullanıyor. Adaletsizliği, eşitsizliği, sömürüyü her alanda derinleştiriyor. İşte 2023 yılı bütçesi, bu çerçeve içerisine yerleştirilerek çıkarılmak isteniyor. Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki konuşmalarda bunun ön hazırlığını daima birlikte gördük.
BU, BİR SEÇİM BÜTÇESİDİR, ENFLASYONİST BİR BÜTÇEDİR: Bu bütçe neyin bütçesi sorusuna birkaç başlıkla yanıt vermek mümkün. Bu öncelikle otoriterleşme ve savaş bütçesidir. Bu, bir faiz bütçesidir. Bu, bir seçim bütçesidir. Enflasyonist bir bütçedir. Bu bütçe, sermayeye kaynakların daha çok aktarıldığı bir bütçedir. Kamusal hizmetlerde gerçek kesintilere uğrayan bir bütçe. Vergiler yoluyla yükün halkların omuzlarına bindirildiği bir bütçe. İktidarın ‘Yüzde 85’ dediği enflasyon, 2023 bütçesinde karşımızda yüzde 160 olarak çıkıyor. Türkiye halklarının boğazından geçen lokmayı her geçen gün küçülten bu enflasyonist siyaset, son derece asimetrik zenginleşenin de yerini yarattı, yaratmaya da devam ediyor.
BİR YANDA GECE YATAĞA AÇ GİREN ÇOCUKLAR, ÖTEKİ YANDA SERMAYEDARLAR VAR: Bir yanda gece yatağa aç giren çocuklar, gün boyunca yoksulluğu iliklerinde hisseden beşerler, gençler, işçiler, emekliler varken öbür yanda bu tertibin istismarından menfaat sağlayan sermayedarlar ve bürokratik oligarşi var. Utanma üzere faziletlerin yok olduğu, pişkinlikle savunulan bu nizam, palavrayla tansiyon, çatışma ve savaş siyasetleri ile sürdürülmeye çalışılıyor.
GENÇLER UMUTSUZ, TÜRKİYE’Yİ TERK ETMENİN YOLLARINI ARIYOR: Bugün Türkiye’de 30 milyon insan açlık sonunun altında yaşıyor. Gençler umutsuz, Türkiye’yi terk etmenin yollarını arıyor. Eğitim sistemi büsbütün çürümüş durumda. Öğrenciler ne kozmik kıymetleri ve bilgi teknolojilerini hak ettikleri üzere edinebiliyorlar ne de bugünlerini ve geleceklerini inançta hissedebiliyorlar.
ERKEK ŞİDDETİ BAYANLARI HAYATTAN KOPARMAYA DEVAM EDİYOR: Esnaf, siftah yapamıyor, mutsuz ve umutsuz. Krediler ile ayakta durmaya çalışıyor. Ayakta kalamayanlar dükkan kapatıp işsizler ordusuna katılıyor. Çiftçi, maliyeti karşılayamıyor. İthalat siyasetlerinden kaynaklı problemler nedeniyle üretimden dışlanıyor. Bayanların ömür hakkı her an tehdit altında. Erkek şiddeti bayanları hayattan koparmaya devam ediyor. Bayan emeği daha derin bir sömürü çarkına bağlanmış durumda. Yüzlerce yıldır elde edilen kazanımlar birer birer gasp edilmek isteniyor. Türkiye, toplumsal cinsiyet eşitliğinde her yıl gerilere düşüyor. 10 milyona yakın engelli; yardım, lütuf anlayışı ile toplumsal ve siyasal hayattan soyutlanıyor.
