Bloomberg, bir Rus bankasının Türkiye’ye ruble cinsi kredi verebileceğini, Türkiye’nin de bu ruble ile Gazprom’a ödeme yapabileceğini yazdı. İki ülkenin de bu düzenekten çıkarlı çıkacağı belirten ajans, yaptırım riskine de işaret etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ortasında 5 Ağustos’ta Soçi’de gerçekleşen tepede alınan kararlardan biri de Türkiye’nin doğalgaz ödemelerinin bir kısmını Rus para ünitesi ruble ile yapılması olmuştu.
Ruble ile ödemenin sisteminin nasıl olacağı, ödemelerin ne vakit başlayacağı, Türkiye’nin rubleye nasıl erişeceği ve ödemenin ne kadarlık kısmının ruble cinsi yapılacağı konusunda kamuoyuna bilgi verilmemişti.
ABD merkezli finans ajansı Bloomberg’den mevzuya dair dikkat çeken bir tahlil geldi.
‘RUS BANKASI TÜRKİYE’YE KREDİ VEREBİLİR’
Ekonomist Selva Bahar Baziki, Alexander Isakov ve Ziad Daoud imzasıyla yayımlanan “Türkiye-Rusya gaz mutabakatı neden ikisi için de uygun?” başlıklı tahlilde, muahedenin ABD ve Avrupa tarafından güzel karşılanmayacağı fakat iki ülkenin de bu mutabakattan çıkarlı çıkabileceği vurgulandı.
Anlaşmanın mümkün sistemine değinen müellifler, Gazprombank üzere bir Rus bankasının Türkiye’ye ruble cinsi borç verebileceğini ve Türkiye’nin de bu ruble ile Gazprom’a ödeme yapabileceğini belirtti.
‘YAPTIRIM RİSKİ VAR’
Türkiye’nin kredi risk priminin yüksek olduğunu, bu nedenle Rus bankasının vereceği borca Rus hükümetinin gayriresmi ya da resmi olarak garanti verebileceğini, bunun da Türkiye’nin mevcut piyasa faizlerinin altında bir oranla borç almasını sağlayabileceğini kaydeden muharrirler, Türkiye’nin bu sayede dolar üzere rezerv para ünitelerine dönük talebinin azalabileceğini, Rusya’nın da varlıklarının dondurulması riskini azaltabileceğini öne sürdüler.
Yazarlara nazaran bu planın riski, Türk kurumlarının ikincil yaptırımlarla karşı karşıya kalma mümkünlüğü.
15 MİLYAR DOLAR İDDİASI
Bloomberg’den Fırat Kozok’un üst seviye yetkililere dayandırdığı 29 Temmuz tarihli haberde, Rusya Devlet Atom Gücü Kurumu’nun (Rosatom), halihazırda yapılacak ödemeler ve önümüzdeki iki yılda yapılacak harcamalar için yaklaşık 15 milyar dolarlık meblağı geçen haftadan beri modüller halinde Türkiye’ye aktarmakta olduğu belirtilmişti.
Yetkililerden biri, Putin’in tahıl koridorundaki arabulucu rolü nedeniyle Erdoğan’a bir jest yapmak için süreçte rol aldığını söz etmişti.
Haberde ayrıyeten, “Diğer yetkililerin verdiği bilgiye nazaran, kelam konusu paranın 5 milyar dolarlık kısmı geçtiğimiz hafta Türkiye’ye ulaştı. Bu hafta sonuna kadar 5 milyar dolarlık ikinci kısmın de ulaşması bekleniyor. Son kısım ise önümüzdeki hafta Türkiye’de olacak. Rosatom, gelen paranın bir kısmını vadesi gelen ödemeleri için kullanacak, geri kalanını da iki yıl boyunca Türkiye’de tutacak” sözleri yer almıştı.
Bu haberle birebir gün, projenin inşaat etabında yer alan IC İçtaş İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. şirketinin kontratının Rus Rosatom tarafından feshedildiğinin ortaya çıkması da iki gelişmenin birbiriyle alakalı olup olmadığı sorularının gündeme gelmesine neden olmuştu.
Son üç haftada Merkez Bankası’nın (TCMB) brüt rezervi 15,4 milyar dolar artarken, hükümet yetkilileri de Rusya’dan para geldiğini doğrulamıştı.