Hazal Yalın
Bu hafta seçkimizde Türkiye’yi direkt yahut dolaylı olarak, lakin her halükârda yakından ilgilendiren haberler var.
‘Rusya vatandaşları 2022’de Türkiye’de 16312 gayrimenkul aldılar’
Rusya vatandaşları 2022’de Türkiye’de 16312 mesken ve daire aldılar. TÜİK bilgilerine nazaran böylece Rusyalılar ülkede gayrimenkul alımında liderliğe yükseldiler.
RBK’nın haberine nazaran geçen yılın sayıları, Rusya vatandaşlarının toplam 5400 gayrimenkul aldıkları 2021 sayılarını üçe katladı. Ayrıyeten 2022’deki süreç sayısı da 2016-2021 ortasında satın alınan toplam daire ve mesken sayısını aştı. Rusyalılar 6 yılda 1620 kadar gayrimenkul almışlardı.
Türkiye’de gayrimenkul alımında Rusyalıları İran vatandaşları takip ediyor. İranlılar 2022’de 8233 gayrimenkul aldılar. Üçüncü sırada ise Irak vatandaşları var (6241 gayrimenkul). Türkiye’de gayrimenkul almanın tanınan olduğu birinci 10 ülke ortasına Almanya, Kazakistan, Ukrayna, Afganistan, Kuveyt, Azerbaycan ve ABD de giriyor.
Türkiye’de 2022’de toplam 1,48 milyon gayrimenkul alınmış, satışlar bir evvelki yıla nazaran yüzde 0,4 düşmüş. Yabancılara toplam 67490 konut satılmış; bu, 2021’e nazaran yüzde 15,2 daha fazla. Bu tıpkı vakitte son 10 yılın rekoru. Gayrimenkul alımı için en tanınan kentler İstanbul (24953), Antalya (21860) ve Mersin (4316).
Bloomberg dün, komisyonculuk şirketi Betterhomes datalarına dayanarak, 2022’de Rusyalıların Dubai’de gayrimenkul alımında da başkan olduklarını yazmıştı. Toplam 86000 süreç yapılmış; bunların toplam bedeli de 208 dirhem (yaklaşık 56,6 milyar dolar) civarında. Gayrimenkul alımında en üstteki başka iki ülke ise Britanya ve Hindistan; onları İtalya ve Fransa takip ediyor. (Vedomosti, 17 Ocak)
‘Suudi Arabistan petrodolardan uzaklaşıyor mu?’
Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cadaan, şu anda fiilen bütün süreçler Amerikan dolarıyla yapılıyor olsa da her ülkenin kendi parasıyla da petrol satışı yapabileceklerini açıkladı. Petrol satışının petrodolar üzerinden yapıldığı düşünülürse, dünyanın en büyük petrol ihracatçısının bu prensiplerden uzaklaşması, doların dünya rezerv parasında temel hesap ünitesi olarak önder rolünü sarsabilir. …
Yeni bir şema oluşmaya başladı: petrol süreçlerinin büyük kısmı eskisi üzere dolar olarak yapılıyor, lakin Rusya, İran ve Venezuela’nın Hindistan, Türkiye ve Çin’e satışları, Çin yuanı başta olmak üzere öbür paralar cinsinden söz ediliyor. Bu şema sıkıntısız değil fakat en azından dünya pazarında diğer türlü de çalışılabileceğini gösteriyor.
Kasımda Çin Lideri Si Tsinpin Suudi Arabistan’ı ziyaret ederek Arap ülkesinden daha çok petrol alma kelamı verdi, lakin bu ortada süreçlerin yuan olarak ödenmesi isteğini da tabir etti. Bugün krallık, maliye bakanının ağzından, bu türlü bir şemaya karşı olmadığını ve karbon eserlerinin en büyük alıcıları olan Hindistan, Türkiye, Mısır vb. ile mali işbirliğini de geliştirmek niyeti güttüğünü açıklıyor. Hasebiyle, kelam konusu olan şey şu: daha evvel ABD’deki muteber ve istikrarlı maksatlarda ağırlaşan Suudi yatırımlarını çeşitlendirmek istiyorlar. … (D. Migunov / İzversiya, 19 Ocak)
‘Türkiye ile dış ticarette yüzde 84 artış’
Federal Gümrük Hizmetleri (FTS) Başmüsteşarı Ruslan Davıdov’un açıklamasına nazaran FTS, 2022’de Rusya’nın ithalatının fizikî hacim olarak yüzde 16 daraldığını tespit etti. Davıdov şöyle dedi: 2022’de ihracat ve ithalat esaslı değişiklikler yaşadı. İthalat temel itibariyle Avrupa ülkeleri hesabından azaldı ve ön datalara nazaran bu, yüzde 16 civarında oldu.”