SİZLERİN TABELALARI DEPOLARA İNECEK, ÇÜRÜMEYE TERK EDİLECEK: Halktan toplanan her 3 TL’lik verginin 1 TL’si faiz lobilerine, savaş baronlarına altın tepsilerle servis ediliyor. Milyonlarca işçinin ve emeklinin sofrasına düşen üç ekmekten biri, işte bu iki lobiye aktarılıyor, paylaşılıyor. Bu yetmezmiş üzere 660 milyar TL bütçe açığı öngörülüyor. Ne demektir bu? Bu bütçe, bir seçim bütçesidir. Seçim yatırımı olarak yapılacak harcamalar bütçeye bir açık kalemi olarak evvelce konulmuş durumda. Bu iktidar 2023 bütçesini seçim bütçesi yapmaya çalışsa da bu kaynaklarla ayakta tutmaya ve varlığını sürdürmeye çalışsa da hayır, bu mümkün değil. Bu bütçe, sizlerin son bütçesidir. Sizlerin tabelaları depolara inecek, çürümeye terk edilecek. Bu bütçe, bu iktidarın veda bütçesidir. Küçük ortağının da kıymetsiz yalnızlığının müjdecisi bir bütçe olacaktır.
PARANIN PAHASI PULA ÇEVRİLİYOR, TÜM İŞÇİLER ARTIK AÇLIK HUDUDUNDA YAŞAYAN MİNİMUM FİYATLI HÂLİNE GETİRİLİYOR: İktidar, 20 yıldır ülkeyi yöneten kendisi değilmiş üzere yarattığı meseleleri çözmenin kelamını veriyor. Bu türlü bir yaman çelişkiyle yüz yüzeyiz kıymetli arkadaşlar. Vaatler art geriye sıralanıyor ve bütün bunlar kendi eserleri değilmiş üzere tahlil tekliflerini sıralayan konuşmalar yapılıyor, nutuklar atılıyor, vizyon evrakları açıklanıyor. Meğer halkımızın büyük bir kısmı, bu toplumun büyük çoğunluğu gerçeklerin farkında. ‘Asgari fiyatı artıracağız’ diyorlar fakat kurdukları ekonomik sistem, enflasyonist siyasetlerle alım gücünü de yok ediyor. Paranın pahası pula çevriliyor, tüm işçiler artık açlık hududunda yaşayan minimum fiyatlı hâline getiriliyor.
NE DEĞİŞTİ, NEDEN EYT’LİLERE HAKLARINI VERMEKTEN KELAM EDİYOR BU İKTİDAR: ‘Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ın (EYT) emeklilik haklarını teslim edeceğiz’ diyorlar. Halbuki AKP Genel Lideri, bundan bir müddet evvel ne demişti? ‘Seçimi kaybetme kıymetine bu işi yapmayız’ demişti. Yani ‘Seçimi kaybetme kıymetine bile olsa yapmayız’ demişti. Artık ne oldu ne değişti? Neden EYT’lilere haklarını vermekten kelam ediyor bu iktidar? Zira bütün bunlar seçim yatırımı ve seçimi kazanmak, iktidarı sürdürmek hedefli hareketler.
İSTANBUL’DA EN DÜŞÜK KİRANIN 5 BİN, ANKARA’DA 4 BİN TL DÜZEYİNDE OLDUĞU BU NİZAMI KİM YARATTI: Yeni bir toplumsal konut projesi açıklandı. Pekala nereden çıktı bu gereksinim? Barınma probleminin sorumlusu kim? Bugüne kadar konut sahipleri ile kiracıları birbirine düşüren, bu nedenle hayat kayıplarının dahi yaşandığı sorunu bu iktidar değilse kim yarattı? Pekala İstanbul’da en düşük kiranın 5 bin, Ankara’da 4 bin TL düzeyinde olduğu bu tertibi kim yarattı? Bu konut projesi için iki yıl sonrasına randevu veriyorlar; insanlarımızın umutlarını, gelecek korkularını istismar ediyorlar ‘Bize oy verin, iki yıl sonra bu projeyi hayata geçirelim’ diyorlar.
KYK BORÇLARININ FAİZLERİNİ DEĞİL, TAMAMINI SİLECEĞİZ: KYK borçlarının faizlerini siliyorlar. Halbuki yapılması gereken bütün borçların silinmesidir, yalnızca faizlerin değil. Biz kelam veriyoruz; evet, KYK borçlarının faizlerini değil, tamamını sileceğiz. Zira bütün öğrencilerin karşılıksız, eğitimlerini sürdürebilecek seviyede bursa sahip olmaları bir haktır. Bu hak, yalnızca faiz silmek ile teslim edilmiş olmaz. Bütün bu saydıklarımızın hepsi yurttaşlarımızın haklarıdır. Hiçbiri seçim materyali yapılamaz. HDP olarak bizler, bütün yurttaşlarımızın ekonomik ve toplumsal haklarını sonuna dek savunmaya, onlar için uğraş etmeye, insan onuruna yaraşan bir çalışma hayatına, insanca fiyat ve hak gayretinde işçilerin yanında onlarla omuz omuza olmaya devam edeceğiz.
