Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde, 82 yaşında hayatını yitiren Rasim Özdenören, yarın Eyüp Sultan Camii’nde öğlen namazı kılınacak cenaze namazının akabinde toprağa verilecek.
Erdoğan’dan taziye mesajı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rasim Özdenören için taziye bildirisi yayınladı.Erdoğan, toplumsal medya hesabından paylaştığı iletisinde, “Edebiyatımızın büyük ustalarından, Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Mükafatı sahibi, ‘Gül Yetiştiren Adam’ Rasim Özdenören’in vefatını teessürle öğrendim. Sayın Özdenören’e Allah’tan rahmet niyaz ediyor, ailesine, sevenlerine ve tüm edebiyat topluluğuna başsağlığı diliyorum” dedi.
Edebiyatımızın büyük ustalarından, Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü sahibi, “Gül Yetiştiren Adam” Rasim Özdenören’in vefatını teessürle öğrendim.
Sayın Özdenören’e Allah’tan rahmet niyaz ediyor, ailesine, sevenlerine ve tüm edebiyat camiasına başsağlığı diliyorum.
— Recep Tayyip Erdoğan (@RTErdogan) July 23, 2022
Rasim Özdenören kimdir?
Rasim Özdenören İstanbullu mühendis Hakkı Özdenören ile Kahramanmaraşlı Ayşe Özderen‘in oğlu olarak 1940’ta Maraş’ta dünyaya geldi.
Şair Alaeddin Özdenören’in ikiz kardeşi olan muharrir, ilkokula Kahramanmaraş’ta başladı, babasının vazife yeri değişikliği nedeniyle Malatya’da devam etti. İlkokulu 1952’de tamamlayan Özdenören, 1955’te Tunceli Ortaokulu’ndan mezun oldu.
Rasim Özdenören, Kahramanmaraş Lisesi’nde, Erdem Bayazıt, Hasan Seyithanoğlu, Sait ve Cahit Zarifoğlu kardeşlerle arkadaş oldu.
Öğrencilik yıllarında arkadaşlarıyla birlikte, o periyot yayınına orta verilen Maraş Lisesinin Atak mecmuasını yine çıkardılar.
İlk öyküsü Varlık’ta 1957’de yayınlandı
Yazarın birinci kıssası, “Akarsu”, Varlık mecmuasında 1 Ocak 1957’de çıktı. Tıpkı mecmuada, “Kasap” ve “Bayır Dereden Öyküler” isimli yapıtları de yayınlandı. Özdenören’in birinci kıssaları 1957-1958 ortasında Türk Sanatı ve Arayış mecmualarında okuyucuyla buluştu.
Lise tahsilini 1958’de tamamladı.
Üniversite tahsili münasebetiyle ailesiyle İstanbul’a taşınan Özdenören, İstanbul Üniversitesinde, İktisat Fakültesi Gazetecilik Enstitüsünü 1964’te, Hukuk Fakültesini ise 1967’de bitirdi.
Sezai Karakoç ile 1962’de tanışan Özdenören, 1964-1965’te Yeni İstiklal Gazetesi’nin sanat sayfasını yönetti, 1950’li yıllarda yazdığı, “Eskiyen”, “Oda”, “Yolda”, “Kan Otları”, “Mani Olunmuş Adam”, “Ricat”, “Çark”, “Sabah”, “Koridor” ve “Düğüm” isimli kıssalarını birebir sayfada yayımladı.
Özdenören, 1969’da Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Fazilet Bayazıt ve Alaeddin Özdenören ile Edebiyat mecmuasının kurucuları ortasında yer aldı.
Üniversitenin akabinde gittiği Ankara’da, Devlet Planlama Teşkilatında (DPT) uzman yardımcısı olarak işe başladı.
Akif İnan ve Erdem Bayazıt üzere isimlerle 1969’da, Nuri Pakdil’in yayımladığı Edebiyat mecmuasında yazılar yazan Özdenören, “Kalkınma İktisadı” bahisli yüksek lisans çalışması için 1970’te ABD’ye gitti. New Mexico Üniversitesi’nde tezini tamamlayamadan geri dönerek, Eylül 1971’de Ayşe Çalkaya ile Kahramanmaraş’ta evlendi. İkilinin, Ömer Ümran ile Merve ismini verdiği iki çocuğu dünyaya geldi.
Bursa’da yedek subay işçi okulunda 1972’de 6 ay eğitim gören Özdenören, kışla misyonu için Mart 1973’te Şırnak’a gitti. Askerliğini 1974 Şubat’ında tamamladı.
