Sağlık-Sen Genel Lideri Semih Durmuş, Sağlık-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (SASAM) tarafından sıhhatte şiddetle ilgili birçok bulgunun yer aldığı ‘Sağlıkta Şiddet Araştırması’nı, Memur Sendikaları Konfederasyonu’nda (Memur-Sen) düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
Durmuş, sıhhat çalışanlarının ağır çalışma şartları, uzun mesailer ve nöbetler, fiyat adaletsizliği ile hem şahsî hayatlarını hem aile hem de toplumsal ömürlerinin olumsuz etkilendiğini söyledi. Bu problemlere şiddetin de eklendiğini söz eden Durmuş, “Sağlık çalışanlarının tamamı, mesleksel ömürlerini şiddetle burun buruna geçiriyor. En son mayıs ayında sıhhatte şiddet cürmü, katalog kabahat kapsamına sokuldu. Geçtiğimiz yıllarda da caydırma emelli yasal düzenlemeler yapılmıştı. Ne yazık ki tüm bu düzenlemelere karşın şiddet artarak devam ediyor. Bu da demek oluyor ki yasal düzenlemelerle sorunun önü alınamıyor. Zira sorun çok istikametli olduğu üzere çok boyutlu da. Bu türlü olduğu için de sıhhat işçilerinin can güvenliği risk altında olmaya devam ediyor” diye konuştu.
‘GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN ARTIRILMAYA BAŞLANDIĞINI GÖRÜYORUZ’
Semih Durmuş, Sağlık-Sen olarak her ay tertipli olarak sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet raporunu yayınladıklarını anımsatarak, şunları kaydetti:
“Bu bilgilere nazaran; ülkemizde 2022 yılının birinci 6 ayında 136 sıhhatte şiddet olayı yaşandı. 234 saldırgan tarafından gerçekleştirilen olaylarda 226 sıhhat işçisi, şiddetin kurbanı oldu. Elbette bu sayılar bizim tespit edebildiklerimiz. Gerçek tablo, bu dataların çok daha fazlası. Bu vahim tablo, gelinen noktayı açıkça ortaya koymaktadır. Konya’da Tabip Ekrem Karakaya’nın misyonu başında bir hasta yakını tarafından kurşunlarla katledilmesi, herkese sorunun ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösterdi. Hocamıza bir kere daha Allah’tan rahmet diliyorum. Yaşanan bu elim hadisenin akabinde kimi hastane girişlerinde güvenlik tedbirlerinin artırılmaya başlandığını görüyoruz. Bu adımın, ülke genelinde ivedilikle yaygınlaştırılmasını temenni ediyoruz. Sıhhat merkezlerinin yol geçen hanı, sıhhat çalışanlarının da sahipsiz olmadığı herkese kararlılıkla gösterilmelidir.”
‘ARAŞTIRMA 2 BİN 124 SIHHAT ÇALIŞANI İLE GERÇEKLEŞTİRİLDİ’
Durmuş, SASAM tarafından hazırlanan Sıhhatte Şiddet Araştırması’nın 2 bin 124 sıhhat çalışanı ile gerçekleştirildiğini kaydederek, “Katılımcıların çalışma özellikleri incelendiğinde, çalışanların yüzde 58’inin 40 ila 60 saat ortasında çalıştığı görülmektedir. Bu oran, olağan bir memurun haftalık çalışma saati olan 40 saatin epey üzerindedir. Bununla birlikte yüzde 12’sinin çalışma saatleri 60 saatten de fazladır. Bu durum, sıhhat çalışanlarının çalışma müddetlerinin uzunluğuna işaret etmektedir. Bunun yanında çalışma standartlarının masa başı olmadığı, daima tempolu bir halde, farklı sıhhat sıkıntıları olan, farklı bireylerle muhatap oldukları unutulmamalıdır. Sıhhat çalışanlarının yüzde 82’si iş yerinde şiddetle müsabaka konusunda kaygı yaşadıklarını belirtmişlerdir. İştirakçilerin yüzde 71’i ise daha evvel çalışma arkadaşlarının şiddete maruz kaldığına tanıklık etmiştir. Yani şiddet, çalışanlar için hayali bir anlatı değildir. Meslek hayatı boyunca en az bir kere rastgele bir şiddet tipine maruz kaldığını belirtenlerin oranı ise yüzde 67’dir. Sıhhatte fizikî şiddetin vuku bulma oranı yüzde 25, ruhsal, sözel şiddetin gerçekleşme oranı da yüzde 66’dır. Gerisi farklı şiddet çeşitlerine giriyor. Bu da demek oluyor ki her 4 sıhhat çalışanından 1’i fizikî şiddete, her 10 sıhhat çalışanından 7’si ruhsal, sözel şiddete maruz kalmaktadır” tabirini kullandı.
