Koç Üniversitesi Rahmi M. Koç Bilim Madalyası, Türkiye’nin yetiştirdiği başarılı bilim insanlarını ödüllendirmek ve bilimin gelişmesini teşvik etmek maksadıyla 2016 yılından beri her yıl veriliyor. Fen, mühendislik ve tıp alanında verilen madalyayı bu yıl Prof. Dr. Bilge Yıldız aldı.
Prof. Dr. Yıldız, çalıştığı teknolojilerle dünya çapında güç verimliliğini artırarak iklim ve güç krizlerine karşı ürettiği tahlillerle öne çıkıyor. Koç Üniversitesi Mütevelli Heyet Lideri Prof. Dr. Işık Yalman, “Bu yılın madalya sahibi, çağımızın en kıymetli bahislerinden biri olan güç ve materyal bilimlerine yaptığı yenilikçi katkılar ve ortaya koyduğu çığır açıcı çalışmalar sayesinde hem bugüne hem de geleceğe ışık tutan bir isim” dedi.
YENİ DEVRANIN KAPTANLARI
Törende konuşan Madalya Seçici Heyet Lideri Prof. Dr. Umran Inan, iş birliklerinin giderek artığı bu yeni yüzyılda farklı coğrafyalarda kendini rahat hisseden ve tüm dünya insanlığıyla ortak çalışabilen bilim beşerlerine gereksinim olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Geçmişten bugüne madalya sahipleri, farklı disiplinleri kendi içinde harmanlayan bu yeni zamanın kaptanları olacaklar. Bu sene yedincisini takdim edeceğimiz madalya sahibi, çok farklı öğeleri ve çıktıları birleştirerek değişik sonuçlar elde edebilen tekrar çok genç ve fevkalâde başarılı bir araştırmacı ve bilim insanı. Prof. Dr. Bilge Yıldız’ın ışığında, bayanların toplumumuzdaki kıymetli yerlerini, belirleyici katkılarını ve potansiyelini bir defa daha idrak edelim isterim.”
BEN YAPTIYSAM ONLAR DA YAPABİLİR
Prof. Dr. Bilge Yıldız, merasimde yaptığı konuşmada Türkiye’den aldığı bu birinci mükafatın ülkedeki genç nesile ilham kaynağı olmasını istediğini belirtti. Prof. Yıldız, bilimle uygulamalı olarak birinci sefer lisede yaptığı deneylerle karşılaştığını söyleyerek şöyle konuştu:
“Hikayemin Türkiye’de tanınması, umarım daha çok bilimsel çalışma yapmaları için gençlere ilham verir. Ben yaptıysam onlar da yapabilir. Koç Üniversitesi Rahmi M. Koç Bilim Madalyası, yaptığımız araştırmaları en güzel halde devam ettirebilmek, bilim peşinde koşan daha çok genci bu alana yönlendirebilmek ve onları bilim yolunda motive edebilmek için sorumluluklarımı da artırıyor. Umarım bu iki istikamette de ileride daha başarılı olabilirim.
MARS’A BEŞERLİ SEYAHATLER DÜZENLENEBİLİR
Çalışmalarımızdan biri, atmosferdeki karbondioksit düzeyini düşürürken tıpkı vakitte karbondioksitin yararlı kimyasal eserlere ve gereçlere dönüştürülmesi üzerine. Mars’ta da karbondioksiti oksijene çeviren emsal bir çalışma yürütüyoruz. Bu teknoloji muvaffakiyetle gerçekleşirse ileride Mars’a beşerli seyahatler düzenlenebilir ve burada araştırmalar gerçekleştirilebilir. NASA’dan bu tarafta gelen değerli bir projeye katkıda bulunduk. Şu anda bu deney Mars’ta karbondioksit elektroliziyle oksijen üretilmesini sağlıyor.
YAPAY ZEKÂLAR AYA GİDİP GELMEK KADAR GÜÇ TÜKETİYOR
Hayatıma taraf veren kilit soru ‘Çocuklarımıza nasıl bir gelecek bırakacağız’ oldu. Yaptığımız çalışmaların birinde ‘Enerji verimliliğini bilgi süreç aygıtı olarak nasıl kullanabiliriz’ sorusuna odaklandık. Yapay zekâ uygulamaları toplumda değişik bahislerde insanlığa yardım edecek formda geliştiriliyor. Bunu çoğumuz biliyoruz ancak daha az bilinen bir bahis bu yapay zekâ modellerinin eğitiminde çok fazla güç ve karbondioksit tüketildiği. ChatGPT denen bir sohbet programı var. Bunu eğitmek için harcanan güç ve çıkan karbondioksit 5 otomobilin 10 yıllık çıkardığı karbondioksite eş bedel. Tıpkı sohbet modelinin biraz daha gelişmiş versiyonunda ise bu modeli eğitmek için harcanan güç ve çıkan karbondioksit bir otomobilin aya gidip gelmesi kadar. Bu sebeple en verimli bilgi işlemci beynimiz. Beynin nasıl çalıştığından ne öğrenebiliriz ve bunu kullanarak daha güç verimli bilgi süreç aygıtlarını nasıl yapabiliriz konusuna odaklandık.”