Covid-19 hadise sayıları büyük bir süratle artıyor. Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran 30 Mayıs haftasında 7 bin 322 olan hadise sayısı, süratli bir ivmeyle 18 Temmuz haftası 365 bin 424’e çıktı. Birebir tarihler için vefat sayıları ise 19’dan 157’ye yükseldi. Türkiye’nin bu bahiste en güvenilen isimlerinden Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ise gerçek sayının daha vahim seviyede olduğunu açıkladı.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, pandemide gelinen noktayı kıymetlendirdi. Sözcü’den Yusuf Demir’in haberine nazaran, Ceyhan’ın çarpıcı tespit ve ihtarları şöyle:
“Covid şu anda o denli bir durumda ki, salgının ta başından beri en yüksek hadise sayılarının olduğu noktadayız. Her gün yüz binlerce hasta, yeni hasta var. Bu bakanlığın bulduğu açıkladığı sayılar üzere değil. Amerika Birleşik Devletleri, ’20’de birini lakin bulabiliyoruz’ diyor. Biz onlardan çok daha az test yaparak, taş çatlasa 30’da birini, 40’ta birini lakin bulabiliyoruz. Bakanlığın açıkladığı sayıları 30-40’la çarpmak lazım gerçek sayısı bulmak için… Şu anda neredeyse her sitede, her hastanede, çalışanlar ortasında üçer beşer olay var. Çok kolay bulaştığı için aile içi bulaş çok daha fazla.
‘Hafife alıyorlar, inat ederek olmaz’
Bir ailede beş kişi varsa, bakıyorsunuz üçü dördü olumlu. Artık bunu hafife alıyorlar. Rastgele bir tedbir de almıyorlar. ‘Böyle yaşamaya alışacağız’ diye bir açıklama da duydum. Bu türlü bir şey olur mu… İnsanları öldüren, ağır bakımlara düşüren, ileri periyotlarda önemli tesirler bırakan bir hastalıkla yaşamaya nasıl alışırız. Bu akıl mantık yürütülecek bir iş değil. Bakan bir kez, ‘Salgın gündemimizde olmayacak’ diye bir açıklama yaptı. Bu laftan geri dönmemeye çalışıyorlar ancak insan sıhhati kelam konusu. İnat ederek olmaz bu iş. Önlem almazlarsa bu iş daha da artacak. Sonunda bu bir dalgadır, bir yerde durur iner fakat çabucak gerisinden bir büyük dalga daha yaşarız.
Bir halde bu bulaşın suratını kesmek lazım. Fakat kesmek için bir şey yapılıyor mu, hiçbir şey yapılmıyor. Devletin, ‘Artık maske takmanıza gerek yok, hastalık da esasen çok hafifledi, virüs terbiye oldu’ açıklamalarından sonra halkın gidip aşı olması, kapalı alanlarda maske takmasını falan beklemek yanlışsız değil.
“Aşılanmamış yüzde 70’ten yeni aşılanan yok”
O yüzden de aşı merkezlerinde sıra var üzere fotoğraflar görüyoruz. Bunlar esasen aşıyı ciddiye alıp aşı olanlar ek dozlarını yaptırmak için aşılanıyor. Yoksa aşılanmamış o yüzde 70’lik bölümden yeni aşılanan ne neredeyse hiç yok…
‘Yurt dışından gelenler yükseltti’
Devletin yapması gereken işler var. Bir kez eskisi üzere işyerlerini kapatmak falan mantıklı değil, yapılamaz da aslında. Fakat devlet öncelikle… O kadar söylememize karşın, bu işin nedeninin ne olduğunun muhakkak olmasına rağmen… Ben her gün gündeme getirdim: ‘Şu dışardan gelenleri kesinlikle test yapalım. Yerli halkla ilgilerini, temasını sınırlayalım’ diye…
Fakat geçen yaz Bilim Şurası’nın kararıyla… yurt dışından gelen insanlara, turistlere bilhassa test mecburiliği kalktı önce… Gerisinden da turistik otellere devlet yazı göndererek, aman turistler rahat etsin, asansörde bile maske takmak zorunda değildir diye onu da bitirdiler. Ne oldu, tabi onlar o sırada tatil yapan Türklerle ve çalışanlarla münasebetleri nedeniyle yaydılar hastalığı.
Nitekim artışın başladığı birinci hafta bakan açıkladığında en büyük olay artışının Muğla ve Antalya’da olduğunu gördük. Sonra Kurban Bayramı girdi ortaya bütün Türkiye’ye yayıldı. Artık bugünlerde onun tesirini görüyoruz.
‘Artık Bilim Konseyi da sorgulanmalı’
Artık beşerler biraz da o Bilim Konseyi’ni da sorgulamalı bence. Zira Türkiye’nin bu hale gelmesinde sorumluluğun bir kısmı bakanlığa aitse, bir kısmı da onlara ilişkin. Büsbütün salgın büyümeden, aşı bilmeden, biz de bu işi bilmiyoruz demeden, yanlış kararlarla ülkeyi bu hale getirdiler.
‘Herkes takmazsa N95 maske takmak lazım’
En azından devlet toplu taşıma araçlarında ve kapalı alanlarda maske takmayı zarurî ha le getirmeli. Zira herkes takmazsa, kendini müdafaaya çalışan insanların N95 maskesi takması lazım. O da tabi hem kıymetli hem de tabi uzun mühlet takmanın güç olduğu bir maske. Fakat herkes takmak zorunda olursa, takarsa olağan maske kâfi.
‘Aşıdan daha tesirli bir formül yok’
İnsanlar da kendilerini korumak için aşı olmaları lazım. Aşıdan daha tesirli bir formül yok şimdi şu anda… Bir laf dolaşıyor ortada, bekleyin varyant aşısı geliyor diye… Bu aşı terslerinin uydurduğu bir şey… Biontech, ‘Varyant aşısı geliştiriyoruz’ diye açıkladı. Geliştirse bile, onun önünde hayvan deneyleri var, 3 fazlı insan deneyleri var. Bu aylar sürecek bir iş. Kaldı ki geliştirilir mi, piyasaya sürülür mü.. Ben yapılacağını düşünmüyorum. Zira mantiken esasen mümkün değil. Adam artık BA4-BA5 için bir varyant aşısı geliştirdi diyelim. Bu ortaya çıkana kadar tahminen yeni bir varyant çıkacak ortaya. O kadar masraftan sonra geliştirdiği aşı elinde kalacak.
Ben varyant için aşı geliştirileceğine inanmıyorum. Mevcut aşı aktifliği azalsa bile en azından hastalığın hafif seyretmesini, hasebiyle bulaş suratının yavaşlatılmasını sağlayacaktır.
‘Test yapmayı çok zorlaştırdılar’
Mutlaka daha fazla test yapılması lazım. O denli zorlaştırdılar ki test yapmayı… Bana hasta geliyor, giriyorum hastanın şikâyetlerini bana test müsaadesi vermiyor. Vilayetle baya besbelli ağır hastalığı olması lazım. Bunun çabucak değiştirilmesi lazım.
İnsanlar maskeye, mümkün olduğu kadar araya, şu ortamda 2 metre arayı sağlamak çok kolay değil fakat en azından yapabildikleri kadar çok aralıklı durmaya itina göstersinler. El hijyenini ihmal etmesinler.”