Davıdov, Rusya’nın geçen yılki en önemli ticaret ortaklarının Çin, Türkiye, Hollanda, Almanya ve Belarus olduğunu söyledi. Çin’le ticaret hacmi yüzde 28, Türkiye’yle yüzde 84, Belarus’la yüzde 10 arttı. Hollanda’yla yüzde 0,1, Almanya’yla ise yüzde 23 düştü.
2022’de Rusya ve Çin ortasında dış ticaret 190,27 milyar dolara yükselerek yüzde 29,3 arttı. Bu, iki ülke tarihinde rekor. Rusya Dışişleri, iki ülkenin ticaretinde ulusal paraların hissesinin yarıya yaklaştığını açıklamıştı. Japonya ile Rusya ortasındaki ticaret hacmi de yüzde 6,2 artarak 2,56 trilyon yene (19,96 milyar dolar) yükseldi. (L. Keffer / Kommersant, 20 Ocak)
‘AB doğalgaz tedarikçilerini çeşitlendirebilecek mi?’
Amerikan sıvılaştırılmış gazı Avrupa pazarını büsbütün doldurmayı hedefliyor, fakat Brüksel’deki yetkililer aşikâr ki tekrar diğer bir tedarikçiye bağımlılığa hazır değiller.
Avrupa’da gaz fiyatı salı günü 30 Ağustos 2021’den beri birinci kere bin metreküpte 600 doların altına düştü., ancak günün sonuna yanlışsız 661 dolarda sabitlendi.
Yakıt fiyatlarına Avrupa’daki sıcak hava tesirde bulunmaya devam ediyor. Hava sıcaklıkları lakin bu hafta mevsim normallerine döndü. Lakin uzmanlar, gaz tüketiminin azalmasıyla AB pazarında meydana gelen fazlayı da kıymetli sayıyorlar. Ayrıyeten ocak başından beri AB’de üretilen elektrik gücünde rüzgârın ortalama hissesi çok yüksek ve yüzde 26’yı da aşıyor; geçen pazar bütün müşahede devrinin rekorunu kırarak yüzde 35,4 olarak tespit edildi.
Dolayısıyla Avrupa’nın yeraltı depolama tesislerindeki gaz rezervleri daha az tüketiliyor; şu an itibariyle yüzde 81,49 doluluk var. Bu, daha evvel kış aylarında hiç görülmemişti. …
Bununla birlikte Brüksel’deki yetkililer bütün yumurtaları birebir sepete koymamak için tedarikçileri çeşitlendirme siyasetini devam ettiriyorlar. Salı günü Davos’ta Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdülrahman el Teşhis, Katar’ın önümüzdeki yıllarda Avrupa da dahil memleketler arası pazarlara gaz tedarikini artırma planlarının Avrupalılar için çok faydalı olacağını söyledi. … (M. Makarov / Rosbalt, 18 Ocak)
‘Türkiye ve Yakındoğu şirketleri tanker alıyor’
Yakındoğu ve Türkiye şirketleri batının Rusya petrol eserlerine karşı yaptırımlar getirmesinin arifesinde uzmanlaşmış tankerler alıyorlar. Avrupalı armatörler de birebir formda davranıyor. AB’nin Rusya petrol eserlerine ithalat yasağı koyması, akışın istikametinin değişmesine ve yolların uzamasına neden olacak. Satın alınan teknelerin sahipleri bu koşullarda yeterli para kazanmayı bekleyebilirler.
Gemi komitecilerinin bilgilerine nazaran geçen hafta Türkiyeli ve Yakındoğulu şirketler petrol eserleri nakliyeciliği için 8 tanker satın aldılar. Banchero Costa’nın datalarına nazaran 14 yaşındaki Lumen N ve Aurora N, Türkiye’den kimliği meçhul şirketler tarafından 23 milyon dolara alındı. Compass Maritime ise Yunanlı tanker imparatorluğu Tsakos Group’un Rusya’dan petrol eserlerine yaptırım getirilmesinin arifesinde bütün filosuyla yakıt nakliyatına geçtiğini söylüyor. Yaklaşık 18 yaşındaki 6 tanker için Yakındoğulu alıcılar 126 milyon dolar ödediler. Gemi başına 21 milyon dolar. (EADaily, 19 Ocak)