Birleşik Krallık perşembe günü hane halkları ve işletmeler için güç faturalarını sübvanse etme planlarını doğrulayarak, Rusya’nın gaz arzını kesmesiyle ekonomilerini bu kış donmaktan korumak için maliyetli bir yarışla öteki Avrupa hükümetlerine katıldı.
İngiltere yıllık faturayı 2.500 sterlinde sabitledi
İngiltere’nin açıkladığı plana nazaran, ekim ayından itibaren İngiltere’de her hane gelecek 2 yıl boyunca güç için yılda en fazla 2.500 sterlin (2.880 dolar) ödeyecek. Hükümet ayrıyeten önümüzdeki 6 ay ve muhtemelen daha uzun bir mühlet boyunca işletmeleri, hayır kurumlarını ve kamu kesimi kuruluşlarını güç maliyetleri konusunda destekleyecek.
Berenberg bankası analistlerinden Salomon Fiedler, “Program bilhassa en muhtaçları gaye almadığı ve daha geniş tabanlı olduğu için nispeten kıymetli olacak. Hane halkına yönelik takviye paketi yaklaşık 100 milyar sterline (Birleşik Krallık GSYİH’sinin yüzde 4’ünden fazlası) mal olabilir. İşletmeler için alınacak ek önlemler toplam faturayı yaklaşık 150 milyar sterline çıkarabilir” dedi.
Uzmanlar, İngilizlerin bu dayanağa şiddetle gereksinimi olduğuna dikkat çekiyor. Halihazırda ortalama yıllık hane halkı güç faturası bu yıl yüzde 54 artarak 1.971 sterline (2.263 dolar) ulaştı. Fiyatları sonlandırmaya yönelik yeni plan olmasaydı, faturalar ekim ayında 3.500 sterlinin üzerine çıkacak ve gelecek yılın başlarında daha da yükselecekti. İşletmeler daha da büyük artışlarla karşı karşıyaydı ve birçoğu kışı atlatamayacakları konusunda hükümet yetkililerini uyarmıştı.
‘Yapmasaydık maliyeti daha ağır olurdu’
Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, yaptığı açıklamada “Eylemsizliğin bedeli bu müdahalenin maliyetinden çok daha büyük olurdu” dedi. Parlamentoda tedbirleri açıklayan Birleşik Krallık Başbakanı Liz Truss, tedbirlerin faturasını karşılamak için güç şirketlerinin yüksek kârlarına yeni bir “talih kuşu vergisi” koyulacağı savlarını yeniden reddetti. Bunun yerine, hükümet muhtemelen faturaları sübvanse etmek için devlet borçlanmasını artırmak zorunda kalacak.
Bu planın, ülkenin mali durumunun sürdürülemez bir yola girdiğinden kaygı eden yatırımcıları ürküteceğinden korkuluyor. Ağır borçlanmanın, yatırımcıları halihazırda 37 yılın en düşük düzeyine gerilemiş olan sterlini terk etmeye ikna ederek fiyatları daha da üst çekebileceğinden telaş ediliyor.
500 milyar dolarlık müdahale
Merkezi Brüksel’de bulunan bir niyet kuruluşu olan Bruegel, geçen ay Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık’ın tüketicileri yüksek güç fiyatlarından korumak için şimdiden 280 milyar euro (280 milyar dolar) taahhüt ettiğini açıkladı.
Analiz, global güç fiyatlarının yükselmeye başladığı Eylül 2021 ile bu yılın temmuz ayı ortasında yapılan harcama taahhütlerini içeriyor. Bunlar ortasında öteki hayat pahalılığı baskılarına yardımcı olmak için alınan tedbirler de yer alıyor.
Bruegel araştırma analisti Giovanni Sgaravatti CNN Business’a yaptığı açıklamada, takviyenin büyük kısmının Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Ukrayna’yı işgal buyruğu vererek doğalgaz ve petrol fiyatlarının yükselmesine neden olduğu şubat sonundan bu yana geldiğini söyledi.
Avrupa ülkeleri gerisi arkasına paket açıkladı
Pazar günü Alman hükümeti, hane halkı ve işletmelerin güç maliyetlerini karşılamalarına yardımcı olmak için 65 milyar euroluk (65 milyar dolar bir paket açıkladı. Avusturya çarşamba günü elektrik fiyatlarını aralık ayından Haziran 2024’e kadar donduracağını açıkladı. Reuters, planın 4 milyar euroya (4 milyar dolar) mal olacağını bildirdi.
Avrupa ve Birleşik Krallık, faturaları sübvanse etmek için şimdiye kadar 500 milyar eurodan (500 milyar dolar) fazla harcama kelamı verdi. Lakin hükümetler, Rusya ile güç uyuşmazlığı kızışırken daha fazlasının yapılması gerektiğinin de farkında.
Halktv.com.tr İktisat Servisi