İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, zelzele bölgesinde şimdi salgın hastalıkların kelam konusu olmadığını, önümüzdeki haftanın bu açıdan çok kritik olduğunu, tedbirler açısından bu süreyi çok aktif bir halde kıymetlendirmek gerektiğini söyledi.
DHA’nın haberine nazaran; birinci hafta arama kurtarma ve yaralıların acil tedavilerine yönelik grupların alanda faal rol oynadığını tabir eden Prof. Dr. Yavuz, artık salgın hastalık riski açısından halk sıhhati ve enfeksiyon uzmanlarının bölgede daha etkin rol oynayacağını, salgın riskinin artışa geçeceği periyoda girildiğini kaydetti. Yavuz, Suriye’deki kolera salgınının telaş verici olduğunu vurguladı.
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, dernek üyelerinden Prof. Dr. Esin Şenol, Prof. Dr. Alpay Azap ve Doç. Dr. Selçuk Özger; Hatay, Dörtyol, İskenderun, Antakya, Adıyaman, Besni, Elbistan, Antep ve Maraş’ta incelemelerde bulundu.
Prof. Dr. Yavuz, 1999 sarsıntısını yaşayan biri olarak böylesine büyük bir yıkım görmediğini vurgulayarak “Bu haftalardan sonra artık sahiden altyapı imkanlarının yetersizliği nedeniyle enfeksiyon hastalıkları, salgın hastalıklar açısından çok dikkatli olmak gerekiyor. Bu hafta bizim açımızdan tüm hazırlıkları bitirmemiz gereken çok kritik bir hafta. Şu basamakta gereğince tedbir alırsak, salgın ortaya çıkmadan ya da çıksa bile süratle baskılama bahtımız olur. O nedenle dernek olarak bu haftayı boşa harcamamayı tavsiye ediyoruz. Bölgede, bilhassa yöneticilerde ‘Hiçbir sorun yok, her şey âlâ, biz hallediyoruz’ yaklaşımı kelam konusu. Ama orada beşerler çok ağır sıkıntılar yaşıyorlar. Herkes el birliğiyle çalışmaya çok istekli. Bu çok büyük bir olay ve iş birliği yapmak çok önemli” dedi.
‘ŞU AN SALGIN YOK LAKİN, KULLANIM SUYU GELMEZSE KAÇINILMAZ’
Bölgede salgın hastalık var söylentilerinin yanlışsız olmadığını vurgulayan Prof. Dr. Yavuz, kısa mühlet içinde gerekli tedbirler alınmazsa, ishalli enfeksiyonlar başta olmak üzere pek çok bulaşıcı hastalığın süratle yaygınlaşabileceğini kaydetti. Prof. Dr. Yavuz, şu ihtarlarda bulundu:
“Depremden sonra en çok suyla bulaşan hastalıklar çok dertli olur. Bu manada içme suyu problemi yok. Ancak kâfi tuvalet ve kullanma suyu, yani paklık açısından kâfi imkan yok. Hastalıktan korunmak için ellerinizi yıkayın diyoruz biz. En çok ishalli hastalıklar görülür. Kullanma suyu ve tuvalet, salgın hastalıklar açısından çok kritik bir muhtaçlık. Kurulan çadır kentlerde dahi tuvaletler yetersizdi. Bizim açımızdan şu anda kullanma suyu ve tuvalet imkanının sağlanması natürel ki bununla birlikte konteynerlerde barınma imkanının bir an evvel sunulması çok ehemmiyet taşıyor. Bir de çok kalın giysilere muhtaçlık var.”
