Dün akşam Polonya’nın Ukrayna hududundaki Przewodow köyün vuran ve 2 kişinin vefatına neden olan füze saldırısı NATO’yu adeta alarm haline geçirdi.
KİMİN FIRLATTIĞI BİLİNMİYOR
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda mevzuya ait birinci açıklamasında füzeyi kimin attığına ait ellerinde net bir ispatın olmadığını söyledi. Ukrayna Devlet Lideri Zelenski Polonya’yı vuran füzenin Rusya’dan fırlatıldığını argüman ederken ABD Lideri Joe Biden ise füzenin Rusya’dan fırlatılmasının düşük bir mümkünlük olduğunu duyurdu.
NATO’NUN 4. VE 5. UNSURU GÜNDEMDE
Füzenin kim tarafından neden fırlatıldığı gizemini korurken gözler NATO’nun bahse ait atacağı adımlara çevrildi. Lider Andrzej Duda’nın ofisi, NATO’nun 4. hususuna başvurmayı düşündüklerini açıkladılar.
NATO üyelerini acil toplantıya çağırmayı öngören 4. unsur sonrası NATO’nun 5. unsurunun devreye girebileceği düşünülüyor.
NATO’nun 5. hususuna nazaran, bir müttefike yapılan taarruz, tüm müttefiklere yapılmış sayılıyor ve NATO üyeleri hücum yapılan ülkeye dayanak sağlamak zorunda kalıyor.
Polonya ulusal güvenlik şefi Jacek Siewiersk ve Polonya hükümet sözcüsü Piotr Muller acil durum toplantısı sonrası açıklama yaptı
GUARDİAN: OLAY KRİTİK EŞİĞİN ALTINDA KALABİLİR
Peki kelam konusu tansiyon NATO’nun 5. unsuruna kadar sarfiyat mi? The Guardian gazetesinde yer alan bir tahlilde, İki kişinin öldüğü olayın NATO’nun kolektif hareketini harekete geçirmek için gereken eşiğin altında kalabileceği belirtildi.
“TEK BİR ÜYE DEVREYE SOKAMAZ”
Varşova’nın şimdiye kadar 5. husustan bahsetmediğine dikkat çekilen tahlilde ABD’nin eski NATO büyükelçisi Ivo Daalder’in açıklamaları yer aldı.
5. unsurun yalnızca tek bir üye tarafından devreye sokulamayacağını belirten Daalder, NATO müttefiklerinin son olarak 11 Eylül akınlarında 5. unsura başvurduğunu belirtti.
“DÜŞEN FÜZE RUSLARA İLİŞKİN OLSA BİLE YETERSİZ KALIR”
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Strateji ve Teknoloji Yöneticisi William Alberque ise Polonya’ya düşen füzenin Ruslara ilişkin olduğu ortaya çıksa bile bunun 5. unsur için yetersiz kalacağını savundu.
Alberque, “kasıtlı taarruzlar bir münasebettir lakin kazara ateşlenen füzeler o denli değil” tabirlerini kullandı.
Polonya dünkü gelişme sonrası güvenlik tedbirlerini artırdı
NATO HANGİ ADIMLARI ATACAK?
Çoğu uzman Polonya’daki durumun Rusya ve NATO ortasında büyük bir çatışmaya yol açacağını düşünmüyor. Pekala NATO bundan sonra hangi adımları atacak?
NATO’nun Rusya savaşındaki hali şimdiye kadar direkt müdahale yerine Ukrayna’yı destekleme ve Rusya’yı caydırma eksenindeydi.
Ancak Polonya saldırısı sonrası askeri yardım tarafında bir adım atılmasını konusunda bir tartışma yaşanabilir.
UÇUŞA YASAK BÖLGE MÜMKÜN MÜ?
Polonya hududunda yaşanan olay, Batı Ukrayna üzerinde NATO hava savunma sistemleri tarafından uygulanan uçuşa yasak bölge davetlerini da geri getirdi. Davet bilhassa Baltık ülkelerinin önderlerinden gelse de NATO’nun rolünün bu halde genişletilmesine ABD ve başka NATO müttefiklerinin sıcak bakmayacağı düşünülüyor.
NATO takviyeli bir uçuşa yasak bölgenin uygulanması, hava kuvvetlerini Rusya ile direkt çatışma riskine sokar ve yetkililer daha evvel bu türlü bir hareketin pek muhtemel olmadığını söylemişlerdi.
ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP) ABD’li yetkililere dayandırdığı haberinde, birinci bulguların Polonya’ya düşen füzenin Ukrayna güçleri tarafından bir Rus füzesini engellemek için ateşlendiğini gösterdiğini yazdı.