Başkent Üniversitesi Memleketler arası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Kur Muhafazalı Mevduat Sistemi, taban fiyat artırımı ve enflasyon sayılarını kıymetlendirdi.
Babuşcu, Kur Muhafazalı Mevduat Sistemi’ne karşın kurdaki artışa ait şu değerlendirmeyi yaptı:
‘BU BEŞ AYLIK DEVİRDE 40 MİLYAR DOLAR DÖVİZ SATMIŞTIR’
21 Aralık’ta dolar 18,5’lara geldiğinde Kur Muhafazalı Mevduat uygulandığı için bu 11-12 ye inmedi. Pazartesi gecesi Kur Muhafazalı Mevduat uygulandığında salı günü kur 11-12’ye inmişti. Kur Muhafazalı Mevduat ondan 3-4 gün sonra uygulanmaya başlandı aslında. Kur Muhafazalı Mevduat’ın kurun aşikâr bir düzeyde gitmesine yahut kurların yükselmemesine neden olduğuna ait elimizde bir kanıt yok. Kur Muhafazalı Mevduat’ın kurları etkilediğini düşünmüyorum. Kurlar 21 Aralık’tan sonra 12’lerden bugün 17’lere kadar geldiğine nazaran şayet Kur Muhafazalı Mevduat kuru etkileseydi gelmezdi. Kur daha da yüksek olabilirdi, olmamasının temel sebebi Merkez Bankası’nın bilhassa ocak ve mayıs ayları ortasında 5 aylık devirde dövize rezervler kanalıyla art kapıdan kamu bankaları aracılığıyla müdahale etmesi. Merkez Bankası kurların muhakkak bir düzeyde gitmesi ve yükselmemesi, sıçramaması için beş aylık periyotta ocak mayıs periyodunda 40 milyar dolar döviz satmıştır. Kamu bankaları kanalıyla sattığı 40 milyarlık döviz, kurları belirli bir düzeyde tutmuştur. Kur Muhafazalı Mevduatın önemli bir tesiri yoktur kurlar üzerinde.
‘SON 9 AYDIR ÜLKEDE RASTGELE BİR ÖNLEM YOK’
Enflasyona baktığımızda Türkiye iktisadı önemli bir enflasyon üstü süreç içerisinde. Birinci 6 ayın enflasyonu yüzde 42, taban fiyata yapılan artırım ise yüzde 29-30. Vatandaşın, dar gelirlinin, bilhassa taban ücretlinin enflasyon altında ezilmesini önleyecek bir minimum fiyat değil. Bence taban fiyata yapılması gereken artırım yüzde 42’nin altında olmamalıydı. Zira yüzde 42 enflasyon olduğuna nazaran, erimiş vaziyette. Aşikâr bir refah hissesi da verilecekseniz minimum fiyatın yüzde 50 oranında artması lazımdı. Minimum fiyat artırımı yahut memurlara ve emeklilere yapılan artırımlar Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonuna nazaran yapıldı. Hepimiz biliyoruz ki TÜİK enflasyonu şu an yüzde 78 ancak gerçek halkın yaşadığı enflasyon yüzde 200’lerin üzerinde. O nedenle minimum fiyatta yüzde 30’luk bir artış hiç kedere deva değil. Yüzde 50 bile olsa yeniden de tam tesirli bir minimum olmayacak. Değerli olan enflasyon kadar taban fiyat arttırmak değil enflasyonist bir ortamdan ülkeyi kurtarmak. Yani enflasyonun olmadığı yahut enflasyonun çok düşük olduğu bir ortama götürmek. Yoksa ‘enflasyonla birlikte, enflasyon kadar artırım yapıyorum’ diyerek iktisat yönetilemez.
Babuşcu, taban fiyat artırımı ve enflasyonu halkı kandırmak için yapılan uygulamalar diyerek, “Enflasyonu önlemek konusunda son 9 aydır ülkede rastgele bir önlem yok, saymaya kalksam üç tane önlem sayamıyorum ben. Bir, marketlere zabıta timleri gönderdi ki enflasyon bu türlü bir biçimde göndermez. İki, kimi eserlerde Katma Kıymet Vergisi (KDV) indirimleri yapıldı, hiçbir değeri yoktur bu kadar yüksek enflasyonun yanında. Üçüncüsü de TÜİK lideri ve yöneticileri değiştiriliyor, enflasyonu önlemek için. Bunlar enflasyonu önlemek değil bunlar palyatif çözümler” ekledi.
“MARKET TİMİYLE, KDV İNDİRİMİYLE, TÜİK LİDERİNİ DEĞİŞTİREREK ENFLASYON ÖNLENMEZ”
Enflasyonun önemli bir iktisat programı konulacak biçimde önlenebileceğine değinen Babuşçu, “Ondan evvel de şunun yapılması lazım, iktisat programını yapanların ve uygulayıcıların itimat duyulacak şahıslar olması lazım. Bu günkü takımla, bugünkü Merkez Bankası Lideri ile Hazine ve Maliye Bakanı ile ne yaparsanız yapın, enflasyonun önlenmesi ve itimat kazanılması sıkıntı. Evvel bunlar değişecek, Maliye ve Hazine Bakanı, Merkez Bankası Lideri değişecek emniyetli bireyler atanacak, muteber bireyler atandıktan sonra Merkez Bankası bağımsızlığını ilan edecek. Bağımsız Merkez Bankası faiz oranının kaç olacağına, siyaset faizinin kaç olacağına kendisi karar verecek. Yoksa saraydan karar verilip de Merkez Bankası kamuoyuna duyurulma sistemi olmaktan çıkacak. Sonra da enflasyonu önleyici önlemler içeren geniş kapsamlı bir enflasyon tedbire programı hazırlanacak. Bu program yürürlüğe konulacak ve odunsuz bu program uygulanacak. Programın içerisinde natürel ki her türlü toplumsal ıslahatlar da olacak, hukuk ıslahatı, adalet ıslahatı, vergi ıslahatı üzere reformlarında bulunması lazım. Uzun sürebilir iki yıllık bir program olması gerekir. Enflasyon bu halde önlenebilir. Yoksa market timiyle enflasyon önlenmez, KDV indirimiyle enflasyon önlenmez, TÜİK Başkanı’nı değiştirerek enflasyon önlenmez” halinde konuştu.