‘ŞİDDETİN EN FAZLA GERÇEKLEŞTİĞİ YER ÖNCELİKLİ ACİL SERVİSLER’
Durmuş, ankete katılanlar kapsamında şiddetin yüzde 48’inin hasta ve hasta yakınlarından, yüzde 34’ünün hasta yakınları tarafından, yüzde 12’sinin de hastalar tarafından gerçekleştirildiğini söyledi. Durmuş, “Katılımcılar şiddet olayının yüzde 57’sinin mesai saatlerinde, yüzde 40’ının nöbet esnasında, yüzde 2’sinin ise mesai saati dışında gerçekleştiğini kaydediyor. Şiddetin en fazla gerçekleştiği yerler, öncelikli olarak acil servisler, daha sonra hastane koridorları ve polikliniklerdir. Yani yoğunluğun en fazla olduğu yerler. Rastgele bir şiddet çeşidine maruz kaldığını belirten iştirakçilerin sırf yüzde 35’i yaşadıkları olayı rapor etmiştir. Anlaşılacağı üzere bu küçük bir oran. Yaşanan tüm şiddet olaylarının rapor edilmesi çok fakat çok kıymetli. Elbette yaşanan şiddet olayları sıhhat çalışanlarının ruhsal halini ve iş performanslarını da etkilemektedir. Olay sonrası sıhhat çalışanlarının yüzde 52’si psikolojilerinin olumsuz etkilendiğini söylemiştir. Bununla birlikte iş performansının etkilendiğini belirten iştirakçilerin oranı ise yüzde 34’tür. Yani bozulan psikolojiyle vazifelerini yapmaya devam ediyorlar. İştirakçilerin sırf yüzde 9’u çalıştıkları kurumdaki güvenlik tedbirlerinin kâfi olduğunu düşünmektedir” değerlendirmesinde bulundu.
‘ÇÖZÜM YOLUNDAKİ ADIMLAR BİR AN EVVEL BAŞLATILMALI’
Sağlıkta şiddeti kararlı tahlil adımlarıyla büyük ölçüde azaltmanın mümkün olabileceğini tabir eden Durmuş, şu tabirleri kullandı:
“Araştırma bulgularından da anlaşılacağı üzere iştirakçiler, şiddeti önlemeye yönelik tek bir mevzu üzerinde durmamış birden fazla tahlil teklifini araştırma kapsamında paylaşmışlardır. Bu manada alınacak önlemlerin eş vakitli olması ise sıhhatte yaşanan şiddetin önlenmesinde çok daha tesirli olacaktır. Sistemde yapılacak değişiklikler, kademeli istihdam artışları, eğitimler verilmesi, toplumda hassaslık artırıcı çalışmalara yer verilmesi ve medyanın şiddet olaylarına ait haber lisanının özendirici olmaması, kısa vadede tesirini gösterecektir. Bunun yanında yaşanan olayların failleriyle ilgili isimli mercilerin müsamahakar davranmaması da hayli değerlidir. Sıhhat çalışanlarına yönelik şiddeti sıfırlamak mümkün olmasa da minimize etmek mümkün. Bunun için yapılması gereken, tahlil yolundaki adımlara bir yerden bir an evvel başlamaktır. Öbür türlü şiddet bulutunun karalığı her geçen gün artıyor. Bu durum karşısında sıhhat çalışanları korkuyor, içe kapanıyor ve meslekten ya da kamu hizmetinden uzaklaşıyor.”