Düzce’de merkez üssü Gölyaka ilçesinde meydana gelen 6.0 büyüklüğündeki sarsıntıyla ilgili Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü’nde basın toplantısı düzenlendi.
Toplantıya Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar ve Bölgesel Sarsıntı Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Araştırma Vazifelisi Dr. Selda Altuncu Poyraz katıldı.
BU BİZİM İÇİN SÜRPRİZ OLAN BİR ZELZELE DEĞİL
Depremin meydana geldiği fay hakkında bilgi veren Prof. Dr. Haluk Özener, şunları söyledi:
* Zelzele Kuzey Anadolu fayının kuzeyinde meydana gelen fay parçacıklarının bol olduğu bir yerde meydana geldi. Bu sarsıntı Kuzey Anadolu fayı Bolu civarında iki kola ayrılıyor. Düzce fayı ve Dokurcum fayı olmak üzere. Çabucak Düzce fayının batısında Karadere fayı bulunmakta. Sarsıntı aslında Düzce Vadisi diyebiliriz yani fay vadisi olarak isimlendirebiliriz.
* Orada birçok irili ufaklı fay bulunmakta ve o fayların üzerine yaklaşık 7-8 kilometrelik bir fay üzerine bir fay modülünü kırdığını söyleyebiliriz. Bizim için sürpriz olan bir sarsıntı değil bu sarsıntı.
* Bu sabah 09.00 prestijiyle büyüklüğü 1.2’nin üzerinde olan 162 tane sarsıntımız var. Bunların en büyüğü şu an için 4.4 büyüklüğünde bir artçımız var. Bizim merkezimizdeki uzman hocalarımızla yapmış olduğumuz değerlendirmelerde bu zelzelenin artçılarının yaklaşık 1 hafta içinde sönümleneceğini beklemekteyiz.
MARMARA ZELZELESİNİ TETİKLEMEZ
* Zelzelenin muhtemel Marmara zelzelesini tetiklemeyeceğini vurgulayan Özener, “Bizim genel olarak görüşümüz, bu sarsıntının Kuzey Anadolu fayının batı kısmında olacak yani bir Marmara zelzelesini tetiklemeyeceği tarafında.
* Türkiye’nin her yeri etkin. Yalnızca Kuzey Anadolu fayı değil, irili ufaklı birçok sarsıntı üretebilecek etkin fay bulunmakta.
* Her fayın güç biriktirmesi birebir oranda olmuyor. Olacak zelzelenin büyüklüğü, vakti üzere mevzularının kamuoyu önünde tartışılmasının ben şahsî görüş olarak pek yararlı olduğuna inanmıyorum. Bu üzere hususların, uzman ve öğretim üyelerinin bu usul tartışmalarını bilimsel ortamda yapmalarının daha hakikat olduğuna inanıyorum.
DEPREM FARKLI YERLERDE FARKLI ŞİDDETTE HİSSEDİLEBİLİR
* Sarsıntı farklı yerlerde farklı şiddetlerde hissedilebilir. Zelzelenin büyüklüğü, biliyorsunuz sabit bir kıymet. Yani 6’lık bir zelzele büyüklüğünden bahsediyoruz ancak bunun şiddeti farklı yerlerde farklı biçimde hissedilebiliyor. Yerin yapısından kaynaklanabilir, binadan kaynaklanabilir.
* Bu üzere parametrelerle 6’lık zelzelesi kimi yerler 8 şiddetinde hissedebilir, kimi yerlerde de 4 şiddetinde hissedebilirsiniz. Lakin sarsıntının büyüklüğü muhakkak 6.0.
TATBİKAT BENCE TOPLUMUN BİLİNÇLENMESİ AÇISINDAN ÇOK FAYDALI
* 12 Kasım’da ülke genelinde AFAD’ın önerliğinde çök-tutun-kapan tatbikatı yapıldı. Bence toplumun bilinçlenmesi açısından çok yararlı. Zira zelzelenin ne vakit olacağını bilmiyoruz.
* 18.57’de telefonlarımıza bir bildiri geliyordu. Geldi, gelmedi o da farklı bir test. Acil bir durumda bağlantı kanallarının ne kadar verimli çalışıp çalışmadığının da bir testiydi o.
* Sarsıntı olduğu vakit size bir ileti gelmeyecek. Dün geldi mi? 14.08’de kimse bildirisi vermedi fakat 12 Kasım’da tahminen bu eğitimi alanlar, tatbikata katılanlar çabucak çöküp, kapanıp, tutundu.
DEPREM, 1999 ZELZELESİNİN GEÇ GELEN ARTÇI DEPREMİ
Prof. Dr. Ali Pınar, yaşanan sarsıntının 1999’daki sarsıntının geç gelen bir artçı sarsıntısı olduğunu belirterek şöyle konuştu:
* Bu zelzele aslında 12 Kasım 1999 Düzce zelzelesiyle kırılan fay düzlemiyle tıpa tıp tıpkı. Bu bilgiyi artçı sarsıntıların dağılımıyla birleştirdiğimiz vakit Karadere segmentinin devamı yerine bunun Düzce zelzelesi fay segmenti üzerinde meydana geldiğini söylemek gerek. Elimizdeki bilgiler bu istikamette.
* Bu zelzele kuvvetle mümkün 1999 zelzelesinin geç gelen bir artçı zelzelesi biçiminde söyleyebiliriz. Zira sistemi tıpa tıp birebir.
“AFET ŞUURU ÇOK ÖNEMLİ”
Dr. Selda Altuncu Poyraz ise afet şuuruna dikkat çekerek, “Depremlerin daima olacağını yıllardır konuşuyoruz. Burada kıymetli olan zelzele olmadan evvel, sarsıntı sırasında ve sonrasında biz ne kadar hazırlıklıyız? Bunun için toplum ne kadar hazırlıklı? AFAD’dan gelen son bilgilere baktığımız vakit 93 yaralı var, bir kişi de kalp krizinden hayatını kaybetmiş. Yaralıların birçok da panikten atlayanlar. Sarsıntı sırasında nasıl davranılması gerektiğini bilmeyen vatandaşlarımızın kendilerine ziyan vermesi halinde yaralanmalar. Bu yüzden afet şuuru çok önemli” diye konuştu.