SAVAŞ SİYASETLERİNDE ISRAR, YOKSULLUKTA VE YIKIMDA ISRARDIR: Burada iki büyük dünya savaşını görmüş, savaşın ortasında hayatını yitirmiş büyük bir düşünürün, Walter Benjamin’in kelamını de hatırlatmadan geçmek istemem. Diyor ki ‘Ortada bir düşman olmaması ve barışın ne olduğu bilinmesine karşın savaşı övmekten çekinmeyecek kadar dar ufuklu olmanın sonucu, ufaktaki yıkımdır, savaşın yıkıntılarıdır’. Bizler de tekrar hatırlatıyoruz; savaş siyasetlerinde ısrar, yoksullukta ve yıkımda ısrardır. Tahlil, diyalogdadır, siyaset yerindedir, müzakerededir ve gerçek bir mutabakat arayışındadır. HDP, bu hususta üzerine düşen her türlü sorumluluğu, bundan evvel olduğu üzere bundan sonra da yerine getirmeye kelam veriyor.
BÜTÇE HAKKI MAGNA CARTA’YLA KAZANILMIŞTIR: Bütçe hakkı nereden çıkmış diye uzun uzun anlatacak değilim ancak akademide kolay bir örnekle ya da tarihi göndermeyle açıklanır bu; başlangıcı 1215’e, Magna Carta’ya dayandırmış. Evet, doğrudur da. Bütçe hakkı Magna Carta’yla kazanılmıştır. Bütçe hakkı, çağdaş demokrasilerin teşebbüsünde belirleyici bir dönüm noktasıdır.
İSYAN BAŞLADI, KENDİSİ DE MASAYA OTURUP BU MAGNA CARTA’YI İMZALAMAK ZORUNDA KALDI: Kral John’un 13’üncü yüzyılda, yani 1200’lerin başlarında çok vergi salmasına ve bu vergileri kullanarak çok harcamalarda bulunmasına karşı halkı da gerilerine alan baronların bir isyanı kelam konusu olmuştur. Pekala buraya kadar olanı biliyoruz. Öteki, anlatılmayan kısmını ise ben burada sizlerle paylaşayım, ders kitaplarında yok. Ne için topluyordu bu paraları Kral John? Daima vergileri artırmasının sebebi neydi? Daima savaş politikalarıydı. Durmadan savaşlar yürütüyordu, her seferinde kaybettiği yerleri geri almak için daha da büyük savaşlara soyunuyordu ve daha fazla paraya muhtaçlık duyuyordu. Münasebetiyle yapacağı şey, halkın varlıklarına daha fazla el koymaktı. Kendisi de o denli yapıyordu lakin artık bıçak kemiğine dayanınca, bilhassa işte o devrin baronlarının da öncülüğünde isyan başladı, kendisi de masaya oturup bu Magna Carta’yı imzalamak zorunda kaldı.
CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ, BÜTÇE HAKKINI GASP EDEN BİR SİSTEM: Magna Carta, tıpkı vakitte barış hakkının sembolüdür. Yani hem bütçe hem barış hakkı birebir evrakla ortaya çıkmıştır. Hasebiyle altını çizelim; bütçe hakkını terk ettiğiniz yahut kaybettiğiniz anda barış hakkınız da tehlike altına giriyor, yok oluyor. Daha açık söyleyelim; otoriterlik ile savaş ortasında, demokrasi ile barış ortasında kopmaz bir bağı işte bu tarihi örnek bize açıkça gösteriyor. Şayet bütçe hakkını kaybederseniz barış hakkınız da tehlikeye girer. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, bütçe hakkını gasp eden bir sistem. Bütçe hakkı gasp edildikçe savaş siyasetleri derinleşiyor, otoriterlik ilerliyor.” (HABER MERKEZİ)