Bill Gates bu sıralar, küresel ekonomiyi bekleyen karanlık bir dönem hakkında endişeli. Geçen hafta bir oda dolusu yeşil girişimciyi “Birkaç yıl boyunca kış dönemi yaşayacağız” diye uyardı. Silikon Vadisi, ekonomik bir düşüşe hazırlanıyor. Temiz enerji ve yeşil teknolojide çalışanlar, bu nedenle bir “déjà vu” hissi yaşıyor olabilir. Çünkü bundan 15 yıl önce, risk sermayedarları sektöre yatırım yapmak için özel fonlar kurmuşlar fakat piyasalar kötüye gittiğinde ortadan hızla kaybolmuşlardı.
Son yıllarda ise yenilenebilir enerji ve emisyon azaltmaya kendini adamış şirketlere milyarlarca dolar akıtılarak iklim teknolojisinde bir başka fon patlaması yaşandı. Haliyle en büyük korku 15 yıl önce yaşananların yeniden başa gelip gelmeyeceği. Fakat o dönemi yaşayanlar, yeşil ekonomiden tarihin tekerrür etmemesini sağlayacak kadar gerçek para kazanıldığını ve daha geniş, daha derin bir finansal destekçi kümesinin piyasada olduğunu savunuyor. Braemar Energy Ventures’ın yönetici ortağı Bill Lese, “Temiz teknoloji 1.0’a geri dönmeyi engelleyecek çok fazla kazanılmış menfaat var” diyor.
FONLARIN KAÇAMAYACAĞI KADAR BÜYÜK
Bu ilk dalga sırasında güneş enerjisi, rüzgar enerjisi ve elektrikli araçlar çok maliyetliydi ve henüz ekonomik olarak da kendini kanıtlamamıştı; Örneğin Tesla’nın bile devlet kredisine ihtiyacı vardı. Bu sefer yenilenebilir kaynaklar, fosil yakıtlardan daha ucuz ve yatırımcılar elektrikli otomobil üreticisinin türevlerinden bahsediyor ve artık “Tesla mafyası”ndan söz ediyorlar. 10 yıl önce, risk sermayesi şirketi Fifth Wall’ın iklim lideri Peter Gajdoš, zamanın en büyüklerinden biri olan Richard Branson’ın 220 milyon dolarlık Virgin Green Fund’u için çalıştı. Şimdi Gajdoš, tek bir fon için bu miktarın iki katını hedefleyen bir firmaya çalışıyor. Akıllı şebekeler, endüstriyel motorlar ve çimento üretimi için güncellemeler üzerinde çalışan şirketlere yatırım yapıyor.
Temiz enerji araştırma grubu BloombergNEF’e göre iklim teknolojisi girişimleri 2021’de elektrikli scooterlar ve suni tavuk üreticileri için 53.7 milyar dolar topladı. Daha önceki patlamadan farklı olarak, bu akın, büyük varlık yöneticilerini ve ÇSY hedeflerine ulaşmak için çözümleri destekleyen şirketleri içeriyor. Bu, henüz yatırım yapılmamış devasa finansal taahhütleri beraberinde getirdi.
Ayrıca bugün sektörün başarılı olabileceğine dair yaygın bir algı var. Öte yandan gaz fiyatları şoku ve Ukrayna’daki savaş da yenilenebilir enerji kaynaklarına prim verdi.
İKLİM ENFLASYONU UMURSAMIYOR
Bu hafta TechCrunch etkinliğinde rota değişikliği hakkında çok az konuşma başlığı vardı. Yatırımcı Gajdoš, aynı etkinlikte “Bir Sonraki Büyük Girişimci Neden İklim Teknolojisinden Gelmeli?” başlıklı bir oturum yönetti. Gajdos, “İklim, enflasyonu umursamıyor. Okyanuslar ısınıyor. Ormanlar yanıyor. Bu sorunlar hala orada ve birinin bunları çözmesi gerekiyor, bu da fırsatlar yaratıyor” diyor.