Peele, Get Out (2017), Us’ta (2019) gizli gerçekleri, yasak dünyaları, ırkların ve sınıfların hengamesini anlatırken Nope’ta daha soyut ve görsel bir anlatım kullanıyor. Burada salt ırkların, sınıfların uğraşı yok tiplerin savaşımı da kelam konusu. İnsan da bir tıp hayvan, besi zincirine ondan daha üstün bir yırtıcı gelince kendini korumak zorunda kalıyor. Bu öylesine canavar bir varlık ki insanın ruhunu, tutkularını, hırslarını, hayallerini yutuveriyor. Nope’un hem direktörü, hem senaristi hem de imalcisi olan Jordan Peele senaryosunu Covid ve meskene kapanma devrinde yazmış.
“Herkes meskeninde karantinaydı, Şov, gösteri, sinema kesiminde hiçbir şey yapılamadı, beşerler her türlü cümbüşten uzak kaldılar. 2020’deki boğucu atmosferden, travmatik kapanmalardan esinlendim. Nope’daki düşman öbür bir dünyadan geliyor, gökyüzünden insanları tehdit ediyor” diyen Peele, Nope’u Eski Ahit’in Nahum kitabından bir alıntıyla başlatıyor:
“Seni pislikle sıvayıp rezil edeceğim. Herkes seni seyredecek. Nahum 3:6”.
Çölün ortasında yaşayan siyahi Haywood ailesi Hollywood için at eğitir ve kiralar. Otis Haywood’un (Keith David) büyük büyük dedesi sinema tarihinde birinci fotoğraf dizisinde oynamıştır. Eadweard Muybridge’in 1878 tarihinde çektiği The Horse in Motion çok ünlüdür ancak hiç kimse sinema tarihinin birinci starı, birinci dublörü, birinci hayvan eğitmeni jokeyi bilmez. Şov ve cümbüş bölümünde siyahiler daima görmezden gelinmiştir. Amerikan tarihinde siyahilerin yok sayılması sinemanın ana mevzularından biridir. Bir gün gökten metal cisimler yağar, bu kesici cisimler Otis’I yaralar. Ağır yaralarından dolayı Otis ölünce çiftlik OJ (Daniel Kaluuya) ile kızkardeşi Emerald’a (Keke Palmer) miras kalır..
Reklam sineması için gelen Hollywood grubu bu sefer OJ’iyle çalışmak zorundadır. OJ’nin tüm ikazlarına rağmen oyuncu ve asistan atın ardında durunca at onları teper. OJ, babasının “Her atı ehlileştiremezsin, atlar içgüdülerine nazaran hareket edip alanlarını korurlar” kelamını hatırlar. Reklam takımı çekimi bırakınca iki kardeş 1998’de Gordy Konutunda isimli sitcomun çocuk yıldızı Çinli Jupe’un (Steven Yeun) Yabanî Batı temalı cümbüş parkına sarfiyatlar.
Çocukken Gordy Evinde’de yaşadığı ürkütücü olaya karşın (filmin en tesirli sekanslarından biridir) Jupe gösteri dünyasını terketmemiştir, eski ününe kavuşmak ve varlıklı olmak istiyordur. Yırtıcı Batı efsanesini (!) yaşamak isteyen tek tük turistten aldığı bilet paralarıyla yönetim eder. OJ, içedönük, sakin, büyük büyük dedesinden gurur duyduğu için işini severek yapar, hırslı,dışa dönük Emerald’ın ise gözü yukarılardadır. Gökyüzünde uçan daire gören OJ’yi rahat bırakmayan Emerald uzay gemisinin imgelerinden çok para kazanmayı amaçlar.
War of the Worlds, Close Encounterk of the Third Kind, Independence Day üzere Hollywood’un kült bilim kurgularından etkilenen Jordan Peele, Nope’u atların isimlerine ve realite gösteri yıldızı Maymun Gordy’ye nazaran bölüyor, şov dünyasının ne kadar acımasız, duyarsız olduğunu, insanın hayvanları ve doğayı daima nasıl sömürdüğünü, imaj, ün, gösteri bağımlılığını, medyada gerçeklerin nasıl çarpıtıldığını özgün bir anlatımla, düşsel bir sinematografiyle (Hoyte van Hoytema), büyüleyici özel efektlerle (Guillaume Rocheron), etkileyici bir müzikle (Michael Abels) izleyiciye aktarıyor.
Peele, sanat mı ticaret mi kıymetli sorusunu soruyor, doğalın, safın içine para girince her şeyin kirlendiğini vurguluyor. Gökyüzünden gelen düşmana, tehlikeye karşı savaşan insan tüm gücüyle alanını, bölgesini muhafazaya çalışıyor tıpkı atlar ve Maymun Grody üzere.
Jordan Peele’in yazıp yönettiği, yapımcılığını üstlendiği, Daniel Kaluuya, Keke Palmer, Steven Yeun, Brandon Perea, Michael Wincott, Terry Notary’nin oynadığı Nope (Hayır/ 2022) bugün gösterime girdi.