20 yıldır AKP tarafından yönetilen Türkiye birçok başlıkta adeta dökülüyor. İşte, demokrasi, hukukun üstünlüğü, basın özgürlüğü, yolsuzluk ve daha uygun ömür endekslerinde Türkiye’nin dünyadaki yeri…
Son yıllarda iktisadını günden güne berbatlaşan ve para ünitesi yabancı para üniteleri karşısında büyük kıymet kaybeden Türkiye, birçok başlıkta da geriye gerçek gidiyor. İşte demokrasiden hukuka, basın özgürlüğünden, toplumsal hayata kadar bir dizi başlıkta Türkiye’nin dünyadaki yeri:
DEMOKRASİ ENDEKSİ
İngiltere merkezli araştırma ve tahlil şirketi Economist Intelligence Unit (EIU) tarafından yapılan Demokrasi Endeksi’nde Türkiye 2021 yılında 167 ülke ortasında 103’üncü oldu. Raporun Türkiye kısmında yapılan değerlendirmede, “Türkiye, bölgedeki tek ‘hibrit rejim’ ve son on yılda toplam puanda (genel değerlendirme) büyük bir düşüş kaydetti. Bu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın giderek artan otokratik idaresini kabaca yansıması” tabirlerine yer verildi.
HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ ENDEKSİ
Türkiye, 2021 Hukukun Üstünlüğü Endeksi’nde (Rule of Law Index) 139 ülke ortasında 117’inci sırada yer alıyor. World Justice Project’in 2020 endeksinde Türkiye 128 ülke ortasından 107’inci olmuştu. Türkiye, coğrafik bölgelere nazaran kategorize edilen endekste, Doğu Avrupa ve Orta Asya kümesinde bulunan 13 ülke ortasında ise Rusya’nın da gerisinde sonuncu sırada yer aldı. Raporda Türkiye, gelir kümesine nazaran ülke sınıflandırmalarına bakıldığında ise orta üst gelir kümesindeki 40 ülke ortasında 38’inci sırada yer aldı.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ ENDEKSİ
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün hazırladığı 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne nazaran Türkiye, 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer alıyor. Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye 2005 yılında 98’inci sırada yer alıyordu. Her yıl açıklanan endekse nazaran Türkiye 2010 yılında 138, 2015’te 149, 2020’de 154’üncülüğe gerilemişti. Bu gerilemede haberciliğe dönük “yoğun ve çeşitli baskılar” tesirli oldu. RSF Endeksi’nde Türkiye ile ilgili olarak şu tabirler yer aldı: “Recep Tayyip Erdoğan’ın çok yetkilerle donatılmış Cumhurbaşkanlığına ve otoriterliğine, basın özgürlüğünün hiçe sayılması ve yargı sistemine müdahaleler eşlik etti. Kimi gazeteciler, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ yahut ‘örgüt propagandası’ münasebetlerine dayandırılan keyfi kovuşturmalarda beraat etti. Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini isimli denetim aldı.”
DAHA YETERLİ HAYAT ENDEKSİ
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) tarafından hazırlanan Daha Uygun Hayat Endeksi’nde ise Türkiye 41 ülke ortasında 38’inci sırada yer alıyor. Endeks maddi hayat şartları başlığı altında konut, gelir durumu ve istihdam; ömür kalitesi başlığı altında ise toplum, eğitim, etraf, idare, sıhhat, ömür memnuniyeti, güvenlik ve iş-yaşam istikrarı kriterlerini makul göstergeler üzerinden ölçümlüyor. Hanehalkı net kullanılabilir gelir ve hanehalkı mali zenginliği kriterleri ile oluşturulan endeksin gelir kategorisinde Türkiye sondan 7’inci sırada yer alıyor.
YOLSUZLUK ALGI ENDEKSİ
Uluslararası Şeffaflık Örgütü, Yolsuzluk Algı Endeksi 2021 sonuçlarına nazaran Türkiye 180 ülke ortasında 96. sırada yer aldı. Türkiye, endekste son 10 yıl içerisinde en çok puan kaybeden ülkeler ortasında bulunuyor. 2013 yılı ile kıyaslandığında ise Türkiye 12 puan kaybederek 43 sıra geriledi. Yolsuzluk Algı Endeksi 180 ülkeyi kamu bölümü yolsuzluğuna nazaran sıralıyor. Endekste yolsuzluk, 0 ila 100 ortasında derecelendiriyor. Buna nazaran, 0 yolsuzluğun çok ağır olduğu, 100 ise büsbütün yolsuzluktan arınmış ülkelere işaret ediyor.