Avrupa’nın gaz muhtaçlığının yüzde 40’ını karşılayarak kıtanın en değerli tedarikçilerinden biri olan Rusya, Ukrayna savaşının başlaması ile patlak veren güç krizinde şimdiye kadar kazanan taraf oldu.
Yükselen fiyatlar nedeni ile Avrupa önemli kasvete düşerken Moskova cebini doldurmaya devam etti ve iktisadını Batı’nın uyguladığı katı yaptırımlara karşın ayakta tutmayı başardı.
AVRUPA’YI GAZ İLE CEZALANDIRDI
Ancak Rusya Devlet Lideri Vladmir Putin’in geçtiğimiz hafta aldığı karar bu tabloyu tam aksine döndürdü. Rusya kendine uygulanan yaptırımlara misilleme olduğu düşünülen bir hareketle ‘enerji kartını’ açtı ve Avrupa’ya tedarik ettiği gazı kıymetli ölçüde kıstı.
Putin’in Avrupa’yı cezalandırmak için attığı bu adım tam da beklendiği üzere çok sayıda ülkeyi alarma geçirdi. Almanya’nın başı çektiği çok sayıda ülke doğalgaz kullanımında tasarruf kararı kapsamında katı tedbirler aldı.
PUTİN KENDİ AYAĞINA SIKTI: 14 YIL SONRA EN DÜŞÜK SEVİYEDE
Peki Rusya’nın en büyük gelir kapısı olan gaz tedarikinin büyük ölçüde kısılması Rusya’ya nasıl yansıdı?
Bloomberg tarafından bugün yayınlanan datalara nazaran Rus güç devi Gazprom’un günlük gaz üretimi 2008 yılının Temmuz ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü.
Yayınlanan datalara nazaran, devlete ilişkin güç şirketi geçen ay günde 774 milyon metreküp gaz üretti. Bu sayı Haziran ayına nazaran yüzde 14 daha az. Şirketin yıl içindeki toplam üretiminin 262.4 milyar metreküp olduğu ve bunda da geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 12 düşüş olduğunu tespit edildi.
ÇELİŞKİLİ DATALAR…
Gazprom geçtiğimiz günlerde tam sayı vermeden Çin’e Sibirya’nın Gücü boru sınırı yoluyla yapılan tedarikin yüzde 61 oranında arttığını açıklamıştı lakin son bilgiler şirketin Avrupa’dan kestiği enerjiyi Çin’e tedarik ettiği bilgisi ile çelişiyor.
ASYA PAZARLARINDA İŞLER BEKLENDİĞİ KADAR KOLAY DEĞİL
Ukrayna savaşı başladığı günden bu yana Rusya’yı kınamayan ve hatta Moskova ile bağlarını ilerleten Çin, Putin’in baş müttefiklerinden biri üzere görünüyor.
Ancak analistler Çin ve Hindistan üzere alıcıların Rusya’nın elinin eskisi kadar kuvvetli olmadığının farkında olduğunu belirtiyor. Batı’dan tecrit edilen ve giderek yalnızlaşan Rusya Asya pazarları ile daha yakın bağlar kurmaya çalışsa da çok önemli pazarlıklarla karşı karşıya kalıyor.
EN ÇOK ZİYAN GÖREN TARAF RUSYA OLACAK
Uzmanlara nazaran Rusya aldığı kesinti kararı sonrası önemli bir baskı altında. Yale Üniversitesi’nden Profesör Jeffrey Sonnenfeld bahse ait açıklamasında Rus iktisadının hali hazırda kapsamlı memleketler arası yaptırımlardan ‘ciddi halde sarsıldığını’ belirtti ve doğal gaz tedarik zincirlerini değiştirmekten en çok ziyan gören tarafın Rus iktisadı olacağını sav etti.
ŞİRKETLER KARINI KATLADI
Ukrayna savaşı ve Putin’in aldığı gaz kesintisi kararı sorası dünyada güç fiyatları süratle artarken, İngiltere merkezli güç devi BP yılın ikinci çeyreğinde yaklaşık 8,5 milyar dolar kâr ettiğini açıkladı. Şirket böylelikle geçen yılın birebir devrine kıyasla kârını üçe katlamış oldu. BP’nin 6 aylık kârı 14,6 milyar dolara çıktı. Shell de geçen hafta kâr oranını evvelki çeyreğe nazaran yüzde 26 arttırdığını ve rekor düzeye ulaştığını açıklamıştı.
FATUTAYI MÜŞTERİLER ÖDÜYOR
İngiltere’de kış aylarında güç faturalarının yıllık 3 bin 600 sterlini aşması bekleniyor.
Uzmanlar, güç faturalarının iki yıl boyunca birebir düzeyde kalmasını öngörüyor ve bu nedenle yükselen güç fiyatlarından güç şirketlerinin faydalandığını, faturayı ise müşterilerin ödediğini söylüyor.