‘7 Hoş Adam’
Rasim Özdenören, 1975’te Kültür Bakanlığına bakanlık müşaviri olarak atandı, 1977-1978’de müfettiş olarak çalıştı.
Kültür Bakanlığı’ndaki misyonundan 1978’de ayrılan müellif, 1980’de DPT’de yine çalışmaya başladı. Burada uzman, yayın ve temsil dairesi başkanlığı, genel sekreter yardımcılığı ve müşavirlik üzere çeşitli vazifelerde bulunduktan sonra genel sekreter iken 2005 yılında bu kurumdan emekli oldu.
Cahit Zarifoğlu, Mehmet Akif İnan, Fazilet Bayazıt ve Alaeddin Özdenören
Özdenören, 1967’de birinci kitabı “Hastalar ve Işıklar”ın akabinde 1973’te “Çözülme”, 1974’te “Çok Sesli Bir Ölüm” isimli kitapları çıktı. Prag’da yapılan Memleketler arası TV Sinemaları Yarışması’nda Heyet Özel Ödülü’nü kazanan Çok Sesli Bir Mevt 1984’te, Çözülme ise 1973’te, televizyona sinema olarak uyarlandı.
Özdenören’in “Çarpılmışlar” kitabı 1977’de, “Gül Yetiştiren Adam” romanı 1979’da, “Denize Açılan Kapı” yapıtı 1983’te, Hz. Yusuf kıssasından yola çıkarak kaleme aldığı “Kuyu” 1999’da, “Ansızın Yola Çıkmak” ile “Hışırtı” 2000’de, “Toz” ise 2002’de çıktı.
Rasim Özdenören’in, Cahit Zarifoğlu, Fazilet Bayazıt, Nuri Pakdil, Mehmet Akif İnan, Alaeddin Özdenören ve Ali Kutlay’dan oluşan 7 hoş adam ortasında yer aldığı belirtiliyordu.
Bütün yapıtları İz Yayıncılık’tan çıkan Özdenören en son aylık yayınlanan Hece mecmuasının yayın direktörlüğünü üstlenmişti.
Ödülleri
1978’de İki Dünya kitabıyla Türkiye Ulusal Kültür Vakfı’nın Fikir Kısmında Heyet Özel Ödülü
1984’te Denize Açılan Kapı kitabı ile Müellifler Birliği’nin ‘Yılın Hikâyecisi Ödülü
1986’da Ruhun Gereçleri kitabı ile Türkiye Müellifler Birliği’nin Deneme Ödülü
2008’de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türk Lisan Kurumu ve RTÜK tarafından düzenlenen Karaman Türk Lisanı Mükafatı kapsamında Türkçeyi Hoş ve Hakikat Kullanan Edebiyatçı Ödülü
2009’da TBMM Üstün Hizmet Ödülü
2011’de Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve 2015’te Sakarya Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı
2015’te Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü
2016’da Star gazetesinin düzenlediği Necip Fazıl Kısakürek Hürmet Ödülü
2018’de Bayburt Üniversitesi’nin düzenlediği 2. Dede Korkut Mükafatları kapsamında Bilge Adam Ödülü
Eserleri
Hikaye: Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Mevt (1974), Çarpılmışlar (1977), Denize Açılan Kapı (1983), Kuyu (1999), Hışırtı (2000), Birdenbire Yola Çıkmak (2000), Toz (2002)
Roman: Gül Yetiştiren Adam (1979)
Deneme: İki Dünya (1977), Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler (1985), Yaşadığımız Günler (1985), Ruhun Materyalleri (1986), Yine İnanmak (1987), Baş Karıştıran Sözler (1987), Çapraz Bağlar (1987), Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı? (1987), Müslümanca Yaşamak (1988), Red Yazıları (1988), Yeni Dünya Nizamının Sefaleti (1996), Ben ve Hayat ve Mevt (1997), İpin Ucu (1997), Acemi Yolcu (1997), Kent Alakaları (1998), Yüzler (1999), Köpekçe Niyetler (1999), Eşikte Duran İnsan (2000), Yazı İmge ve Gerçeklik (2002), Aşkın Diyalektiği (2003), Düşünsel Duruş (2004) Siyasal İstiareler (2009), Açık Mektuplar (2014), Edebiyat ve Hayat (2012), Hadislerin Işığında Hz. Muhammed (2018)
Çeviri: Hayvan Çiftliği (George Orwell, 1964), İslam’da Devlet Nizamı (Mevdudi, 1967), İslam Devletinde Mali Yapı (Dr. S.A. Sıddıki, 1972)