Prof. Dr. Aziz Sancar, Mardin’in Savur ilçesinde, ana lisanı Arapça olan orta gelirli bir çiftçi ailesinin sekiz çocuğundan yedincisi olarak dünyaya geldi. Anne-babasının okuma yazma bilmediğini söyleyen Sancar “Ancak eğitimin kıymetini biliyorlardı ve çocuklarının tümünün eğitim alması için ellerinden geleni yaptılar” diyor. Birinci eğitimini Mardin’de tamamladı. Düzgün bir öğrenci olmasının yanısıra lise futbol kadrosunda kalecilik de yaptı ve Genç Ulusal Futbol kadrosu denemelerine çağrıldı.
1963’te girdiği İstanbul Tıp Fakültesi’ni 1969’da bitirdikten sonra Savur’da iki yıl sıhhat ocağında hekimlik yaptı. Daha sonra Dallas’a giderek Dallas Texas Üniversitesinde Moleküler Biyoloji kolunda doktora yaptı. Yale Üniversitesi’nde DNA tamiri kısmında doçentlik tezini tamamladı. Daha sonra DNA tamiratı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerinde çalışmalarını sürdürdü. 415 bilimsel makale ve 33 kitap yayınladı.
Kendisi üzere biyokimya profesörü ve öğretim üyesi olan Gwen Boles Sancar ile evlidir. Eşiyle birlikte ABD’de okuyan Türk öğrencilerine yardım etmek ve Türkiye-Amerikan alakalarını geliştirmek maksadıyla Aziz&Gwen Sancar Vakfı’nı kurmuştur. Vakfın ABD’nin Kuzey Carolina eyaletinde “Carolina Türk Evi” isimli bir öğrenci misafirhanesi de bulunmaktadır.
Ödülleri ve Başarıları
ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Mükafatı (1984)
Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Mükafatı (1990)
ABD Ulusal Sıhhat Enstitüsü (National Institutes of Health) Mükafatı (1995)
TÜBİTAK Mükafatı (1997)
ABD Fen ve Toplumsal Bilimler Akademisi (American Academy of Arts and Sciences) Mükafatı (2004)
ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) Mükafatı (2006)
Vehbi Koç Mükafatı (2007)
7 Ekim 2015’te Nobel Kimya Ödülü