Türkiye Hazır Beton Birliği Lideri Yavuz Işık, “Her yıl on binlerce yeni konut yapılsa da nüfusun değerli bir oranı hala sarsıntıya dayanıksız eski yapılarda ikamet etmektedir. Ne vakit, nerede ve ne şiddette olacağını bilemediğimiz sarsıntı, yeni acılara neden olmadan riskli yapıların hemen dönüştürülmesi gerekmektedir.” dedi.
Türkiye’de standartlara uygun beton üretilmesi ve inşaatlarda gerçek beton uygulamalarının sağlanması için 1988 yılından bu yana çalışan Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), 17 Ağustos 1999’da yaşanan zelzele felaketinin 23. yıl dönümünde bir sefer daha sarsıntı gerçeğini hatırlattı. Geçmişte yaşadığımız zelzelelerde olduğu üzere, gelecekte olacak sarsıntılara karşı önlem alınmazsa büyük can ve mal kaybına uğrayacağımıza dikkat çeken Türkiye Hazır Beton Birliği İdare Konseyi Lideri Yavuz Işık, “Türkiye Sarsıntı Tehlike Haritası’nı incelediğimizde nüfusumuzun yüzde 70’ten fazlasının sarsıntı tehlikesi yüksek olan bölgelerde yaşamakta olduğunu görüyoruz. Her yıl on binlerce yeni konut yapılsa da nüfusun değerli bir oranının hala zelzeleye dayanıksız eski yapılarda ikamet etmektedir. Ne vakit, nerede ve ne şiddette olacağını bilemediğimiz sarsıntı, yeni acılara neden olmadan riskli yapıların hemen dönüştürülmesi gerekmektedir. Resmî bilgilere nazaran 6,7 milyon konut risk altındadır. Yılda 100-200 bin adet konut dönüşümü ile bu risk kısa vadede maalesef ortadan kalkmayacaktır.” dedi.
BÜTÜN PAYDAŞLAR FAAL ROL ALMALI
Depremlerin ekonomik tesirlerine de dikkat çeken Yavuz Işık, “Özellikle İstanbul üzere ticaretin, endüstrinin ve değerli üst ve altyapıların olduğu büyükşehirlerde olabilecek büyük bir sarsıntının karamsar senaryosu yalnızca mümkün can kayıpları ile değil, ülke iktisadına vuracağı darbe ile de değerlendirilmelidir. Bu nedenle, kentsel dönüşümün suratını azaltan meselelerin çözülmesi ehemmiyet arz etmektedir. Bu problemlerin çözülmesi ile vatandaşların inançlı ve konforlu hayat alanlarına kavuşması sağlanabileceği üzere, inşaat kesiminin canlanması, kalkınmaya ve istihdama katkı vermesi de sağlanacaktır. Bu nedenle T.C. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından her yıl en az 300 bin konutun dönüştürülebilmesi için süreçte yer alacak bütün paydaşlar etkin rol almalıdır. ” diye konuştu.
KALİTELİ BETON HAYAT KURTARIR
Kaliteli beton kullanımı ve kontrol ile zelzelesi az hasarla atlatmanın mümkün olduğunu vurgulayan Yavuz Işık: “Hazır beton alanında kaliteyi garanti altına almayı hedefleyen Birliğimiz, Kalite Garanti Sistemi (KGS) ile hazır beton tesislerinin üretim kaidelerini, teknik ve laboratuvar altyapısını, işçi yeterliliğini denetleyerek kaliteli ve yüksek dayanım sınıflarında beton üretimi gerçekleşmesini sağlamaktadır. Yeni yapıların inşasında ve kentsel dönüşüm çalışmalarında kullanılacak KGS dokümanlı kaliteli hazır beton, mümkün bir sarsıntıda birçok hayat kurtaracaktır.” dedi.
KGS SİSTANİ’NE DAVET EDİYORUZ
Türkiye’de üretilen betonların yüzde 65’inin Türkiye Hazır Beton Birliği üyeleri tarafından KGS evraklı olarak üretildiğinin altını çizen Yavuz Işık: “Depreme karşı sağlam yapılaşma için bu oranın çok daha yüksek olması gerekmektedir. KGS Sistemi’ne katılan beton tesisleri, ağır denetimler sonucunda daha stabil ve sürdürülebilir bir üretim yapmaktadır. Böylelikle, hem kaliteli hem de ekonomik bir üretim elde edilmektedir. Standartlara uygun üretimin sağlanmasıyla beton üreticisi ile tüketici ortasında itimat oluşmaktadır. Kesimdeki bütün üreticilere tarafsız ve yanlışsız bir kontrol uyguladığı için KGS Dokümanlı beton üreticileri bilhassa tercih edilmektedir. Günümüzde birtakım itibarlı projelerin teknik şartnamelerinde beton üreticisi firmaların KGS evraklı THBB üyesi olmalarının ön koşul olarak talep edilmesi, bizler için sevindiricidir. Bu doğrultuda, bütün beton üreticilerini standartlara uygun üretim yapmak üzere KGS Sistemi’ne davet ediyoruz.” dedi.
2018 Türkiye Bina Sarsıntı Yönetmeliğinin binalarda en az C25 dayanım sınıfı betonun kullanılmasını öngördüğünü söyleyen Yavuz Işık, “Betonarme yapıların uzun yıllar boyunca sarsıntıya karşı sağlam olabilmesi için dış etraf tesirlerine de sağlam olacak formda boşluksuz ve geçirimsiz olması gerekmektedir. Bu dayanıklılığın yani dürabilitenin sağlanması için, beton dayanım sınıflarının daha da yükseltilmesi çok kıymetlidir. Bu nedenle THBB, betonun ve münasebetiyle betonarme yapının dayanıklılığı için taşıyıcı beton olarak en düşük C30 sınıfı betonun kullanılmasını önermektedir. Dayanım sınıfı kadar değerli olan bir husus da, betonun servis ömrü boyunca performansını belirleyecek olan “Çevresel Tesir Sınıfı”dır. Örneğin; bir binanın bir kıyı bölgesinde yahut bir İç Anadolu ovasında yahut ziyanlı yeraltı sularının bulunduğu bir yerde inşa edilecek olmasına bağlı olarak, farklı çevresel tesir sınıfları seçimi kelam mevzusudur. Bu örnekteki her üç binanın servis ömrü boyunca maruz kalacağı çevresel tesirler birbirinden farklı olacaktır. Yanlışsız çevresel tesir sınıfı seçilip buna nazaran beton kullanılmazsa, yapıda uzun vadede bozulmalar meydana gelecek, öngörülen servis ömrü ve sarsıntıya dayanıklılık azalacaktır. Projeye uygun çevresel tesir sınıfının hakikat bir halde belirlenmesi noktasında projeyi yapan mühendise ve denetlenmesi konusunda bilhassa Yapı Kontrol Sistemi’ne büyük rol düşmektedir. Hakikat belirlenmiş çevresel tesir sınıfında, yüksek dayanımlı ve kalite dokümanlı betonlarla inşa edilen standartlara uygun olarak tasarlanmış ve denetlenmiş binaların zelzelede alacağı hasarın daha az olacağını öngörebiliyoruz.” dedi.