‘SURİYE’DE KOLERA SALGINI VAR’
Suriye’deki kolera salgınının telaş verici olduğuna da değinen Prof. Dr. Yavuz, “Suriye’de kolera salgını var. Tekrar hudutta kolera olguları görüldü. Münasebetiyle koleranın da erkenden yakalanabilmesi için, taşınabilir takımlarla, çok da teçhizat gerektirmeden yapılabilecek biçimde süratli teşhis imkanlarının, bir an evvel bölgede yaygınlaştırılması gerekiyor” dedi. Hasta başı testlerin acilen kullanıma sokulmasının çok kritik olduğuna da değinen Prof. Dr. Yavuz, “Streptokok, grip, Covid için alanda (hasta başında) test yapılabilmeli. Bu, hastaların erkenden saptanarak, en azından hasta kişinin ortamdan uzaklaştırılmasını ve bulaşmanın engellenmesine fayda. Salgının suratı azaltılabilir. Yeniden ishalli hastalıkların da erken teşhisinde kullanılabilecek birtakım kitler var, daha ucuz. Bu da temin edilmeli. İkincisi temasla bulaşan enfeksiyonlardan kaygılıyız. Uyuz, bunların başında gelir, kalabalık ortamlarda yaşayan insanlarda çok süratlice yayılabilir. Şu an uyuz salgını yok, salgın ihtimaline karşı özel solüsyonları da bölgeye ziyadesiyle temin etmişler. Ayrıyeten sarsıntıdan evvel konuştuğumuz üst teneffüs yolu enfeksiyonları, yeniden bölge için büyük risk. Bunlar içinde Beta hemolitik streptokok (strep A) invaziv (derin yerleşimli) formları görülebilir. Münasebetiyle enfeksiyon hastalıklarında bir kümeye da antimikrobik tedavi vermek gerekebilir” diye konuştu. Bölgeye çok sayıda geniş spekturumlu antibiyotikler de yığıldığını lakin, bunun yerine daha kolay formdaki antibiyotiklerin kullanılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Yavuz, aksi taktirde önemli bir antibiyotik direnci riskinin de kelam konusu olacağını kaydetti.
‘HERKESE TETANOS AŞISINA GEREK YOK’
Tetanos aşılarının yalnızca yaralılara uygulanması gerektiğini ve bölgedeki herkese tetanos aşısı yapmaya gerek olmadığını kaydeden Prof. Dr. Yavuz, kuduz açısından bölgenin riskinin arttığına da dikkat çekti. Prof. Dr. Yavuz, “Dışarıda başıboş hayvan sayısı da arttığı için ve Türkiye’de de evcil hayvan kuduzu dediğimiz; yani sokak köpeklerinde kuduz olabileceği için, o istikamette ısırıklar da artabilir. Zira herkes dışarıda şu anda. Kuduz aşısında Türkiye bir sorun yaşıyordu. Ancak zelzele bölgesine gereğince aşı ulaştırılmış. Bütün Türkiye’de kuduz aşısıyla ilgili bir tedarik sorunu vardı, o ne evrede bilmiyorum ancak zelzele bölgesinde kuduz aşısı sorunu yok şu anda. Vatandaşlarımızın bu manada korkmasına gerek yok. En kritik mevzu çocukluk çağı aşıları. Birinci basamak sıhhat hizmetleri (aile hekimliği) çok aksamış durumda şu anda. Taşınabilir sıhhat takımlarıyla bunun gerçekleştirileceğini öğrendik. Lakin birinci basamak hizmeti veren insanların kendisi de depremzede şu anda. Dışarıdan gelen gruplarla kurulmaya çalışılıyor. Bir öbür sorun da örneğin Antakya’da sıhhat kurumlarının bir birden fazla kent dışına konumlanmış. Hasta hisseden vatandaş doktora gitmek için bulunduğu çadır kente ambulans çağırmak zorunda kalıyor. Ulaşım için bir tahlil olmalı ki tabibe müracaatta gecikme olmasın. Bir de, elle dahi olsa, yazılı olarak salgın izlemi yapılması gerekiyor. 5 hastalık için bu başlatılmış, ishalli, döküntülü, teneffüs yolu hastalıkları üzere. Salgını erkenden farketmemiz için çok değerli. 5 vilayette başlamış kalan 6 ile de genişletilmesini bekliyoruz” dedi. (HABER MERKEZİ)